[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Służba wojskowa w warunkach szkodliwych i uciążliwych

Źródłami zagrożeń towarzyszących służbie wojskowej są przede wszystkim: wyczerpujące szkolenia poligonowe, posługiwanie się skomplikowaną techniką wojskową, wykonywanie skoków spadochronowych, nurkowanie, strzelanie z różnego rodzaju broni, posługiwanie się materiałami wybuchowymi, jazda ciężkimi opancerzonymi wozami, służba na okrętach podwodnych, wreszcie udział w misjach pokojowych poza granicami Polski.

Czynniki uciążliwe i szkodliwe występujące w środowisku służby wojskowej są łatwe do identyfikacji w niemal każdej jednostce wojskowej. Do najczęściej występujących czynników szkodliwych i uciążliwych w środowisku, w którym służą i pracują żołnierze, są: spaliny, materiały pędne i smary, zapylenie powietrza, wibracje i hałas, substancje chemiczne, promieniowanie elektromagnetyczne, a także niekorzystne warunki mikroklimatyczne.

Pomimo że kodeks pracy oraz inne przepisy prawa nie nakładają obowiązku wypłacania ekwiwalentów za prace w warunkach szkodliwych lub uciążliwych, w ministerstwie obrony narodowej zdecydowano się zrekompensować skutki negatywnego odziaływania tych czynników na żołnierzy. W tym celu wprowadzono szereg regulacji prawnych, głównie w formie rozporządzeń MON. Poniżej zostaną przytoczone i scharakteryzowane najważniejsze akty prawne regulujące kwestie udzielania świadczeń socjalnych żołnierzom wykonującym swój zawód w warunkach uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia. Ponadto wykazane zostaną trudności w praktycznym stosowaniu prawa w zakresie kwalifikacji do wypłaty należności pieniężnych żołnierzom za służbę w takich warunkach.

Służba wojskowa a środowisko pracy

Żołnierz w polskim mundurze to osoba służąca na stałe lub tymczasowo w Siłach Zbrojnych. Jego głównym zadaniem jest bronienie terytorium Polski oraz udział w akcjach zbrojnych, stabilizacyjnych lub humanitarnych poza granicami naszego kraju. Są to interwencje najczęściej uzgadniane i organizowane przez organizacje międzynarodowe, np. ONZ. W czasie pokoju żołnierze pomagają ludności cywilnej m.in. poprzez zapobieganie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych czy wielkich katastrof. W Polsce od 1 stycznia 2010 r. zniesiono powszechny obowiązek służby wojskowej. Polscy żołnierze stali się "zawodowcami". Odrębną formacją są żołnierze służby przygotowawczej do Narodowych Sił Rezerwowych oraz żołnierze NSR gotowi do działania podczas ćwiczeń albo nagłych zdarzeń (katastrof, klęsk żywiołowych, stanu zagrożenia wojną).

Czym jest praca żołnierza we współczesnej Polsce, w której już kolejne pokolenie nie zaznało wojny? Czy jest tylko pracą? A może służbą, która z pracą ma niewiele wspólnego? Z punktu widzenia k.p. zawód żołnierza faktycznie niewiele ma wspólnego z pracą. Żołnierza nie obowiązują przepisy k.p., dotyczące praw i obowiązków pracowniczych. Tok służby w wojsku regulują przepisy resortowe, z których najważniejszymi są regulaminy oraz tzw. ustawa pragmatyczna o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych z 11 września 2003 r.

Gdy jednak spojrzeć na środowisko pracy ludzi w mundurach pod kątem jego oddziaływania, okaże się, że żołnierze są narażeni na takie same czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, jak cywilni pracownicy. W wielu przypadkach można zaryzykować stwierdzenie, że oddziaływanie to jest zwielokrotnione. To zwielokrotnienie wynika z faktu bardzo intensywnego procesu szkolenia, jakiemu poddawani są żołnierze w czasie pokoju. Tego samego dnia żołnierz może szkolić się na poligonie, wdychając kurz i spaliny wozów pancernych, oraz wykonywać prace administracyjno-biurowe, pisząc meldunek do dowódcy z odbytych zajęć poligonowych. Tego samego dnia żołnierz może wykonywać skoki ze spadochronem lub głębokie nurkowania oraz przechodzić intensywny trening z obrony przeciwchemicznej z użyciem środków pozoracji pola walki.

