ATEST Ochrona Pracy

28 marca 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 12/2023

Czym ocena ryzyka
powinna być...

9. ogólnopolska konferencja ATESTU

W dniach 16-18 listopada br. w Jastrzębiej Górze odbyła się doroczna konferencja ATESTU, którą zorganizowaliśmy po raz dziewiąty. Uczestnicy kolejny raz potwierdzili, że takie spotkania branży są potrzebne - przyjechało prawie sto czterdzieści osób. Na konferencję w tym roku złożyły się różne elementy: warsztaty, które rozpoczęły się 15 listopada, wykłady, dyskusja panelowa, stolik eksperta, stoiska uznanych firm, na których można było nie tylko zapoznać się z produktami czy usługami, ale i skorzystać z porad specjalistów z kilku ważnych dziedzin.

Fot. 1.

Część osób zgłosiła się na samą trzydniową konferencję, ale większość wybrała dodatkowo warsztaty. Można było wziąć udział w zajęciach z jednego z trzech tematów: "Jak oceniać ryzyko zawodowe? ", "Jak analizować przyczyny i okoliczności wypadków przy pracy?", "Szkolenia bhp od A do Z". Ze względu na liczbę chętnych, każde warsztaty odbyły się w dwóch turach.

Warsztaty "Jak oceniać ryzyko zawodowe?" prowadził Paweł Szczepański, praktyk i wykładowca w zakresie wdrażania systemów zarządzania bezpieczeństwem, prezes zarządu spółki QES Consulting. Warsztaty rozpoczęły się krótkim wstępem teoretycznym obejmującym omówienie wybranych półilościowych metod oceny ryzyka zawodowego: metody oceny ryzyka dla mierzalnych czynników chemicznych oraz fizycznych, dla których zostały ustalone wartości NDS i NDN, metody dla czynników chemicznych, dla których nie ustalono wartości NDS lub nie występuje narażenie inhalacyjne oraz metody oceny ryzyka dla zagrożeń związanych z obciążeniami statycznymi oraz dynamicznymi: OWAS, KIM I oraz KIM II. - Podczas omawiania tej metodyki uczestnicy zauważyli konieczność użycia zróżnicowanych sposobów oceny ryzyka, w zależności od rodzaju zagrożenia. W części dotyczącej oceny ryzyka dla czynników chemicznych uczestnicy uczyli się wykorzystywać informacje zawarte w kartach charakterystyki substancji niebezpiecznej, w ten sposób, aby z ich pomocą dokonać oceny ryzyka. Mimo początkowych wątpliwości zauważyli łatwość, z jaką można dokonać oceny ryzyka, a następnie ocenić, czy stosowane środki kontroli ryzyka są wystarczające - mówi Paweł Szczepański. W części dotyczącej oceny ryzyka związanego z występowaniem obciążeń statycznych (OWAS) oraz dynamicznych podczas wykonywania prac transportowych (KIM I, KIM II) uczestnicy przeprowadzili ocenę ryzyka dla wybranych pozycji ciała występujących podczas znanych im prac. Mimo konieczności określenia dla każdej z wybranych pozycji ciała i czynności kilku parametrów mających wpływ na ryzyko, zauważyli przydatność i adekwatność metod w stosunku do występujących zagrożeń. - Podczas warsztatów omówiliśmy kilka kalkulatorów, narzędzi do oceny ryzyka, które zdecydowanie upraszczają i przyspieszają proces oceny. Zaangażowanie uczestników, mimo kilkugodzinnego trwania warsztatów, było bardzo duże - podsumowuje P. Szczepański.

Fot. 2.

Warsztaty "Jak analizować przyczyny i okoliczności wypadków przy pracy?" poprowadził Andrzej Nowak, specjalista ds. bhp, wypadkoznawca, autor wielu analiz wypadków i artykułów na ten temat, biegły sądowy. - Zajęcia warsztatowe przypominały formę seminaryjną z elementami pogadanki i rozwiązywaniem spontanicznie tworzonych studiów przypadku. Dość duży przekrój zarówno reprezentowanych branż, jak i doświadczenia zawodowego uczestników stworzyły moim zdaniem świetną platformę wymiany poglądów oraz doświadczeń. Okazuje się bowiem, że nawet z pozoru elementarne i nie budzące wątpliwości kwestie związane z postępowaniem powypadkowym, wiążą się z wieloma znakami zapytania. Pozostaję w nadziei, a późniejszych liczne rozmowy kuluarowe zdają się to potwierdzać, że przywołane podczas warsztatów obszerne orzecznictwo sądowe (głównie Sądu Najwyższego) pozwoliło na rozwianie znacznej liczby podnoszonych wątpliwości. Największe zainteresowanie wzbudziły, według moich spostrzeżeń, prezentowane przykłady zdarzeń wypadkowych z życia (niestety) wzięte, gdyż zdjęcia z faktycznie zaistniałych zdarzeń zdecydowanie skuteczniej trafiają do wyobraźni aniżeli nawet najlepszy wywód teoretyczny - komentuje A. Nowak.

