ATEST Ochrona Pracy

28 marca 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 12/2023

Certyfikat SCC:2011 odpowiedzialne bhp

Obecność na rynkach Europy Zachodniej dla przedsiębiorców branży budowlano-montażowej, a także instalacyjnej to ogromna szansa na rozwój. W praktyce okazuje się, że uzyskanie intratnego kontraktu w krajach Starej Unii nie jest wcale zadaniem łatwym.

Dlaczego? Bardzo często warunkiem rozpoczęcia rozmów handlowych jest spełnienie rygorystycznych wymagań dotyczących zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Zleceniodawcy obawiając się, że deklarowane standardy bhp nie zawsze są zgodne z rzeczywistością, coraz częściej wymagają od podwykonawcy przedstawienia rozpoznawalnego oraz miarodajnego dowodu spełnienia odpowiednich norm. Takim dowodem niewątpliwe może być certyfikat zgodności z wymaganiami standardu SCC:2011.

Skąd ta przezorność?

Na początku lat 90. XX w. przedstawiciele koncernów branży petrochemicznej, takich jak DOW, Shell, Esso, zaczęli analizować przyczyny wypadków przy pracy w należących do nich obiektach - instalacjach i rafineriach. Okazało się, że ok. 80% wypadków powodowanych było błędami popełnianymi przez pracowników firm podwykonawczych. Wynikało to przede wszystkim z faktu, że osoby te z racji charakteru swojej pracy - krótkotrwałe kontrakty - nie były objęte, w przeciwieństwie do etatowych pracowników instalacji czy rafinerii, ścisłym rygorem szkoleniowym. W efekcie tej analizy, we wrześniu 1994 r. opracowano pierwszą niemiecką wersję standardu SCC, którego celem miała być rzetelna i obiektywna ocena podwykonawców. W kolejnych latach nastąpił rozwój SCC, skutkujący powstaniem Europejskiej Platformy SCC, zrzeszającej kraje Beneluxu, Niemcy oraz Szwajcarię. W lipcu br. Niemiecki Komitet SCC opublikował najnowszą i obowiązującą wersję standardu - SCC:2011.

Czym jest SCC?

SCC, czyli Safety Checklist Contractors, co w tłumaczeniu oznacza listę kontrolną bezpieczeństwa dla podwykonawców, to nic innego jak system zarządzania bezpieczeństwem, zdrowiem oraz środowiskiem. System może być poddany procesowi certyfikacji, którego celem jest ocena systemu bhp w organizacjach świadczących usługi techniczne, m.in. w branży chemicznej, petrochemicznej, budowlanej, energetycznej. Certyfikat SCC zaświadcza, że dana firma odpowiedzialnie i profesjonalnie podchodzi do spraw związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Co ważne, standard SCC może zostać wdrożony w dowolnej organizacji, bez względu na jej branżę oraz wielkość. W ramach postępowania certyfikacyjnego SCC wyróżnia się trzy modele certyfikacji: SCC* - certyfikację ograniczoną, SCC** - certyfikację nieograniczoną oraz certyfikację nieograniczoną dla przemysłu petrochemicznego - SCCP.

W pierwszym przypadku oceniane są działania związane z zarządzaniem bezpieczeństwem, ochroną zdrowia i środowiska (BZŚ) bezpośrednio na stanowiskach pracy. Ten model certyfikacji proponowany jest głównie małym przedsiębiorstwom - do 35 zatrudnionych, które przy realizacji usług nie korzystają z firm podwykonawczych. W przypadku certyfikacji nieograniczonej, oprócz oceny działań związanych z zarządzaniem BZŚ bezpośrednio na stanowiskach pracy, ocenie poddaje się również system zarządzania BZŚ całego przedsiębiorstwa. Certyfikat ten przeznaczony jest dla firm zatrudniających powyżej 35 osób wraz z pracownikami zatrudnionymi na czas określony oraz praktykantami. Zawsze, gdy firma korzysta z usług podwykonawcy - bez względu na to, ilu pracowników zatrudnia - powinna uzyskać nieograniczony certyfikat SCC. Specjalnie dla przedsiębiorstw realizujących zlecenia dla przemysłu petrochemicznego i rafineryjnego został opracowany model certyfikacji zawierający specyficzne wytyczne, oczekiwania i wymagania. Jest to certyfikacja nieograniczona dla przemysłu petrochemicznego - SCCP.

