ATEST Ochrona Pracy

28 marca 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 12/2023

Co powiedziano w ZUS?

Autor wcielił się w reportera śledczego. Jego doświadczenia są pouczające.

Chcąc się przekonać, na ile prawdziwe są zarzuty czytelnika (o czym pisałem w poprzednim numerze "Atestu" w artykule "Czego może żądać ZUS?") obsadziłem się w roli pracownika, któremu polecono załatwić formalności związane z wypadkiem, ale który nie jest behapowcem, więc się nie zna. Udałem się do oddziału ZUS i w "referacie wypadkowym" zadałem proste pytanie - jakie dokumenty trzeba złożyć w związku w wypadkiem przy pracy? Bardzo uprzejma pani udzieliła równie prostej odpowiedzi - wniosek poszkodowanego, protokół powypadkowy, zaświadczenie lekarskie N-9. Ale - dodała - wszystko to dopiero po zakończeniu leczenia, bo taki jest wymóg od 1 stycznia tego roku (o ile pamiętam, w poprzednim stanie prawnym też taki był). Pytam, czy do protokołu potrzebne są jakieś załączniki? Nie, niepotrzebne, chociaż dobrze jest dołączyć uwierzytelnione kopie (lub oryginały do wglądu) protokołów zeznań świadków, bo to może być pomocne przy ocenie dokumentacji. Ale obowiązku nie ma - zakończyła informację miła pani.

Zatem - wszystko zgodnie z przepisami, żadnych nadinterpretacji. Ale upewnijmy się jeszcze w innym miejscu. Poszedłem do jednego z miejskich inspektoratów ZUS. Tam - dla wygody petentów - na drzwiach referatu wypadkowego wisi ściąga - "dokumentacja konieczna przy wypadku przy pracy":

1) Protokół wypadkowy - sporządza pracodawca.

2) Wniosek - sporządza poszkodowany (z podaniem numeru PESEL poszkodowanego, REGON firmy, NIP firmy i poszkodowanego oraz telefonu do firmy lub domowego poszkodowanego).

3) Zaświadczenie o stanie zdrowia N-9 - wypełnia lekarz leczący, włącznie ze stwierdzeniem, iż leczenie oraz rehabilitacja zostały zakończone (wymóg konieczny od 01.01.2003).

4) Karta informacyjna z udzielenia I pomocy - uwierzytelniona kserokopia (lub oryginał do wglądu oraz kserokopia).

5) Dodatkowe informacje:
- w przypadku wypadku komunikacyjnego: numery rejestracyjne pojazdów, dane osobowe uczestników, informacje o postępowaniu prowadzonym przez Policję i inne w zależności od posiadania,
- w przypadku kierowców zawodowych - uwierzytelniona kserokopia lub oryginał do wglądu i kopia delegacji służbowej.

6) Pismo przewodnie.

Wchodzę do "referatu". Bardzo sympatyczny i życzliwie nastawiony do petenta pracownik prosi, bym usiadł, po czym robi mi kilkuminutowy wykład o postępowaniu w sprawie wypadków. Prosi, bym dopilnował lekarza wypełniającego druk N-9 - bo oni, wie pan, często tego nie potrafią. - A konkretnie, nie zamieszczają informacji, że leczenie zostało zakończone, a bez tego dokument jest nieważny. Pytam, w którym miejscu formularza trzeba to wpisać. - No, wszystko jedno, byle było. - Na zakończenie wręcza mi ściągę (taką jak na drzwiach), swoje namiary (gdyby coś jeszcze trzeba było wyjaśnić, proszę dzwonić), formularz N-9, opracowany (bardzo sensownie!) przez inspektorat, wniosek poszkodowanego do pracodawcy, a także wzór pisma przewodniego kierowanego przez pracodawcę do ZUS, mającego zawierać m.in. takie dane, jak data zatrudnienia poszkodowanego, rodzaj umowy, informację o opłaceniu składek na ZUS. Pytam jeszcze, po co ta karta informacyjna o pierwszej pomocy, dodatkowe informacje o wypadku komunikacyjnym i delegacja kierowcy. - To są dowody, że poszkodowany rzeczywiście w danym dniu miał wypadek. Więcej pytań nie miałem.