Fot. 3.

Trzeci blok warsztatowy - "Szkolenia bhp od A do Z" - prowadził Dariusz Smoliński, dr nauk o zdrowiu, specjalista z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, biegły sądowy, wykładowca akademicki. - Warsztaty pokazały, jak wiele jest jeszcze do zrobienia w obszarze szkoleń bhp. Pierwszym spostrzeżeniem wynikającym z warsztatów jest stwierdzenie nadmiernego przykładania wagi do kwestii formalnych, bezpośrednio wynikających z rozporządzenia w sprawie szkoleń w dziedzinie bhp. Taka postawa przynosi wiele nieporozumień i nie sprzyja harmonijnej integracji obszaru bhp z innymi obszarami funkcjonowania przedsiębiorstwa. Musimy nauczyć się postrzegać szkolenia bhp jako działanie mające na celu zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a nie jako prawny obowiązek wystawienia stosownego zaświadczenia. Droga jest długa i niełatwa. Jak się wydaje, wymaga głębokich zmian w świadomości i działaniu nie tylko służby bhp, lecz także organów kontrolno-nadzorczych. Inspektorzy pracy kontrolujący zakłady w większym stopniu muszą badać efekty szkoleń bhp, a nie poprzestawać na sprawdzeniu poprawności wypełnienia zaświadczeń. Możliwe, że konieczne są także zmiany legislacyjne. Jak się wydaje w ramach warsztatów rozpoczęliśmy już dyskusję w powyższym zakresie. Mam nadzieję, że w najbliższym czasie przyniesie ona pożądane efekty - podsumowuje D. Smoliński.

Jądrem konferencji są oczywiście wykłady. W tym roku zaproszeni przez nas eksperci omówili następujące zagadnienia:

Funkcje i cele edukacji pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - dr Dariusz Smoliński;

Wymagania prawne dotyczące oceny ryzyka zawodowego - Paweł Szczepański; Ocena ryzyka jako podstawa doboru i stosowania środków ochrony indywidualnej - Ryszard Szefler, dyrektor ds. rozwoju produktu i importu w firmie ROBOD;

Magazynowanie i przewóz towarów niebezpiecznych - Karolina Kołdys, chemik, doradca ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych;

Kręgosłup to słaby punkt - ergonomiczne rozwiązania poprawiające warunki pracy - dr inż. Zbigniew Jóźwiak, ergonomista z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi;

Praktyczne funkcje oceny ryzyka w procesie projektowania, eksploatacji i modernizacji maszyn - dr inż. Stanisław Kowalewski, wiceprezes zarządu, dyrektor ds. nauki i techniki w firmie ELOKON Polska;

Rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS, w tym poszkodowanych w wypadkach przy pracy - Małgorzata Nietopiel, dyrektor Departamentu Prewencji i Rehabilitacji w ZUS;

Szczepienia ochronne dla wybranych grup zawodowych - Daniel Veltzé, Oddział Epidemiologii i Statystyki Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku;

Załatwianie skarg pracowniczych dotyczących zatrudnienia i warunków pracy - Piotr Szatarski, starszy inspektor pracy, Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku;

Bhp w portach i na statkach morskich - Adam Zaworski, starszy inspektor pracy, Sekcja Krajowa Gospodarki Morskiej, Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku;

Aspekty bezpiecznej pracy na wysokości - Marcin Marszałkowski, przedstawiciel regionalny - Akala Faraone;

Organizacja systemu ratownictwa na budowach: studium przypadku roszczeń pracownika za błąd w udzieleniu pierwszej pomocy - Urszula Gawrysiak, dyrektor Działu BHP, PPOŻ. i OŚ, Budimex S.A., dr n. med. mgr prawa Jacek Siewiera, przewodniczący zespołu ekspertyz sądowych, Centrum Ratownictwa Sp. z o.o.;

Prace na wysokości - stałe punkty i systemy kotwiczące przy pracach na dachach - Jacek Sosnowski, doradca techniczny w zakresie sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości - Protekt.

Fot. 4.

Ważnym punktem konferencji była dyskusja panelowa na temat "Jaki powinien być behapowiec - czego od służby bhp oczekują pracodawcy?", w której jako paneliści wzięli udział: Elżbieta Bożejewicz - prezes Zarządu Głównego Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pracowników Służby BHP; Krzysztof Wrzesień - dyrektor ds. Bezpieczeństwa Pracy i Środowiska - Grupa LOTOS S.A.; Janusz Kaszyński - prezes zarządu firmy Klimawent S.A.; Stanisław Kowalewski - wiceprezes zarządu, dyrektor ds. nauki i techniki w firmie Elokon Polska Sp. z o.o.; Bogusław Ziędalski - główny specjalista ds. bhp, reprezentujący firmę Intertoll Polska Sp. z o.o. Dyskusję moderował Piotr Kaczmarek - prezes Grupy Interlis, członek Rady Konsultacyjnej miesięcznika ATEST. W dyskusję żywo i polemicznie włączyli się uczestnicy konferencji. Podnoszono m.in. tak ważne tematy, jak relacje służby bhp z pracodawcami, realizacja przez służbę bhp dodatkowych obowiązków, wykraczających poza zakres 22 zadań, pozycja techników bhp i niesłuszne często spychanie ich na margines, problemy z wykonywaniem zadań w małych firmach itd. Najważniejsze tezy i wnioski z dyskusji przedstawimy w odrębnym artykule.

