[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Pracodawca może nie być zainteresowany stosowaniem art. 21 ustawy wypadkowej

Czytelnik J.M. pyta: Czy to możliwe, żeby pracodawcy nie opłacało się przypisywać rażącego niedbalstwa pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, bo w takim przypadku będzie musiał za okres niezdolności do pracy związanej z tym wypadkiem zapłacić wynagrodzenie na podstawie art. 92 kp?

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, Dz.U. nr 199, poz. 1673, pracownikowi - w razie niezdolności do pracy związanej z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową - przysługuje zasiłek chorobowy. Czasowa niezdolność do pracy związana z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową nie różni się, oprócz przymiotów wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, innymi cechami od zwykłej czasowej niezdolności do pracy. W konsekwencji, pracownik znajduje się w sytuacji zbiegu uprawnień do zasiłku chorobowego z ustawy wypadkowej i z ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz.U. nr 60, poz. 636, z późn. zm. oraz z 2002 r. nr 241, poz. 2074. Ten zbieg uprawnień reguluje art. 24 ustawy wypadkowej, zgodnie z którym w takim przypadku pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. Zagadnienie to ma istotne znaczenie w razie zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 21 ustawy wypadkowej, to znaczy pozbawienia pracownika prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. W takiej sytuacji pracownik, który uległ wypadkowi i w stosunku do którego uznano zdarzenie za wypadek przy pracy, będzie miał prawo do zasiłku chorobowego na zasadach ogólnych z cytowanej ustawy regulującej ubezpieczenie chorobowe. Zważywszy jednak na zapis art. 12 ust. 1 cyt. ustawy z 25 czerwca 1999 r., za pierwsze 33 dni czasowej niezdolności do pracy pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 80% na podstawie art. 92 kp. Powstaje w tym miejscu pytanie o interpretację art. 8 ust. 3 ustawy wypadkowej, która przewiduje podobny skutek, jak art. 12 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. W obu przypadkach chodzi o to, że zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy, za które pracownik zgodnie z zasadami wynagradzania zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zbieżność sformułowań obu tych przepisów jest tylko pozornie identyczna.

Wywołują one jednak nieco inne skutki prawne. Art. 12 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. powoduje ten skutek, że za pierwsze 33 dni czasowej niezdolności do pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, które wypłaca pracodawca. Art. 8 ust. 3 ustawy wypadkowej musi być interpretowany systemowo w ujęciu całości przepisów ustawy wypadkowej regulującej prawo pracownika do zasiłku chorobowego. Oznacza to, że zachowanie prawa do wynagrodzenia od pracodawcy zamiast zasiłku chorobowego od ZUS, ma miejsce tylko wówczas, jeżeli z przepisów o wynagradzaniu wynika, że pracownik zachowuje prawo do pełnego 100% wynagrodzenia. Przepisem tym objęte są zatem jedynie przypadki korzystniejszego od art. 92 kp uregulowania prawa pracownika do wynagrodzenia za okres czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby. Rozwiązanie takie może wynikać z ustawy szczególnej w stosunku do kodeksu pracy, z układu zbiorowego pracy albo regulaminu wynagradzania. Art. 8 ust. 3 ustawy wypadkowej nie może być inaczej interpretowany, gdyż w przeciwnym razie doprowadziłoby to do możliwości wypłacania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy związanej z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową w wysokości 80% wynagrodzenia. Systemowo byłoby to niespójne, zważywszy na to, że z tytułu wypadku w drodze do pracy lub z pracy pracownik zachowuje, zgodnie z art. 92 pkt 2 kp, prawo do 100% wynagrodzenia. Wykładnia systemowa nie jest jednak wystarczająca do uzasadnienia powyższej tezy. Trzeba ponadto wskazać na zabieg ustawodawcy polegający na zmianie art. 92 kp. W obecnym brzmieniu przepis ten przewiduje zachowanie wynagrodzenia za okres:

- niezdolności do pracy z powodu choroby,

- niezdolności do pracy z powodu choroby związanej z wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

- niezdolności do pracy z powodu choroby związanej ze stanem ciąży.

Poprzez uchylenie w art. 92 pkt 2 kp słów "wypadku przy pracy" ustawodawca jednoznacznie dał do zrozumienia, że zastępuje zachowanie prawa do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy związanej z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową zasiłkiem chorobowym z ustawy wypadkowej. Jest to konsekwencja ubezpieczenia wypadkowego, za które składkę płaci pracodawca, toteż nie byłoby niczym uzasadnione, aby pracodawca miał być jeszcze obciążany obowiązkiem wypłacania wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy związanej z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. W przypadku natomiast, gdy pracownik będzie pozbawiony prawa do zasiłku z ustawy wypadkowej, wówczas niezdolność do pracy związana z tym wypadkiem niewątpliwie uprawnia go do zasiłku chorobowego na podstawie ustawy z 25 czerwca 1999 r. i przez art. 12 ust. 1 tej ustawy trzeba zastosować art. 92 pkt 1 kp. W konsekwencji pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia w wysokości 80%, co będzie rezultatem pozbawienia go prawa do korzystniejszych świadczeń wynikających z ustawy wypadkowej.

Istniejący stan prawny stwarza specyficzną sytuację dla pracodawcy, który może nie być zainteresowany stosowaniem art. 21 ustawy wypadkowej, ponieważ w razie utraty przez pracownika prawa do zasiłku z ustawy wypadkowej pracodawca będzie zobowiązany do wypłacenia wynagrodzenia za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy związanej z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

T.N.

Dodaj swój komentarz

prorok: Jeżeli pracodawca założy że po 2006r ogłosi upadłość to oczywiście tak. W pozostałym przypadkach nie, poniważ ustalą jemu wyższą stawkę (2003-12-16)

Praktyk: Specyficzna sytuacja dla pracodawcy polega przede wszystkim na tym, że tylko chory na umyśle pracodawca ustali w protokóle przesłanki odbierające poszkodowanemu pracownikowi prawa do świadczeń z ustawy wypadkowej obciążając się "za karę" 33-dniowym obowiązkiem wypłaty mu wynagrodzenia za okres choroby (choćby 80-cio procentowego). Nasuwa się jednak teoretyczne pytanie jaka będzie sytuacja poszkodowanego, jeśli już w danym roku wykorzystał 33-dniowe wynagrodzenie "chorobowe"? (2003-12-16)

Dodaj swój komentarz