Jeśli rozpatrywać specyfikę zawodu żołnierza pod kątem różnorodności wykonywanych czynności, można dojść do wniosku, że w wielu przypadkach żołnierz wykonuje normalną pracę. Każdy z żołnierzy jest wyznaczony na określone stanowisko, zgodne z posiadaną specjalnością wojskową. Mamy więc w Wojsku Polskim kierowców, mechaników, monterów, spawaczy, magazynierów, elektromechaników, referentów, rzeczników prasowych, blacharzy, pilotów. Są też pirotechnicy, saperzy, snajperzy, strzelcy, dowódcy, kierujący ruchem itd. Z tego też względu rozpatrując specyfikę zawodu żołnierza należy posługiwać się zamiennie terminami "praca" i "służba". Wszyscy żołnierze w mniejszym lub w większym stopniu poddawani są wpływom czynników uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Dlatego też, aby zrekompensować negatywne skutki odziaływania środowiska służby na ich zdrowie, wprowadzono dwa rodzaje świadczeń socjalnych: dodatkowy urlop wypoczynkowy, dodatek specjalny do uposażenia zasadniczego.

Dodatkowy urlop wypoczynkowy

Dodatkowy urlop wypoczynkowy przysługuje tym żołnierzom, którzy pełnią służbę na stanowiskach, na których występują warunki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia. Zgodnie z § 8.1 rozp. MON z 30 grudnia 2009 r. w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych warunki szkodliwe dla zdrowia zostały zakwalifikowane do czterech stopni szkodliwości.

Do pierwszego stopnia szkodliwości zaliczają się m.in. prace: narażające na działanie pyłów wywołujących zwłóknienia tkanki płucnej; narażające na promieniowanie ultrafioletowe lub podczerwone; w mokrym środowisku o względnej wilgotności powietrza przekraczającej 80%, w wodzie lub błocie; w zaciemnionych pomieszczeniach, w których natężenie oświetlenia elektrycznego ze względów technologicznych jest niższe od wartości określonych w Polskich Normach, w warunkach ciągłego migotania punktów świetlnych aparatury wskaźnikowej lub działania urządzeń projekcyjnych; w pomieszczeniach, w których ze względów technologicznych albo ze względu na rodzaj wykonywanej służby stosowane jest wyłącznie oświetlenie elektryczne; w radiowych obiektach nadawczych i centrach radioodbiorczych, w stacjach radiowych, radiolokacyjnych i radioliniowych; narażające na działanie promieniowania laserowego.

Do drugiego stopnia szkodliwości zaliczają się m.in. prace: narażające na działanie obniżonego lub podwyższonego ciśnienia, w szczególności w komorach ciśnieniowych i kesonowych; w pomieszczeniach zlokalizowanych poniżej poziomu otaczającego terenu; narażające na hałas; przy montażu, demontażu, konserwacji i naprawie akumulatorów; przy magazynowaniu i dystrybucji niebezpiecznych środków o działaniu chemicznym, promieniotwórczym, biologicznym; przy załadunku, rozładunku, transporcie i magazynowaniu paliw oraz uzupełnianiu nimi sprzętu; w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do grup zagrożenia 2-4, których wykaz określają przepisy wydane na podstawie art. 222¹ § 3 k.p.

Do trzeciego stopnia szkodliwości zaliczają się m.in. prace: narażające na działanie substancji, mieszanin lub czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym; narażające na promieniowanie jonizujące; narażające na działanie pól elektromagnetycznych wysokiej częstotliwości od 0,1 MHz do 300 000 MHz w strefie zagrożenia.

Do czwartego stopnia szkodliwości zaliczają się m.in. prace: przy wytwarzaniu, remontowaniu, niszczeniu oraz magazynowaniu i transportowaniu materiałów wybuchowych, łatwopalnych i samozapalnych; przy próbach z bronią i materiałami wybuchowymi; pod ziemią lub pod wodą; przy neutralizacji niebezpiecznych środków o działaniu chemicznym, promieniotwórczym, biologicznym; w bezpośrednim kontakcie z ludźmi chorymi na choroby psychiczne lub upośledzonymi w znacznym stopniu; na wysokości powyżej 2 m i w wykopach o głębokości poniżej 2 m od poziomu terenu.