Stoiska zorganizowane przez wiodące firmy z naszej branży dostępne były dla uczestników konferencji przez trzy dni. Można było wziąć materiały, uzyskać porady i nawiązać kontakty. Ruch na stoiskach potwierdził, że chętnie korzystano z tych możliwości. Oprócz tego zorganizowaliśmy dwa odrębne panele konsultacyjne. W ich ramach odbyły się konsultacje na temat nowoczesnych rozwiązań w zakresie bhp z przedstawicielami firm: Elokon, Protekt, Robod, Faraone, Tarbonus, ODDK. Dodatkowo funkcjonował stolik eksperta, przy którym indywidualnych konsultacji w zakresie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz związanej z tym dokumentacji powypadkowej, a także organizacji służby bhp w zakładach pracy udzielał Andrzej Nowak. - Czas przeznaczony na stolik eksperta został przez moich rozmówców maksymalnie wykorzystany. W kilku przypadkach konsultacje miały formę kontynuacji indywidualnej problematyki poruszanej podczas wcześniejszych zajęć warsztatowych dotyczących postępowania powypadkowego, ale pojawiły się również problemy związane z organizacją służby bhp u pracodawcy. Stosowny przepis wykonawczy nie reguluje bowiem w sposób precyzyjny wszystkich możliwych przypadków, np. w razie wielu oddziałów terenowych w kraju, jak i poza jego granicami. Stopień skomplikowania niektórych zgłaszanych problemów powodował niemożność udzielenia jednoznacznej odpowiedzi, gdyż przedmiot problematyki kwalifikuje go wyłącznie na drogę postępowania sądowego w celu uzyskania rozstrzygnięcia - mówi A. Nowak.

Otwierając konferencję zwróciliśmy uwagę, że szczególnie w analizie wypadków widać, czym ocena ryzyka powinna być, a nie jest. Powinna być narzędziem - często stosowanym, dobrze rozpoznanym, aktualizowanym, poręcznym. Wykorzystywanym do codziennego zabezpieczania ludzi w pracy. Do podejmowania wiążących decyzji co do sposobu prowadzenia prac, zakupu środków technicznych i ochron indywidualnych, planowania szkoleń behapowskich, zawodowych, doskonalących. Więcej, na wielu stanowiskach pracy, które charakteryzuje zmienność w czasie, takich jak budowy, ocena powinna być wykonywana często, i co bardzo ważne przed rozpoczęciem określonych prac. Żeby to nie była tylko teoria, służba bhp na budowach i w innych firmach, gdzie występuje duża dynamika prac, powinna wypracować takie procedury, żeby ocena ryzyka nie odstraszała, tylko działała.

Jesteśmy przekonani, że po konferencji wszyscy staliśmy się odrobinę mądrzejsi, choć nie ze wszystkimi tezami, twierdzeniami wykładowców się zgadzamy. Ala po to była właśnie konferencja, żeby podjąć dialog, zderzyć swoje przekonania z innymi, przemyśleć pewne rzeczy, pozwolić na zakiełkowanie wątpliwości, które będą owocować dalszymi poszukiwaniami i doskonaleniem zawodowym. Dlatego cieszymy się, że uczestnicy konferencji nie byli tylko słuchaczami, ale też partnerami, uczestnikami żywych dyskusji, które często przeciągały się poza ramy przewidziane programem.

Uczestnicy 9. konferencji wysoko ustawili dla nas poprzeczkę na przyszły rok.Koniec

Robert Kozela

Partnerzy konferencji

Dodaj swój komentarz


uczestnik: Fajowo jest, ale...."Korporacje behapowskie" opanowały instytucje, firmy państwowe i prywatne. Działalnośc korporacji opiera się generalnie na pomnażaniu zysku, a efekty, ..... marneeee !. (2016-12-26)

W Gudalewicz: Nie jestem przekonany do tej przeprowadzonej konferencji, ale nie będę polemizował ,gdyż mnie na tej konferencji nie było a tylko opieram się na relacji opisowej. W każdym bądź razie ta konferencja moim zdaniem była zasadna oraz częściowo udana - brawo i pozdrawiam- więcej takich konferencji i być może wypadków i chorób zawodowych będzie mniej. (2016-12-27)

andrzejbhp: Ja byłem na Konferencji po raz trzeci i uważam że była profesjonalnie zrobiona, w dobrej lokalizacji i na wysokim poziomie wykładowców, a zajęcia z panem Smolińskim bardzo owocne..miodzio:) (2017-02-08)


Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2016

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58066021