[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Stosowanie procedur bezpiecznej pracy na podstawie oceny ryzyka
11. konferencja ATESTU

Ponad stu osiemdziesięciu uczestników, cztery sesje warsztatowe, szesnaście wykładów, dwie dyskusje plenarne, dziesięć stoisk, stolik eksperta, liczne pokazy i prezentacje, niekończące się dyskusje podczas przerw - na cztery dni hotel Stok w Wiśle zmienił się w swoiste centrum bhp. Z całej Polski na konferencję ATESTU "BHP 3.0 - stosowanie procedur bezpiecznej pracy na podstawie oceny ryzyka" przyjechali behapowcy z różnych branż, z różnym stażem pracy i bagażem doświadczeń. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich okazała się chęć pogłębiania wiedzy i dyskusji na ważne branżowe tematy.

Sama konferencja trwała trzy dni (21-23 listopada), a poprzedziły ją warsztaty (20 listopada). W tym roku zaproponowaliśmy cztery sesje warsztatowe o zróżnicowanej tematyce (każda sesja trwała osiem godzin zegarowych).

Warsztaty Instrukcja jako skuteczne narzędzie pracodawcy i pracownika w obszarze bezpieczeństwa pracy prowadził Bogusław Ziędalski - praktyk, czynny zawodowo specjalista ds. bhp z wieloletnim doświadczeniem w przemyśle. Uczestnicy zapoznali się z wymaganiami dotyczącymi tworzenia dobrych instrukcji, a także sami tworzyli instrukcje. Aczkolwiek, przypomnijmy, nie jest to zadanie służby bhp. Tym zadaniem jest opiniowanie szczegółowych instrukcji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach. Jednak aby opinia miała odpowiedni ciężar merytoryczny, opiniujący powinien mieć wiedzę i praktyczne umiejętności związane z powstaniem takiego dokumentu i zadaniami, jakie instrukcja ma spełniać w obszarze bezpieczeństwa, tak by nie był to tylko dokument, lecz skuteczne narzędzie dla pracodawcy i pracowników.

Warsztaty Psychologia bezpieczeństwa pracy. Jak rozmawiać z pracownikami o łamaniu zasad prowadziła Justyna Pokładnik - właścicielka firmy TAM, trener, pedagog i audytor systemów zarządzania bezpieczeństwem. Warsztaty koncentrowały się wokół odpowiedzi na pytania: Dlaczego podejmujemy ryzyko w pracy? Kiedy ludzie zmieniają swoje zachowania? Jak kształtować wśród pracowników dobre postawy i myślenie prewencyjne? Czym jest rutyna i jak ją dobrze wykorzystać? Jaką rolę pełnią przełożeni w budowaniu kultury bezpieczeństwa? Jak prowadzić (trudne) rozmowy z pracownikami?

Warsztaty Ergonomiczne aspekty kształtowania bezpieczeństwa i higieny pracy były podzielone na dwie części. Pierwszą - pt. "Czy praca w biurze może być szkodliwa? Ergonomia na stanowisku komputerowym" - prowadziła Iwona Zastawna - product manager z 20-letnim doświadczeniem w branży produktów biurowych w międzynarodowej firmie Fellowes Brands. Omówiła m.in. problemy zdrowotne pracowników biurowych i innych osób pracujących na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, a także możliwości dostosowania obecnych stanowisk pracy biurowo-komputerowej do potrzeb pracownika w zależności od jego cech antropometrycznych, odczuwanych dolegliwości, wymagań prawnych. Drugą część warsztatów - pt. "Ergonomiczne narzędzia do oceny obciążenia fizycznego" - prowadził dr inż. Zbigniew Jóźwiak - ergonomista, pracownik naukowy Instytutu Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi. Zajęcia te dotyczyły m.in. praktycznej oceny ryzyka rozwoju dolegliwości ze strony układu ruchu przy użyciu metod RULA i REBA; transportu ręcznego wg nowych przepisów - zmiany w prawie, zalecenia zgodne z wynikami badań naukowych, poprawne techniki - procedury ręcznego podnoszenia i przenoszenia, zagrożenia dla zdrowia, czynniki ryzyka.

Warsztaty Instrukcja bezpiecznego wykonywania robót budowlanych jako klucz do nietypowych rozwiązań prowadzili trzej specjaliści z zakresu bezpieczeństwa pracy w budownictwie: Marcin Korta, Dariusz Kulesza, Robert Pasikowski. Zwrócili uwagę m.in. na poprawne tworzenie i wykorzystanie na budowach IBWRB jako praktycznego narzędzia; na błędy popełniane przy tworzeniu instrukcji i na obowiązki osób kierujących pracownikami w zakresie bezpieczeństwa pracowników.