Jak certyfikować SCC?

Audyt systemu zarządzania BZŚ na zgodność z wymaganiami SCC polega na zdobyciu obiektywnych dowodów potwierdzających spełnienie wymagań standardu, opisanych w formie listy kontrolnej. Lista składa się z obowiązkowych oraz uzupełniających pytań zamkniętych, podzielona jest na 12 obszarów, które obejmują wszystkie aspekty wpływające na bezpieczeństwo pracy. Tabela 1 pokazuje strukturę listy kontrolnej SCC:2011 wraz z podziałem na pytania obowiązkowe i uzupełniające.

Tabela 1. Kliknij aby powiększyć.
Kliknij aby powiekszyć

Obszar 1 to bezpieczeństwo i zdrowie oraz ochrona środowiska (BZŚ) - polityka, organizacja oraz zaangażowanie kierownictwa. Jest to deklaracja kierownictwa, dotycząca jej intencji oraz zasad odnoszących się do ogólnych efektów działalności w zakresie bhp. Polityka BZŚ powinna odpowiadać charakterowi działalności oraz być znana wszystkim pracownikom. Ważne też, by była okresowo sprawdzana, a przez to ciągle aktualna. Standard SCC wyznacza każdemu ze szczebli zarządzania konkretne zadania i zakresy odpowiedzialności związane z utrzymaniem wdrożonego systemu BZŚ.

Kolejny obszar (2) to identyfikacja zagrożeń dla systemu zarządzania bezpieczeństwem oraz ochroną zdrowia i środowiska. Identyfikacja, ocena oraz analiza zagrożeń jest najważniejszym procesem w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy. Prawidłowo przeprowadzony proces identyfikacji i analizy zagrożeń pozwala na opracowanie szczegółowego planu działań w zakresie BZŚ - będzie o tym mowa przy opisie obszaru 5. Standard SCC wymaga ustanowienia określonych procedur ciągłej analizy zagrożeń.

Istotnym aspektem w zarządzaniu bhp jest również gwarancja tego, że wszyscy pracownicy są dobrze wyszkoleni. Szkoleń, informacji i instruktaży w systemie zarządzania bezpieczeństwem oraz ochroną zdrowia i środowiska dotyczy obszar 3.

Kultura bezpieczeństwa to nic innego, jak określone zachowania związane z bhp, które są zakorzenione w świadomości pracowników. Pracodawca powinien aktywnie angażować się w proces budowania pożądanej kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie. Według danych PIP aż 88% wypadków ma swoje źródła w nieprawidłowym zachowaniu pracownika. Dlatego tak ważne jest, by po pierwsze pracownicy posiadali odpowiednią wiedzę, a po drugie razem brali udział w procesie kształtowania kultury bezpieczeństwa. Poświęcony jest temu obszar 4 Standardu SCC.

Obszar 5 to już plan konkretnych działań systemu zarządzania bezpieczeństwem oraz ochroną zdrowia i środowiska. Każde przedsiębiorstwo na podstawie analizy zagrożeń oraz analizy wyników monitorowania aktywnego lub reaktywnego powinno opracować plan działań poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy. Określone cele muszą spełniać regułę SMART: powinny być skonkretyzowane, mierzalne, ambitne, realne i terminowe. Dodatkowo należy je okresowo sprawdzać oraz w razie potrzeby modyfikować.

Działalność usługowa lub wytwórcza każdego przedsiębiorcy wiąże się również z negatywnym wpływem na środowisko - czy to przez wytwarzanie odpadów, czy emisje do środowiska. Standard SCC wymaga, aby przedsiębiorstwo zidentyfikowało aspekty środowiskowe i opracowało program ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne (obszar 6).

Następny obszar (7) dotyczy przygotowania przedsiębiorstwa do sytuacji awaryjnych. Na podstawie analizy zagrożeń organizacja musi zidentyfikować te, które mogą doprowadzić do poważnych awarii, by w razie ewentualnych zakłóceń móc skutecznie zareagować, a także bezbłędnie podjąć współpracę z zewnętrznymi służbami ratunkowymi.

W obszarze 8 opisane są działania związane z bieżącym monitorowaniem, czyli sprawdzaniem, czy działania ochronne przed zidentyfikowanymi zagrożeniami są skuteczne.