Żołnierzowi udziela się urlopu w wymiarze uzależnionym od zaliczenia zajmowanego przez niego stanowiska służbowego do odpowiedniego stopnia uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia. Zaliczenia dokonuje dyrektor departamentu MON właściwego do spraw bhp, na wniosek odpowiednio: szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, dowódcy rodzaju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, dowódcy operacyjnego Sił Zbrojnych, dowódcy korpusu, szefa Służby Wywiadu Wojskowego, szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego, komendanta głównego Żandarmerii Wojskowej, dowódcy Garnizonu Warszawa albo właściwego dyrektora lub szefa komórki organizacyjnej MON, zgłoszony w porozumieniu z szefem jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Obrony Narodowej właściwej do spraw zdrowia oraz na wniosek szefa tej jednostki organizacyjnej.

Ponadto prace określone jako wykonywane w narażeniu na: działanie pyłów niewywołujących zwłóknienia tkanki płucnej; działanie substancji toksycznych niekumulujących się w organizmie; działanie pyłów wywołujących zwłóknienie tkanki płucnej; działanie substancji toksycznych, kumulujących się w organizmie; hałas; pyły lub aerozole rozpuszczalnych soli metali ciężkich - uważa się za wykonywane w warunkach szkodliwych dla zdrowia, jeżeli w środowisku pracy przekroczone są najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 228 ust. 3 k.p.

Prawo do pierwszego dodatkowego urlopu wypoczynkowego z tytułu służby w warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia żołnierz nabywa po 6 miesiącach wykonywania obowiązków służbowych w tych warunkach. Prawo do nabytego urlopu dodatkowego przysługuje żołnierzowi zawodowemu do czasu poprawy warunków służby, popartej badaniami środowiskowymi, lub po wyeliminowaniu czynnika uciążliwego albo szkodliwego, stanowiącego podstawę przyznania urlopu. Warunkiem niezbędnym, jaki należy spełnić, aby nabyć prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego z tytułu służby w warunkach uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia jest świadczenie pracy w pełnym wymiarze czasu służby przewidzianym dla danego stanowiska służbowego. Kryterium warunkującym przyznanie prawa do przedmiotowego urlopu jest rzeczywisty wymiar czasu służby w warunkach szkodliwych, a nie fakt zajmowania stanowiska zakwalifikowanego (np. w karcie opisu stanowiska służbowego) do określonego stopnia szkodliwości. Wykonywanie obowiązków służbowych przez żołnierzy w warunkach szkodliwych sporadycznie lub w wymiarze krótszym niż przewidziany dla konkretnego stanowiska służbowego nie stanowi podstawy do przyznania dodatkowego urlopu wypoczynkowego z tego tytułu.

Wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego, udzielanego żołnierzom z tytułu służby w warunkach szkodliwych, określa ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Wynosi on odpowiednio: 5 dni roboczych przy pierwszym stopniu szkodliwości; 7 dni roboczych przy drugim stopniu szkodliwości; 10 dni roboczych przy trzecim stopniu szkodliwości; 15 dni roboczych przy czwartym stopniu szkodliwości.

Dodatek specjalny

Kolejnym świadczeniem socjalnym udzielanym żołnierzom, którzy pełnią służbę w warunkach uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, jest dodatek finansowy do uposażenia, zwany specjalnym. Jest on wypłacany zgodnie z § 20 ust. 1 rozp. MON z 8 czerwca 2004 r. w sprawie dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Żołnierz zawodowy, który pełni służbę w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych co najmniej przez połowę obowiązującego czasu służby, otrzymuje miesięczny dodatek specjalny ustalony przy zastosowaniu mnożników kwoty bazowej: przy pierwszym stopniu szkodliwości lub uciążliwości - 0,05; przy drugim stopniu szkodliwości lub uciążliwości - 0,06; przy trzecim stopniu szkodliwości lub uciążliwości - 0,08; przy czwartym stopniu szkodliwości lub uciążliwości - 0,12.