Na program konferencji złożyły się wykłady, panele konsultacyjne, kalejdoskopy produktów, dyskusje plenarne i stolik eksperta. W wykładach zostały poruszone następujące zagadnienia:

Brak określenia sposobu prowadzenia prac szczególnie niebezpiecznych w IBWRB jako jedna z przyczyn wypadków przy pracy na budowach - Marcin Korta, Dariusz Kulesza, Robert Pasikowski;

Jak kształtować bezpieczne nawyki pracowników? - Justyna Pokładnik;

Nieprzestrzeganie procedur bezpiecznej pracy jako przyczyna wypadków - studium przypadków - Bogdan Solawa;

Zasady minimalizacji ryzyka przy budowie, eksploatacji i modernizacji maszyn - informowanie i ostrzeganie - dr inż. Stanisław Kowalewski;

Instrukcja bhp - wymagany dokument czy praktyczne narzędzie? - Bogusław Ziędalski;

Nowe narzędzie do oceny obciążenia fizycznego na stanowiskach pracy - metoda ROSA - dr inż. Zbigniew Jóźwiak;

(Nie)bezpieczeństwo w tunelach drogowych - dr inż.Natalia Schmidt-Polończyk;

Środki ochrony indywidualnej - nowe rozporządzenie 2016/425. Rewolucja, a może jednak ewolucja? - Ryszard Szefler;

Treść, forma i udostępnienie informacji istotnych dla bezpieczeństwa na przykładach z uczelni polskich i brytyjskich - Małgorzata Majka;

Zintegrowany program ochrony słuchu - dr inż. Paweł Górski;

Bezpiecznie i pewnie: System Nadzoru Ewakuacji z technologią RFID - dr inż. Karolina Kozłowska;

Dobre badanie wypadków to lepsza ocena ryzyka - dr inż. Marcin Krause;

Założenia projektowe do indywidualizacji konstrukcji odzieży ochronnej weryfikowane w warunkach przemysłowych - Grażyna Grabowska;

Zagrożenia krwiopochodne w placówkach ochrony zdrowia. Zakłucia jako specyficzny rodzaj wypadku przy pracy - dr Marzena Stankowska;

Ergonomiczne właściwości rękawic oraz profesjonalne środki ochrony skóry odpowiedzią na potrzeby pracowników - Magdalena Szulc-Dajerling i Tomasz Dajerling;

Teraźniejszość i przyszłość służby bhp - Andrzej Wieder.

W środę, pierwszego dnia konferencji, odbyło się uroczyste wręczenie naszych corocznych nagród - ZŁOTYCH SZELEK. Otrzymały je dwie osoby, o czym piszemy na str. 26. Wśród uczestników konferencji, jak co roku, znalazło się wielu złotoszelkowiczów. Byli też członkowie Kapituły wyróżnienia: Małgorzata Majka, Stanisław Kowalewski, Andrzej Nowak. Członkami Kapituły i jednocześnie Rady Konsultacyjnej naszego miesięcznika są również: Marian Kasiarz, prof. Ryszard Studenski i Paweł Szczepański.

Nasi partnerzy - uznane firmy z branży bhp - swoje rozwiązania, produkty, usługi prezentowali podczas mającego formę krótkich prezentacji kalejdoskopu produktów. Dodatkowo podczas konferencji została zorganizowana duża strefa wystawiennicza, w której zlokalizowano stoiska i gdzie odbywały się panele konsultacyjne - konsultacje na temat nowoczesnych rozwiązań w zakresie bhp z przedstawicielami firm: 3M, Alfa i Omega, Ejendals, Faraone, Fellowes, Filter Service, Krystian, PPO Strzelce Opolskie, Protekt, Tarbonus. Były tam pokazy, prezentacje, testy środków ochrony indywidualnej i innych produktów, mini-warsztaty itp.