Opowiedziałem o plonach moich "zakupów kontrolowanych" koledze prawnikowi i podsumowałem: oddział, inspektorat... niby ten sam ZUS, a jakby różne prawa obowiązywały. Prawnik na to - a jest jeszcze jeden inspektorat, jak tam było? Ja na to, że nie byłem. A prawnik - to koniecznie idź, tam jest jeszcze trzecie prawo. Poszedłem - i rzeczywiście. Nie chcą żadnych pism z pogotowia i policji, ale za to wymyślili notatkę służbową. Notatka ma nagłówek inspektoratu ZUS, z pełną nazwą i adresem, miejsce na datę i treść: Notatka służbowa. Świadomy odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania z art. 233 KK w sprawie.... oświadczam, co następuje:.... U dołu miejsce na podpis. Widząc ZUS-owski nagłówek, pytam: co państwo piszecie w tej notatce? Pani: my nic, to wy piszecie. - Ale co? Pani: to jest protokół przesłuchania poszkodowanego i świadków. Ja: ale oni już są przesłuchani. Pani: ale nie na takim druku, a trzeba na takim.

Już nawet nie pytam, gdzie wpisać imię i nazwisko przesłuchiwanego (na druku nie ma na to miejsca), uprzejmie dziękuje i wychodzę.

Ale to nie koniec moich działań operacyjnych. Pytam znajomego behapowca, czy ZUS żąda od jego zakładu związanych z wypadkiem przy pracy dokumentów innych niż wniosek, protokół i zaświadczenie N-9. On na to, że oczywiście tak, ale dodaje - jest "na nich" sposób. Po czym pokazuje korespondencję z trzema inspektoratami (dwa wyżej opisane, w trzecim nie byłem), dotyczącą tegorocznych wypadków. Wszystkie zwróciły zakładowi dokumentacje, powołując się na art. 22 ust. 3 ustawy (przypomnijmy - jeżeli w protokole powypadkowym lub karcie wypadku są braki formalne, Zakład niezwłocznie zwraca protokół lub kartę wypadku w celu ich uzupełnienia.)

Pierwszy inspektorat, ten, w którym otrzymałem ściągę, zażyczył sobie (styl i pisownia oryginalne):

- zaświadczenie lekarza stwierdzające, iż leczenie, rehabilitacja zostały zakończone,

- wniosek poszkodowanego do zakładu pracy, celem skierowania sprawy do ZUS (wniosek był, widać go w ZUS-ie nie zauważyli - A.S.)

- uwierzytelnioną kserokopię karty informacyjnej z udzielenia poszkodowanej I-ej pomocy,

- wyjaśnienia, czy ww. przeszła szkolenie stanowiskowe i szkolenie BHP?

- oświadczenia osób, którym ww. zgłosiła niesprawność maszyny, przy której pracowała, tj. mechanika zmianowego i kierownika wydziału.

Drugi inspektorat, ten od notatki służbowej, nie zażyczył sobie, o dziwo, owej notatki, ale za to:

- kartę informacyjną z udzielenia I pomocy (a nie mówili mi, że to potrzebne),

- informację w zaświadczeniu o stanie zdrowia, czy leczenie zostało zakończone.

Trzeci inspektorat uprzejmie poprosił o:

- protokół przesłuchania poszkodowanego,

- oświadczenie osoby, której poszkodowany zgłosił wypadek.

We wszystkich przypadkach zakład pracy uprzejmie wyjaśniał, że art. 22 ust. 3 ustawy dotyczy braków formalnych w protokole powypadkowym, a takich braków w protokole nie ma. Odnośnie do zaświadczenia lekarskiego informował, że nie jest ono dokumentem związanym z postępowaniem powypadkowym (które należy zakończyć w ciągu 14 dni od daty zgłoszenia wypadku, a nie po zakończeniu leczenia), zatem zakład pracy nie może ingerować w jego treść. Odnośnie do pozostałych, żądanych przez ZUS dodatkowych dokumentów, prosił o podanie podstawy prawnej do każdego z nich; stwierdził przy tym, że nie będzie tworzył dokumentów nieprzewidzianych przepisami prawa i nie będzie przekazywał dokumentów (poza wymaganym zaświadczeniem N-9) będących własnością poszkodowanego, np. karty informacyjnej z pogotowia.