Wypłatę dodatku specjalnego wstrzymuje się w przypadku osiągnięcia poprawy warunków służby, popartej badaniami środowiskowymi, lub po wyeliminowaniu czynnika szkodliwego.

Ponadto żołnierzowi wykonującemu zadania w warunkach szkodliwych dowódca jego jednostki ustala - w myśl § 5 rozp. MON z 26 czerwca 2008 r. w sprawie czasu służby żołnierzy zawodowych - krótszy wymiar czasu służby, odpowiednio do przepisów o ochronie pracowników zatrudnionych w takich warunkach. Żołnierzowi, któremu skrócono wymiar czasu służby, przysługuje prawo do pełnego uposażenia.

W jednostkach wojskowych, podobnie jak w niektórych zakładach pracy, działają komisje bhp. W jej skład wchodzą przedstawiciele związków zawodowych pracowników wojska, żołnierze, lekarz, przedstawiciele dowództwa. Przewodniczącym komisji bhp jest zwykle zastępca dowódcy jednostki wojskowej, a zastępcą przewodniczącego - społeczny inspektor pracy. Jednym z zadań komisji bhp podczas wykonywanego pod koniec każdego roku przeglądu wszystkich stanowisk pracy jest ustalenie stanowisk, na których panują czynniki uciążliwe i szkodliwe. Konsekwencją tych działań jest przedstawienie dowódcy protokołu z przeglądu, który zawiera wnioski i propozycje m.in. w kwestii zaliczenia poszczególnych stanowisk żołnierzy do prawa do urlopu dodatkowego lub dodatku specjalnego. Wnioski komisji bhp nie są jednak dla dowódcy jednostki wojskowej wiążące. Ostateczną decyzję w sprawie przyznania odpowiedniego świadczenia dowódca jednostki podejmuje w trybie administracyjnym, wydając odpowiednią decyzję (w przypadku dodatku specjalnego), lub występuje do dyrektora departamentu MON właściwego do spraw bhp z wnioskiem o przyznanie żołnierzowi urlopu dodatkowego.

Trudności w interpretowaniu przepisów

Należy zwrócić uwagę na wątpliwości co do warunków uzasadniających przyznawanie żołnierzom zawodowym dodatkowego urlopu wypoczynkowego z tytułu wykonywania obowiązków służbowych w warunkach uciążliwych lub szkodliwych. Trudności stwarza określenie "w pełnym wymiarze czasu służby" użyte w rozporządzeniu MON z 30 grudnia 2009 r. w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych. Wątpliwości budzi zaliczenie lub nie do pełnego wymiaru czasu służby innych czynności wykonywanych przez żołnierzy, oprócz tych podczas których żołnierze są narażeni na działanie czynników szkodliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Wynika to wprost ze specyfiki służby i pracy ludzi w mundurach. Żołnierze, oprócz wykonywania w ciągu dnia pracy swoich podstawowych obowiązków, uczestniczą w szkoleniu fizycznym, zajęciach specjalistycznych, np. z budowy sprzętu wojskowego, kursach językowych, odprawach, spotkaniach, szkoleniach. Mają przerwę na spożycie posiłku, korzystają z biblioteki specjalistycznej. Te wszystkie inne zadania drastycznie ograniczają liczbę żołnierzy uprawnionych do dodatków finansowych z tytułu służby w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Żołnierze ci nie spełniają bowiem zapisu rozporządzenia mówiącego o pracy w tych szczególnych warunkach w pełnym wymiarze czasu służby. Osób uprawnionych do urlopu dodatkowego jest stosunkowo niewiele. Są to głównie żołnierze służący w bardzo specyficznych warunkach, np. pełniący 24-godzinne dyżury na posterunkach radiotechnicznych w podziemnych centrach dowodzenia, bez dostępu do światła dziennego za to w ciągłym kontakcie z migającymi punktami świetlnymi na wskaźnikach urządzeń radiolokacyjnych.

