2020-08-29
Pytania do ekspertów – inicjatywa OSPSBHP
W dniach od 15 do 25 czerwca odbył się cykl internetowych seminariów pt. „Pytania do eksperta”, zorganizowanych przez Zarząd Główny OSPSBHP. W wydarzeniu wzięli udział partnerzy stowarzyszenia oraz członkowie sieci Forum Liderów i Ekspertów CIOP-PIB. Wykłady podzielono na trzy części, na każdą przeznaczono jeden dzień. Organizatorzy zachęcali do aktywnego uczestnictwa w seminarium, ponieważ oprócz prelekcji wyznaczono również czas na odpowiedzi na pytania uczestników. Problematyka wydarzenia objęła aktualne światowe zmartwienie – pandemię. Wśród tematów, które omówiono, znalazły się ogólne wytyczne oraz lista kontrolna, związane z bezpieczeństwem i ochroną zdrowia osób pracujących w czasie epidemii COVID-19, propozycja rozwiązań ograniczających ryzyko zarażeniem koronawirusem w środowisku pracy, ocena ryzyka zawodowego, środki ochrony dróg oddechowych i ochrony dłoni w czasie epidemii, omówienie ogólnopolskiej kampanii społecznej CIOP-PIB „Aktywni w pracy”.
Temat „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia pracowników w czasie epidemii COVID-19” zaprezentowała dr hab. med. Joanna Bugajska, kierownik Zakładu Ergonomii Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego. Przedstawiła zasady opracowywania planu działań mającego ca celu ochronę zdrowia pracowników, który powinien być przygotowany przez przedstawicieli kierownictwa w porozumieniu z przedstawicielami pracowników i przy współudziale lekarza medycyny pracy oraz specjalistów ds. bhp. Powinni oni wziąć pod uwagę zwłaszcza wymagania przepisów prawnych, rodzaje wykonywanych prac, liczbę pracowników, infrastrukturę firmy, możliwości finansowe i dostępne na rynku rozwiązania zapobiegające rozprzestrzenianiu się wirusa. Należy pamiętać, iż głównym źródłem narażenia na zachorowanie są wszelkie kontakty społeczne, wspólne użytkowanie wyposażenia roboczego oraz przestrzeni. Narażenie można ograniczyć poprzez: zapewnienie dystansu fizycznego, przestrzeganie zasad higieny, ograniczenie kontaktów z osobami z zewnątrz przedsiębiorstwa (tj. kurierami czy klientami), stosowanie śoi, dezynfekowanie narzędzi, a jeśli to możliwe zapewnienie pracownikom indywidualnego wyposażenia. Spora część prezentacji poświęcona została zagadnieniu zapewniania dystansu fizycznego w miejscu pracy. Jest to problem tym większy, im więcej pracowników zatrudnia przedsiębiorstwo. Stanowiska pracy powinny zostać rozplanowane w odległości co najmniej 1,5 m i jeśli to możliwe – pracownicy powinni być odwróceni do siebie plecami. Powinno się również dążyć do ograniczenia liczby pracowników na terenie zakładu, np. stosując indywidualne harmonogramy pracy. Nie można zapomnieć o ciągach komunikacyjnych, miejscach powstawania skupisk ludzi, łazienkach, szatniach, pomieszczeniach socjalnych. W przypadku konieczności fizycznego kontaktu z osobami z zewnątrz należy rejestrować ich dane razem z czasem wejścia i wyjścia oraz informować o środkach ochrony podjętych przez przedsiębiorstwo. Rekomendowane jest zastąpienie tradycyjnych spotkań przez wideo- lub telekonferencje. Prelegentka podkreśliła, iż praca zdalna zapewnia dystans fizyczny. Firmy, które mogą pozwolić sobie na takie rozwiązanie (np. marketingowe) powinny je wykorzystać, zezwalając pracownikom na wypożyczenie sprzętu oraz wspierając w zakresie przygotowania stanowiska pracy w domu.
Oprócz ograniczenia ryzyka zakażenia SARS-CoV-2 równie ważne jest ograniczenie spowodowanego sytuacją obciążenia psychicznego wśród zatrudnionych. Przyczynami są m.in. lęk przed kontaktem z innymi ludźmi, zwiększona intensywność pracy w branżach zaangażowanych w walkę z pandemią, masowe zwolnienia, izolacja społeczna. Działania zwiększające komfort pracowników, jakie może podjąć pracodawca, to zapewnienie pracownikom pomocy przy realizacji zadań, otwartość na indywidualne podejście do godzin pracy, wsparcie informacyjne (szkolenia), zorganizowanie miejsca do wyrażania swoich obaw, zadawania pytań i zapewnienie profesjonalnej pomocy psychologicznej.