Sposób zadziałał. Urzędnicy ZUS-u już dalej nie dyskutowali i wszystkie trzy wypadki załatwili jak trzeba, pomimo wyimaginowanych "braków formalnych". Ale nie rozwiązuje to problemu, bo to tylko trzy znane mi bliżej przypadki. Wypadków przy pracy są w kraju tysiące, a inspektoratów ZUS nie wiem ile. I jeżeli każdy z nich będzie próbował stosować - a na to wygląda - swoje własne prawo...

Najlepszym rozwiązaniem byłaby nowelizacja art. 11 ustawy - powinien znaleźć się w nim przepis taksatywnie wymieniający dokumenty, które płatnik byłby obowiązany przekazywać do ZUS-u, a których wzór określiłby w drodze rozporządzenia minister pracy. Ale zmienić ustawę nie jest łatwo. Może więc przynajmniej minister pracy zmieniłby treść § 2 swego rozporządzenia z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania, to znaczy zamiast słów "dokumentację niezbędną (...), w szczególności" (to jest właśnie ta szeroko otwarta furtka dla prawotwórczej inwencji urzędników) użył sformułowania bardziej konkretnego i jednoznacznego. Będzie to z korzyścią dla - przypomnijmy art. 11 ust. 5 ustawy - zapewnienia ochrony interesów ubezpieczonego oraz konieczności przejrzystości i sprawności postępowania w sprawie o jednorazowe odszkodowanie.

dr Aleksander Stukowski

Dodaj swój komentarz


ZDESPEROWANY BEHAPOWIEC: RATUJCIE, BO WYJDĘ Z SIEBIE I STANĘ OBOK ZUS(2003-12-15)

krzys: Niestety jest to często stosowana praktyka. Nie tylko ty(2003-12-15)

Błędny Rybak: Brawo Panie Doktorze Poruszył pan temat który doprowadza do(2003-12-15)

behapert: Rozporządzenie MPiPS (Dz.U.nr234 poz.1974) jednoznacznie określa sposób postępowania platnika(2003-12-16)

Praktyk: To wszystko prawda, drodzy Państwo, tylko czy ktoś zadał(2003-12-16)

Praktyk: Swoją drogą bardzo interesujący jest fakt, że z organizacji(2003-12-16)

piter: Proponuję wszystkim (może za duże słowo) ale kierownictwo ZUS(2003-12-18)

PITER: Do Pana dr Aleksandra STUKOWSKI PROSZĘ NAZWAĆ PO IMIENIU(2003-12-18)

Błędny Rybak: Niestety - należy podejrzewać celowe działanie ZUS polegające na(2003-12-18)

wypadkowicz prywatnego pracodawcy: Proponuję lektórę niektórych protokołow powypadkowych - w których tak(2003-12-18)

zrzeszony: Uważam że behapowiec powinien uzyskać wsparcie przez organizacje,tj.Stowarzyszenie Słuzb(2003-12-19)

behapert: W nowych warunkach, zatwierdzanie prptokołu przez pracodawcę, jest nieuzasadnione.Logika(2003-12-19)

piter: I znowu mylimy pojęcia co ma główny specjalista ds.(2003-12-19)

behapert: Główny specjalista ds. BHP w ZUS może mieć.Dysponujący składka(2003-12-23)

piter: Do Pana behapert Proponuje panu zajżeć na stronę nie(2003-12-23)

bhp: To jeszcze nie wszystkie wymagania ZUS,nie spotkaliście się Państwo(2003-12-26)

koli: Skoro zus wie jak powinien wyglądać komplet dokumentów w(2003-12-26)

goość: Piter . co tam było w tym poście on(2003-12-31)

Kama: Mój komentarz z początku m-ca grudnia 2003 r na(2004-01-2)

Kama: cd określic u poszkodowanej przypuszczalny termin rozwodu miałem(2004-01-2)

katowiczanin: Wyobraźcie sobie co będzie wyczyniał ZUS w związku z(2004-01-3)

piter: do Gość Strona się otwiera.(2004-01-4)

Praktyk: Postępowanie ZUS-u ma jeden oczywisty cel: jeśli nie odsunąć(2004-01-11)

Rysiek P.: a sprawę w Jeleniej Górze załatwiliśmy solidnie i prosto.(2004-01-20)

