[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Świadczenia urlopowe

Pani D.N. zwróciła się z pytaniem do redakcji: Pracuję w aptece, w której zatrudnionych jest mniej niż 20 pracowników. Czy w tym roku przysługuje mi dodatek urlopowy, czy zmieniło się coś, jeśli chodzi o fundusz socjalny w firmach zatrudniających poniżej 20 pracowników? Pracodawca poinformował mnie, że w tym roku nie ma obowiązku wypłacić mi tzw. urlopowego, a w poprzednich latach otrzymywałam ten dodatek.

Czytelniczce chodzi zapewne o świadczenie urlopowe, przyznawane na podstawie ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335, ze zm.). W odpowiedzi na list informuję, iż w wyniku nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 26 lipca 2002 r. (Dz.U. nr 135, poz. 1146) nastąpiły znaczne zmiany w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Jedna z nich dotyczy ograniczenia kręgu pracodawców, którzy mają obowiązek wypłaty świadczenia urlopowego. Pracodawcy prywatni zatrudniający mniej niż 20 pracowników nie mają obecnie obowiązku wypłaty świadczenia urlopowego.

Obowiązek taki ciąży na pracodawcach zatrudniających co najmniej 20 pracowników, jednak mniej niż 20 w przeliczeniu na pełne etaty. Tak na przykład: jeżeli pracodawca zatrudnia 20 pracowników, ale 7 z nich jest zatrudnionych na pół etatu i nie tworzy Funduszu musi wypłacać świadczenie urlopowe. Wynika to z art. 3 ust. 1b ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Kluczowe znaczenie w pytaniu Czytelniczki ma treść artykułu 3 ustęp 3 tej ustawy, która w pierwszych dniach wejścia w życie nowelizacji była różnie interpretowana. Przepis ten stanowi, że "pozostali pracodawcy mogą tworzyć fundusz na zasadach określonych w ustawie albo wypłacać świadczenie urlopowe". Z brzmienia tego przepisu wynikają dwa wnioski. Po pierwsze, pozostali pracodawcy (czyli pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników, nie będący pracodawcą prowadzącym działalność w formach organizacyjno-prawnych jednostek sektora finansów publicznych) mogą zdecydować się na wybór jednej z dwóch opcji: utworzyć fundusz lub wypłacać świadczenie urlopowe, co oznacza, że nie można dokonywać obu tych rzeczy naraz. Po drugie, że nie mają obowiązku utworzenia funduszu czy też wypłaty świadczenia urlopowego, skoro przepis wyraźnie stanowi, iż "mogą" to zrobić, a nie muszą.

Wątpliwości powstają dlatego, iż w poprzedniej wersji przepis brzmiał w pewnym zakresie podobnie. Pozostali pracodawcy (wówczas pracodawcy, którzy zatrudniali mniej niż 20 pracowników lub 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, i którzy nie byli pracodawcami, będącymi jednostkami organizacyjnymi, prowadzącymi gospodarkę finansową) mogli tworzyć Fundusz na zasadach określonych w ustawie. Pracodawcy, którzy nie utworzyli Funduszu, wypłacali pracownikom świadczenie urlopowe. Obecnie artykuł 3 ustawy mówi, że pracodawca zatrudniający mniej niż 20 pracowników może utworzyć fundusz albo może wypłacić świadczenie. Taki był zresztą cel nowelizacji - uwolnienie małych firm od największych ciężarów związanych z zatrudnianiem pracowników.