Wśród omawianych zagadnień znalazły się „Środki ochrony dłoni chroniące przed zagrożeniami związanymi z koronawirusem SARS CoV-2”, przygotowane przez firmę Ejendals AB. Na początku przedstawiono fakty i mity związane ze stosowaniem rękawic. Wśród faktów znalazły się stwierdzenia, że rękawice to środek ochrony indywidualnej oraz higiena dłoni to najlepsza ochrona przed wirusem. Natomiast nieprawdą jest, że samo stosowanie rękawic chroni przed wirusem i że nie trzeba myć dłoni, jeśli użytkuje się rękawice. Następnie przytoczono europejskie standardy i normy dotyczące ochrony rąk, m.in. rękawic medycznych i rękawic ochronnych zabezpieczających przed substancjami chemicznymi. Do tej tematyki nawiązał również firma Alfa i Omega we współpracy z Laboratorium Naukowym AMPri w wykładzie „Rękawice ochronne jako śoi lub/i wyrób medyczny”. Rozpoczął się on od klasyfikacji wg przeznaczenia: do ochrony użytkownika (zgodnie z rozporządzeniem UE 425/2016) oraz do opieki nad pacjentem (zgodnie z rozporządzeniem UE 745/2017). Dla rękawic, które mogą być używane wielokrotnie producent jest zobowiązany przedstawić odpowiednie badania na dekontaminację. Jeżeli nie ma dostępnej informacji o dekontaminacji, to rękawice przeznaczone są tylko do jednorazowego użytku. Następnie opisane zostały podstawowe wymagania dla prawidłowego doboru rękawic chroniących przed substancjami chemicznymi oraz zagrożenia chorobami skóry.
Wiele praktycznych podpowiedzi znalazło się w wystąpieniu Dagmary Polowczyk, kierownika ds. bhp w firmie GKN Driveline, która omówiła rozwiązania ograniczające możliwość zarażenia się koronawirusem, zastosowane w tej firmie w Polsce oraz za granicą. Materiał opatrzony był dużą ilością zdjęć, ilustrujących każdy omawiany krok. Wśród działań znalazły się: zastosowanie odpowiednich oznaczeń oraz barier fizycznych przy wejściu do zakładu, informacje o nakazie stosowania maseczek, informacje dla kierowców na temat postępowania w zakładzie, informacje dla pracowników umieszczone w określonych miejscach zakładu, pomiary temperatury, odpowiednio dobrane śoi, zastosowanie barier fizycznych na hali produkcyjnej oraz biurze, oznaczenie poziome ciągów komunikacyjnych, oznaczenie kolejki przy automatach, zasady korzystania z windy i toalety, oznaczenia w palarni, ograniczenie miejsc siedzących w poczekalni, miejscu spotkań codziennych i stołówce, ograniczenie kontaktów w poszczególnych działach i laboratorium, oznaczenie miejsc w szatni, udostępnione środki do dezynfekcji.
Podczas „Pytań do eksperta” zaprezentowana została kampania społeczna CIOP-PIB o nazwie „Aktywni w pracy”. Ma ona na celu promowanie zdrowia i aktywności fizycznej w miejscu pracy, podnoszenie świadomości pracowników, pracodawców oraz społeczeństwa w zakresie dobroczynnego wpływu aktywności fizycznej. Kampania jest organizowana w ramach V etapu programu wieloletniego pn. „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy”. Podczas wykładu przywołano rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia (WHO): osobom dorosłym w wieku 18-64 lat zaleca się przynajmniej 150 minut umiarkowanej aerobowej aktywności fizycznej w tygodniu lub jako równoważnik – 75 minut intensywnej aerobowej aktywności fizycznej w tygodniu, przy czym ćwiczenia aerobowe powinny być wykonywane w sposób ciągły przez co najmniej 10 minut. Dla osób starszych (tj. 65+) wymiar czasowy tych zaleceń jest taki sam, z zastrzeżeniem, że ze względu na ogólny stan zdrowia, powinny być one aktywne fizycznie na tyle, na ile pozwalają im umiejętności i warunki. Co istotne niedostateczna aktywność fizyczna została zidentyfikowana przez WHO jako czwarta przyczyna śmiertelności w skali całego globu (6% światowych zgonów). W Polsce przed rozpoczęciem przez wiele osób pracy zdalnej z powodu pandemii, tylko 9% respondentów uprawiało codziennie sport, a 43% – kilka razy w tygodniu. Można więc zakładać, że przez zmianę formy pracy aktywność fizyczna (chociażby sam dojazd na rowerze czy spacer do pracy) spadła jeszcze bardziej. Tymczasem wyniki badania Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy wskazują, że co drugi pracownik średnich i dużych firm w Polsce ma nadmierną masę ciała, prowadzącą do wzrostu ryzyka wystąpienia licznych chorób przewlekłych.
Cykl bezpłatnych seminariów „Pytania do eksperta” był ciekawym i potrzebnym przedsięwzięciem. Uczestniczyło w nich ponad 100 osób aktywnie zadających pytania i żywo zainteresowanych omawianymi tematami. Wydarzenie spełniło funkcję forum wymiany informacji, gdzie każdy mógł poruszyć nurtujący go problem. W przyszłości planowane są kolejne edycje.
Paulina Kaca
|