Marian Hawryszczyszyn: Dyskusja w sprawie ZUS-u jest jaknajbardziej zasadna bo fakty(2004-02-10)

Janek Gajos: Bądźzdrowy i nie wypadaj przy pracy, bo na odszkodowanie(2004-12-07)

poszkodowany: Jest 2005r i nic się nie zmieniło w sposobie(2005-01-07)

dd: A ilos pracowników ZUS rosnie - i to w(2005-01-07)

Andrzej Kaźmierczak: Jestem lekarzem i jedno mi się nie podoba. Nikt(2005-05-26)

A.Dąbrowski: tragedia, zus to dziwna jednostka, ja jako b.pilot wojskowy(2005-09-13)

marcin: Czy naprawdę nic nie można z głupotą ZUS zrobić(2005-09-14)

ktośtam: marcin sam cos zrób a nie na(2005-09-15)

marcin: Dziwne. Żaden z "fachowców" i "specjalistów" nie pomoże Marcinowi(2005-09-20)

ktośtam: Marcin nie jesteś godzien cytowac Ferdka Kiepskiego, bo on(2005-09-21)

marcin: Do ktośtam. Pracujesz w ZUS - ie ? Wiedziałem(2005-09-21)

ktośtam: pudło(2005-09-21)

piotr: Marcin - nie pękaj. Stowarzyszenie ma inne zadania (towarzystwo(2005-09-22)

piotr: Dlaczego nie komentują pytania marcina fachowcy odpowiadający na forum(2005-09-22)

Profesjonalista: Fakt, że ZUS niejednokrotnie w swoimi decyzjami sam(2005-09-22)

UM: Z zusem wszystko trzeba na piśmie i jeszcze za(2005-09-22)

ktośtam: to przecież oczywiste że z urzędem rozmawia się wyłącznie(2005-09-22)

marcin: Do ktośtam. Proszę podaj mi swoje namiary. Tel, gg(2005-09-23)

ktośtam: Marcin jakoś ci nie wierzę że ci się podobają(2005-09-23)

marcin: Do ktostam. Nie jest tak źle. Nie czuję się(2005-09-23)

anka: ZUS. I co... Ano nic się w sprawie wyleczenia(2005-10-06)

ktośtam: Anka nie użalaj się nad stowarzyszeniem, nie obrażaj urzędników(2005-10-06)

Spider2000: Pomimo artykułu w 2003r nic w ZUS-ach się nie(2006-02-19)

samanta: Inspekcja Pracy nic w tej sparawie nie pomaga. Przecież(2006-02-19)

samanta: I zapadła cisza.... Tradycyjnie. Zero odzewu. Bezsilność totalna. Brawo(2006-02-20)

samanta: Wchodzę tu co jakiś czas. Widzę, że na próżno(2006-02-23)

Profesjonalista: Nie uznanie przez ZUS wypadku przy pracy nie może mieć miejsca. Jeżeli taka sytuacja by wystąpiła to ZUS musi taką decyzje uzasadnić na pismie. Należy wówczas zaskarżyć taką decyzję do sądu. Domyślam się jednak, że nie chodzi tu o uznawanie wypadków przez ZUS, lecz możliwość żądania wyjaśnień i korygowania stwierdzonych w dokumentacji wypadkowej błędów popełnionych przez zespół powypadkowy. W takich przypadkach ZUS ma prawo odesłać dokumentację do poprawy. I tak się najczęściej dzieje. Niestety wina w tym przypadku jest z reguły po stronie "behapowca" który mało staranie, niepreczyjnie, błędnie lub niezgodnie z obowiązującymi przepisami sporządził wymagane dokumenty. Tak więc zamiast narzekać lepiej skupić się na tym co robimy. Sam widziałem dokumentacje powypadkową sporządzoną przez tzw. specjalistów z wieloletnim stażem, którym wydawało się że to co robią przez całe życie jest dobre. Niestety tak nie jest. Wszystko wokół nas nieustannie się zmienia więć może i pora już dostosować nasze działania do nowych wymogów. (2006-02-23)