Niełatwo też określić prawo do dodatku specjalnego. Podstawowym warunkiem determinującym jego przyznanie jest wykonywanie pracy w określonych warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia przez połowę okresu służby. Warunek ten spełniają bez problemu magazynierzy pracujący w kontakcie z materiałami wybuchowymi lub pracujący w magazynach, w których ze względu na rodzaj wykonywanej służby stosowane jest wyłącznie oświetlenie sztuczne. Ale już żołnierze na stanowiskach w akumulatorowniach, blacharze, spawacze, mechanicy, aby nabyć prawo do tego dodatku muszą faktycznie wykonywać określone czynności (obsługa akumulatorów, spawanie, praca w hałasie przy maszynach) przez połowę czasu swojej służby. Jest to warunek praktycznie niemożliwy do spełnienia w warunkach zwykłej jednostki wojskowej ze względu na ograniczone zapotrzebowanie na świadczenie takich prac. Ponadto, aby nabyć prawo do dodatku specjalnego, konieczne jest stosowne dokumentowanie wykonywanych przez żołnierza prac w warunkach szkodliwych dla zdrowia pod względem czasu i miejsca, co jest źródłem powszechnego niezadowolenia ze strony przełożonych tych żołnierzy. Skarżą się oni na nadmierną biurokrację w tym zakresie.

Podsumowanie

Kodeks pracy nie nakłada obowiązku wypłacania ekwiwalentów za pracę w warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia. Ustawodawca ukierunkował działania pracodawców na poprawę warunków pracy oraz ograniczanie zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników, a nie na zapewnianie finansowych gratyfikacji za pracę w złych warunkach. Kodeks nie zabrania jednak stosowania pieniężnych ekwiwalentów za pracę w warunkach uciążliwych lub szkodliwych. Wynika to jasno z przepisów działu trzeciego k.p. stwierdzających, że warunki wynagrodzenia za prace i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą ustalają układy zbiorowe, regulaminy wynagradzania lub indywidualne umowy o pracę. O zakresie tych świadczeń decydują samodzielnie strony umowy zbiorowej lub pracodawca. Jedynie w sferze budżetowej warunki wynagradzania i przyznawania świadczeń powiązanych z pracą powinny uwzględniać "szczególne właściwości lub warunki wykonywania pracy" (art. 77³ k.p.).

Warto zwrócić uwagę, że w przypadku żołnierzy dodatek za służbę w warunkach szkodliwych lub uciążliwych stanowi tylko jeden z wielu dodatków za szczególne właściwości lub warunki pełnienia służby. Obok niego występują jeszcze dodatki: za służbę na morzu, desantowy, dla personelu latającego, za bezpośrednią obsługę statków powietrznych, operacyjny, inspektorski, dla żołnierzy Wojskowych Służb Informacyjnych i Żandarmerii Wojskowej, za nurkowanie itp. Większe sformalizowanie zasad przyznawania dodatków za pracę lub służbę w warunkach szkodliwych lub uciążliwych w sferze budżetowej, prowadzące w efekcie do administracyjnego ograniczenia liczby uprawnionych, wynika z faktu, że dodatki te, podobnie jak wszystkie pozostałe koszty utrzymania jednostek tej sfery obciążają budżet państwa i podatników.

Przepisy

1. Ustawa z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j.: DzU z 2010 r., nr 90, poz. 593 ze zm.).

2. Rozp. MON z 30 grudnia 2009 r. w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych (DzU z 2010 r., nr 2, poz. 9).

3. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j.: DzU z 1998 r., nr 21, poz. 94 ze zm.).

4. Rozp. MON z 8 czerwca 2004 r. w sprawie dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych (DzU nr 141, poz. 1497 ze zm.).

5. Rozp. MON z 26 czerwca 2008 r. w sprawie czasu służby żołnierzy zawodowych (DzU nr 122, poz. 786).

6. Rozp. MON z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie stosowania do żołnierzy zawodowych przepisów Kodeksu pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU nr 108, poz. 1148).