Ważnym punktem przy wdrożeniu SCC jest również zakładowa opieka medyczna - obszar 9. Pracodawca jest prawnie zobowiązany do dbania o stan zdrowia swoich pracowników. Nie tylko nie wolno mu dopuścić do pracy osób bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, ale również powinien okresowo monitorować stan zdrowia pracowników, w celu wykrycia ewentualnego, negatywnego wpływu wykonywanej pracy na ich stan zdrowia.

Każda firma korzysta z różnorakiego sprzętu i wyposażenia. Aby eliminować zagrożenia wynikające z jego używania, należy zadbać o to, by każdy egzemplarz spełniał określone wymagania - zarówno na etapie jego zakupu, jak i kontroli (obszar 10).

Wszyscy wiemy, ile kłopotów w zakresie bhp potrafi przysporzyć nierzetelny podwykonawca. Dlatego każda organizacja powinna zadbać o to, by firmy pracujące dla niej były starannie i solidnie dobrane - również pod względem bhp. Firmy te powinny wg Standardu SCC przejść szczegółowy proces kwalifikacji (obszar 11).

Ostatni obszar (12) opisuje działania w zakresie monitorowania reaktywnego, czyli procesy rejestracji oraz badania nieprawidłowości, które spowodowały wypadki bądź zdarzenia potencjalnie wypadkowe. Standard SCC wymaga ustanowienia i przestrzegania określonych procedur zgłaszania, rejestracji oraz badania tych sytuacji.

Tabela 2. Kliknij aby powiększyć.
Kliknij aby powiekszyć

Korzyści z SCC

Certyfikacja SCC byłaby bezcelowa, gdyby nie przynosiła przedsiębiorstwu korzyści. Organizacja posiadająca certyfikowany system zarządzania bhp zgodny w wymaganiami SCC prezentuje klientom swą odpowiedzialną postawę w postępowaniu zgodnie z przepisami i zasadami bhp. Po drugie, dzięki porównywalnym systemom wymagań przy zarządzaniu bhp, można uniknąć nieporozumień pomiędzy kontrahentami. Wydłużają się okresy bezawaryjnej pracy, a rację bytu tracą kosztowne audyty kwalifikacyjne, przeprowadzane przez zleceniodawców. Po trzecie, wzrasta świadomość znaczenia bhp wśród pracowników, co prowadzi do redukcji wypadków, a tym samym do zmniejszenia kosztów przedsiębiorstwa.Koniec

Wojciech Michalec
TÜV Rheinland Polska

Dodaj swój komentarz


mausser: Jakie warunki musi spełnić organizacja szkoleniowa, by otrzymać certyfikację SCC lub VCA by mogła szkolić pracowników. Wiem, że organami certyfikującymi są niemieckie Dakks i TAG, holenderski jest zaś ECABO. Może ktoś ma doświadczenie w tej materii? Proszę o pomoc! mausser@o2.pl (2012-04-12)

odp.: Musi mieć w swoim gronie Macieja Ś. (2012-04-12)

adamu: Czy ktoś może polecić sprawdzoną firmę, która przeprowadza szkolenia w Polsce? Trochę poszukałem w sieci ogłoszeń, ale nie wiem na jaką się zdecydować. Ostatnio oglądałem ofertę www.qes.pl jednak może ktoś zna podobne? (2012-08-29)

Maciej Ś.: Nie ma firm "SPRAWDZONYCH". Są za to firmy lansujące się jako perfekcyjne, co niekoniecznie jest prawdą. Są też firmy - "ośmiornice", czyli takie, które mają protektorów i opanowały w znaczącewj części rynek. Jeśli przedsiębiorca (zainteresowany zamówieniem szkolenia) będzie chciał osiągnąć konsultację z potencjalnym wykonawcą zamówienia, to wówczas okaże się, czy tem potencjalny wykonawca jest w stanie taką konsultację merytoryczną w ogóle podjąć. Tak czy siak, ostatecznym wykonawcą jest człowiek - jeden, wie co mówi (i robi to dobrze), inny - mówi co wie i do tego stęka. Można też zerknąć do Atestu, który ujawnia lansujące się firmy. (2012-08-29)

Adam: robiłem SCC w VCA Polska, fajny trener znal sie na rzeczy wiec szkolenie było ciekawe chcoiaz w gruncie rzeczy temat znany, to powiedzial wiele interesujacych zasad i przepisow, egzamin trudny ale zdalem i certyfikat mialem na drugi dzien (2013-09-02)


Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2011

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58068871