samanta: W dalszym ciagu nie rozumiem. Może ZUS nie uznać wypadku, czy nie ? Profesjonalisto, b. dziękuję za pomoc, tyle tylko, że z jednej strony napisałeś, że nie uznanie nie może miec miejsca, a dalej piszesz, że jeżeli tak się stanie, to ZUS musi taką decyzję uzasadnić. No więc właśnie. Takie mamy prawo. Nie może, ale może.... Dodam, że nie chodzi o błedy merytoryczne w protokole powypadkowym. Treść protokołów sporządzanych przeze mnie są bardzo dokładne i szczegółowe. Zastanawiam się, czy po prostu nie pisać prościej. Widziałam opisy wypadków składające się dosłownie z kilku zdań. Może to jest wyjście ? Zawsze w opisie przyczyn wypadku dokonuję analizy (TOL) i może to jest bład. Dodam również, że kiedyś, kiedy sporządzałam protokół krótki w opisie, to jego treść kwestionował Inspektor PIP. Teraz, kiedy opisuję wypadek z drobnymi detalami, szczegółowo, to PIP twierdzi, że jest ok, natomiast ZUS czasami nie uznaje zdarzenia za wypadek. Poza tym zawsze żądają protokołów przesłuchań poszkodowanego i świadka. (2006-02-24)

samanta: Nikt mi nie pomoże ? (2006-02-28)

JAK: ZUS ma prawo nadzoru nad kwalifikacją prawną zdarzenie uznanego lub nie za wypadek przy pracy. Tu już nie ma co Ci pomagać Samanto. Uparłaś się twardo operując językiem potocznym by ktoś Ci jednoznacznie odpowiedział na zadane pytanie, na które nie ma odpowiedzi tak lub nie w Twoim jezyku potocznym.... W języku prawnym jest odpowiedź: Tak ma prawo dokonywać kwalifikacji prawnej i może ona być inna od kwalifikacji zespołu kwalifikującego wypadek w zakładzie pracy. Dalej jest droga prawna postepowania! (2006-02-28)

JAK: Jeszcze jedno. Pisz Samanto tak, żeby ZUS nie miał wątpliwości i możliwości prawnych podważyć "Twojej" kwalifikacji prawnej. Tu trzeba dużej wiedxzy i doświadczenia a nie jednoznacznej odpowiedzi TAK lub NIE. Widzę że już sama wyciągasz dobre wnioski. "Drobne detale" niestety wychodza na Twoją niekorzyść :) (2006-02-28)

wena: Witam! Bardzo proszę podajcie mi stronę na której jest wzór protokołu powypadkowego(do wydrukowania) Z góry dziękuję (2007-02-09)

Podyplomowiec: wena-niestety zabrakło na tym forum tych którzy pomogali kompetentnie i konsekfentnie, zniechęcono najżyczliwszych i profesjonalnych w tej branży. Patrzę jak wiele zapytań pozostaje bez odpowiedzi. Niestety moja wiedza jest zbyt "mała" by komuś odpowiedzialnie doradzać.Ten atak na tych ludzi komuś bardzo był potrzebny, bo uczynił merytoryczną pustkę. O kim piszę?- wystarczy wrócić do wielu dyskusji z końca zeszłego roku i początku tego-brak słów!!! (2007-02-10)

Gosia: co zrobić, gdy pracodawca nie chce uznać wypadku przy pracy, anie ma na to dowodow , sa tylko przypuszczenia? (2007-09-05)

Gosia : proszę o pomoc, jakie konsekwencje ponosi inspektor ds bhp? (2007-09-05)

aga: tacy samanta są behapowcy nic za darmo (2008-06-29)

postronny: czytając dyskusję zaczynam wierzyć że rodzina zmarłego w wyniku wypadku otrzymała jednocześnie od pracownika zus informację że decyzja o odszkodowanie będzie odmowna ale osoba ta będąc równocześnie zaangażowana w firmie prawniczej za prowizję ok 30 % obiecuje sprawę z zus wygrać gdyż to jest do wygrania.Jak to się nazywa.Konflikt interesów a może inaczej? (2008-09-08)

Aga: proszę o pomoc potrzebuję wszystkie dokumenty uzupełnione do sporządzenia(2010-11-15)

Jędrek ale inny: Czym uzupełnione(2010-11-15)

Koli: (2014-09-11)

Zibi: dlaczego nie mozna pobrać nowych druków wypadku przy pracy(2020-01-20)


Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2003

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58070172