Dodaj swój komentarz

Krzyś: Mam pytanie! Jeżeli mam przydzielony "pierwszy stopień szkodliwości" i(2012-12-05)

Maciej Ś.: Pęlna i wyczerpująca odpowiedź na postawione tu pytanie jest(2012-12-05)

torrek: Pytanko: Jestem żołnierzem i pracuję w warunkach szkodliwych w(2012-12-27)

Maciej Ś.: Wystarczy poczytać ze zrozumieniem akty prawne przywołane tu jako(2012-12-27)

torrek: Witam Tak wymijającej odpowiedzi na pytanie postawione wprost się(2012-12-27)

Maciej Ś.: Żołnierzu, zacznijcie trochę samodzielnie myśleć, bo przyjdzie wam tylko(2012-12-27)

torrek: Ja przynajmniej coś samodzielnie napisałem a nie tylko ctrl+c(2012-12-27)

Maciej Ś.: Więc niech tak zostanie, jak się żołnierzowi zdaje.(2012-12-27)

ip: Do torrek: - Twój czas pracy w kontakcie z(2012-12-27)

ip: Do torrek: Podstawa prawna Art. 226 Kp. (2012-12-27)

Maciej Ś.: "torrek" niczego nie zrozumie. Jego 3 stopień szkodliwości odnosi się najpewniej do przebywania w strefie zagrożenia w promieniowaniu EM. Ale on nie zna tych stref: niebezpiecznej, zagrożenia i pośrediej. Najpewniej nie zna ich granic - wytyczonych pomiarami i oznaczonych topograficznie. Nie zna zasad przebywania w takich strefach (i nie ma tu mowy o żadnym ryzyku - coś jest dozwolone albo rygorystycznie zakazane). On nie zna nawet pojęcia dyżuru (zdefiniowanego w rozporządzeniu) i wielu innych pojęć. Ale podskakuje... (2012-12-27)

ip: Do Macieja: - żołnierzowi trzeba pomóc, w jednostkach wojskowych bhp "leży". (2012-12-27)

Maciej Ś.: PS. Taki żołnierz powinien być dowodzony tylko prostymi komendami. Polecenia i rozkazy mogą być dla niego niezrozumiałe do właściwego wykonania. Ale taki "wypełniacz" na ewentualnym polu walki też jest przydatny. W razie ubytku - dokonuje się uzupełnienia z rezerw osobowych. (2012-12-27)

ip: Do Macieja: kolego sam byłeś żołnierzem, trochę zrozumienia dla tej formacji zbrojnej. (2012-12-27)

paluch: Do wszystkich: Czy naprawdę jest tak ciężko jednoznacznie odpowiedzieć komuś na pytanie czy po 6 godzinach pracy np na stacji radiolokacyjnej bądź przy mieszaniu azbestu (to ta sama grupa szkodliwości) lub pracy na rusztowaniu powyżej 2m (grupa IV) musi dopracować 2 godziny gdzieś w oddalonej kancelarii. Tak czy Nie Do Macieja Skarbówki, sądy i inne instytucje różnie interpretują te same przepisy - życzę Tobie abyś się o ty sam przekonał. Zobaczysz jakim wtedy Ty będziesz wypełniaczem urzędniczych lub sądowych trybów. I trochę szacunku dla ludzi szukających pomocy - bo nie możesz być pewny dnia ni godziny ---- kiedy ty będziesz jej szukał. (2012-12-27)

paluch: Do wszystkich: Czy naprawdę jest tak ciężko jednoznacznie odpowiedzieć komuś na pytanie czy po 6 godzinach pracy np na stacji radiolokacyjnej bądź przy mieszaniu azbestu (to ta sama grupa szkodliwości) lub pracy na rusztowaniu powyżej 2m (grupa IV) musi dopracować 2 godziny gdzieś w oddalonej kancelarii. Tak czy Nie (2012-12-27)

ip: Do Palucha: - dalej chłopie nie rozumiesz, co piszesz - zapoznaj się z oceną ryzyka zawodowego, jeżeli takowa w JW istnieje. Tam znajdziesz potrzebne informacje. (2012-12-27)

ip: Do Palucha: - pewnie rozumujesz, że po 6 godzinach służby w warunkach szkodliwych idziesz do domu, tu się mylisz, resztę czasu musisz poświęcić Ojczyźnie. Dokładnie przeczytaj teks na wstępie. (2012-12-28)

konsky5: A co gdy pełniłem warty w miejscu składowania głowic bomb atomowych i nie poinformowano mnie o tym? (2016-07-14)

Dodaj swój komentarz