Podczas konferencji działał stolik eksperta, przy którym można było zasięgnąć indywidualnych porad, wyjaśnić wątpliwości związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Tematyka porad obejmowała m.in. następujące zagadnienia: elementy definicji wypadku przy pracy; identyfikacja przyczyn - rozróżnienie pojęć przyczyny bezpośredniej, pośredniej oraz innych nieprawidłowości, które nie pozostają w związku przyczynowo-skutkowym ze zdarzeniem; czy każda przyczyna wypadku jest niedopełnieniem obowiązków z zakresu bhp; praktyczne aspekty postępowania powypadkowego; orzecznictwo sądowe dotyczące wypadków przy pracy. Porad udzielał Andrzej Nowak - praktyk, czynny zawodowo specjalista ds. bhp, właściciel firmy doradczo-szkoleniowej w dziedzinie bhp, biegły sądowy w zakresie bhp przy Sądzie Okręgowym w Częstochowie.

Dla chętnych warsztaty i konferencja były elementami szkolenia okresowego bhp dla pracowników służby bhp, uzupełnionego zrealizowanym przed konferencją e-learningiem (obowiązkowym i fakultatywnym) oraz materiałami do samokształcenia kierowanego w postaci drukowanej i elektronicznej. W piątek, ostatni dzień konferencji, odbył się egzamin pisemny kończący to szkolenie. Realizowaliśmy je we współpracy z firmą doradczo-szkoleniową Progres z Częstochowy.

Na początku konferencji odbyła się - związana z tegorocznym tematem przewodnim - dyskusja panelowa "Instrukcja bhp - reaktywacja!", którą prowadził Bogusław Ziędalski, a wśród panelistów znaleźli się: Piotr Kaczmarek, Małgorzata Majka, Bogdan Solawa i Marcin Ulaniuk. Zaproponowaliśmy następujące tezy do dyskusji: Krótka i konkretna czy rozbudowana i precyzyjna? Zapoznanie się pracownika a zrozumienie. Instrukcje tzw. gotowce i ich stosunkowo duża popularność - spełnienie wymogów przepisów (?), nastawienie organów kontrolnych. Co w sytuacji, jeżeli treść instrukcji nie jest zgodna z powszechnie obowiązującymi przepisami i/lub zasadami? Obowiązuje czy nie? Język instrukcji a zatrudnianie obcokrajowców. Interpretacja pozytywna czy negatywna? To znaczy: czy jeśli coś w instrukcji nie jest zabronione (ewentualnie kwestia nie jest w ogóle poruszona) to jest dozwolone? Instrukcje/ procedury w strukturach międzynarodowych korporacji a ich sprzeczność z polskimi przepisami.

Dyskusja była ciekawa, licznie włączyli się w nią uczestnicy konferencji, dzieląc się swoimi uwagami i spostrzeżeniami. Wrócimy do nich na łamach ATESTU.

Konferencję zamknęła natomiast debata "Quo vadis służbo bhp?", do której zaprosiliśmy wszystkich uczestników, formułując następujące tematy do rozmowy: "Służba bhp podlega bezpośrednio pracodawcy" - stan faktyczny czy fikcja? Uprawnienia wyłącznie kontrolno-doradcze czy również władcze (np. odsunięcie pracownika od pracy)? Brak ochrony zatrudnienia pracownika służby bhp i jego wpływ na (nie)obiektywizm działalności. Wolnorynkowe uzyskiwanie kwalifikacji bez określenia istotnych standardów - pozytywny liberalizm czy groźny eksperyment? Uniwersalność czy branżowość kwalifikacji służby bhp? Problematyka liczebności pracowników służby bhp w zakładzie a kategoria ryzyka.

W części firm pozycja służby bhp jest mocna i behapowcy dobrze sobie radzą, w innych nie jest zbyt różowo - choć pewnie nie najgorzej, skoro udało się przyjechać na konferencję. Trudno tu ustalić wspólny mianownik dla wszystkich wypowiedzi podczas debaty. Natomiast większość uczestników tej naszej środowiskowej rozmowy zgodziło się z tym, że trzeba coś zrobić z kształceniem służby bhp, że trzeba wreszcie poprawić przepis i praktykę w zakresie szkoleń bhp, że służba bhp jest osłabiana w przepisach i wielu zakładach. W ATEŚCIE wrócimy jeszcze do wniosków z tej dyskusji.

Choć niektóre tematy omawiane na konferencji były smutne (np. likwidacja obowiązku szkoleń bhp dla części pracowników administracyjno-biurowych), to sama konferencja pozwala na nutę optymizmu. Do Wisły przyjechali behapowcy zmotywowani do pracy, chcący się uczyć i dyskutować, mający swoje zdanie na wiele tematów i umiejący go bronić. Jeśli taka będzie służba bhp, to nie da się osłabić.

Robert Kozela

Partnerzy konferencji

Dodaj swój komentarz