Przy okazji postawionego pytania należy podkreślić, iż zmienione przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie są ze sobą spójne i jednolite, w związku z tym powodują wiele wątpliwości, między innymi, czy pracodawca prywatny, zatrudniający mniej niż 20 pracowników, w związku z brakiem obowiązku tworzenia funduszu i wypłacania świadczenia urlopowego musi dokonywać dodatkowych czynności, czy też jest wolny od konieczności ich wykonywania. W tym zakresie istnieją poważne rozbieżności. W szczególności dotyczy to pracodawcy zatrudniającego poniżej 20 pracowników, który utworzył regulamin wynagradzania, chociaż zgodnie z art. 772 kp nie był do tego zobowiązany. W takim przypadku powstaje pytanie - czy musi postąpić zgodnie z art. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych? Ustęp 2 tego przepisu stanowi, że u pracodawców określonych w art. 3 ust. 1, 1b i 3, których pracownicy nie są objęci układem zbiorowym pracy, postanowienia w sprawach, o których mowa w ust. 1, mogą zawierać, z uwzględnieniem ust. 3, regulaminy wynagradzania. Jak widać, przepis ten obejmuje również pracodawców nie zobowiązanych ustawowo do utworzenia funduszu czy wypłacania świadczenia urlopowego. Moim zdaniem, jeżeli u takiego pracodawcy istnieje regulamin wynagradzania, dla jasności należałoby wprowadzić odpowiedni zapis w regulaminie wynagradzania w trybie przewidzianym przepisami.

A.R.

Dodaj swój komentarz

elf: mam pytanie, z tego artykułu nie wynika, że pracodawca ma wypłacać świadczenia urlopowe, ale również z tego artykułu wynika, że powinien takie świadczenia wypłacać, jeśli nie ma obowiazku wypłacania tego świadczenia przez pracodawcę to jaką formę powinien on zastosować by o tym fakcie poinformować pracowników, czy wystarczy oświadczenie ustne, czy należy to zrobić w formie pisemnej, jeśli można to proszę o rozwinięcie tego tematu by w razie kontroli przez Panstwową Inspekcję Pracy sprawa była jasna i nie zależała od interpretacji kontrolujacego, (2006-02-16)

Mała: Dziwi mnie taka argumentacja ( może, nie musi). Mam małą firmę ( poniżej 20 pracowników) i nie utworzyłem ZFŚS i nie mam regulaminu wynagradzania. Mój pracownik straszy mnie Inspekcja Pracy jeżeli nie wypłacę mu świadczenia urlopowego od 2003 roku do 2006. Co ja mam zrobić? Jeżeli nie mam obowiązku wypłacenia świadczenia urlopowego to jakim przepisem argumentować??? (2006-04-18)

ewa: Wg mnie nie musisz wypłacać świadczenie urlopowego (jeżeli nie zostało to jasno nakreslone w jakimkolwiek pismie do tego pracownika lub w twojej firmie) i nan nic zda się straszenie inspekcja pracy. Jestes pracodawca i to od ciebie zależy czy tworzysz fundusz, wypłacasz swiadczenia bądź nie. Pozdrawiam (2006-04-25)

Mario: A jeżeli pracodawca wcześniej wypłaca o później zaprzestał wypłacania świadczeń urlopowych to jak to traktować.Stwierdził rok temu że przepisy się zmieniły i że nie musi . Proszę o odpowiedź . (2006-07-27)

joanna: niestety ma takie prawo , musi jedynie odpowiednio szybko poinformować swoich pracowników, że świadczeń nie będzie wypłacał (2006-07-29)

Creator: ...a jeśli pracodawca płaci świadczenie urlopowe połowie swoich pracowników a drugiej połowie nie wypłaca takowego, to czy to jest w porządku??? (2006-09-07)

Wacława: Mam pytanie. Co to są "Świadczenia urlopowe"??? (2006-11-21)

Monika : Proszę o pomoc w następującej sprawie : zatrudniam pracownika na pól etatu. tzn Jest zatrudniony codziennie na 4 h otrzymuje pełny wymiar urlopu tzn 26 dni...Moj dtelemat polega na ty czy pracodawca jest zobowiazany do wypłaty pełnego świadczenia urlopowego czy w połowie ? (2007-08-31)

AAA: a co z pracodawcami zatrudniającymi powyżej 20 pracowników na pełny etat?? (2008-07-24)

nieznajoma: nie wypłacają nawet jeśli jest 20 pracowników poniewaz pracodawcy są obecnie w trudnej sytuacji materialnej WSZYSCY dodam (2008-08-04)

Dodaj swój komentarz