ATEST Ochrona Pracy

29 marca 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 12/2023

Czy krwiodawcy przysługuje zwolnienie od pracy?

Czytelnik pyta: Czy pracownikowi, będącemu krwiodawcą, przysługuje zwolnienie od pracy w dniu oddania krwi i w jakim wymiarze? Czy pracodawca może nie uwzględnić zaświadczenia wydanego przez stację krwiodawstwa o oddaniu krwi przez pracownika i przysługującym mu zwolnieniu od pracy?

Uprawnienia osób będących krwiodawcami reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (DzU nr 106, poz. 681 ze zm.). Zgodnie z przepisami art. 6 tej ustawy, osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, przysługuje tytuł "Honorowy Dawca Krwi". Honorowemu dawcy krwi:
    - kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
    - mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
przysługuje tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi".

Według art. 9 powołanej ustawy, zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

1) zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

2) zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;

3) zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, przy czym koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi; zastosowanie tu mają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (DzU nr 236, poz. 1990 ze zm.), wydanego na podstawie art. 775 § 2 k.p. Stosownie natomiast do art. 775 § 3 k.p., warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej pracownikowi zatrudnionemu u innego pracodawcy (poza sferą budżetową) powinny być określone w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania (zatrudniający mniej niż 20 pracowników);

4) posiłek regeneracyjny, wydawany przez stację krwiodawstwa.

Do pracowników będących krwiodawcami odnoszą się także przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.), określające taksatywnie przypadki, kiedy pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownika od pracy. M.in. przepis § 12 tego rozporządzenia stanowi, że pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi, a także na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację okresowych badań lekarskich, jeżeli badania takie nie mogą być przeprowadzone w czasie wolnym od pracy. Nie ma tu żadnego znaczenia, czy pracownik zatrudniony jest u pracodawcy będącego jednostką organizacyjną, czy też osobą fizyczną. Bez znaczenia jest również to, na jakiej podstawie pracownik jest zatrudniony i w jakim systemie czasu pracy. Pracodawca nie może zatem odmówić udzielenia pracownikowi zwolnienia od pracy w wymienionych wyżej przypadkach. Bezpodstawne byłoby zatem zalecenie pracodawcy, aby pracownik oddawał honorowo krew w ramach urlopu wypoczynkowego, bądź też jednostronne odliczenie tego czasu z urlopu. Fakt oddania krwi lub przeprowadzania okresowych badań lekarskich pracownik powinien udokumentować, przedstawiając pracodawcy stosowne pismo (zaświadczenie) wydane przez stację krwiodawstwa, z określeniem czasu przysługującego zwolnienia od pracy.

Zgodnie z § 16 ust. 1 powołanego rozporządzenia z 15 maja 1996 r., za czas zwolnienia od pracy pracownik, będący krwiodawcą, zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 297 kodeksu pracy. Chodzi tu zatem o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.). W myśl § 5 tego rozporządzenia, przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, z tym, że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadało zwolnienie od pracy. Zasady ustalania wynagrodzenia za czas urlopu określone zostały natomiast w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).

FM

Dodaj swój komentarz


Paweł: W takim razie pracodawca także powinien otrzymywać tytuł honorowego(2006-09-13)

robson: nie pomyslałes ze moze własnie ,ktos z twojej(2006-09-27)

adam: Na pierwszy rzut oka Paweł jest be, ale już(2006-09-27)

rafal: Myślę że oddawanie krwi jest dobre dla wszystkich dla(2006-11-05)

Ktos: Kto chce moze oddac krew, nikt mu nie broni.(2007-10-13)

Paweł: Mój szef nie chce mi uznać wolnego dnie(2007-12-04)

Też kapitalista: Tym, którym nie podoba się stanowisko Pawła podpowiadam, żeby(2007-12-07)

R. Olszewska: Mam w swoim zakładzie pracy dwóch dawców. Wszystkich pracujących(2007-12-10)

zaklapior: pawle oczywiscie mialbys racje ale tylko wtedy kiedy taki(2008-01-24)

olo: witam.jestem brygadzistą w zakładzie produkcyjnym,gdzie każda nieobecnośc któregoś z(2008-03-18)

Wu: No cóż, jeśli ktoś nie potrafi sobie poradzić z(2008-08-22)

Honorowy Dawca Krwi od 10 lat: Życzę Wam wszystkim "kochani" pracodawcy, byście znaleźli się w(2008-09-01)

Bartosz: jestem początkującym pracownikiem i moje zarobki można określić jako(2008-09-29)

Sajmon: jak mnie to wkurza jak pracodawca mowi idz oddaj(2008-11-27)

Dan: Moi drodzy Od 33 lat jestem honorowym krwiodawcą a(2009-01-11)

Janka: W mojej jednostce wojskowej honorowy krwiodawca ma dzień wolny(2009-03-12)

Halina: W dzień wolny od świadczenia pracy pracownik oddaje krew(2009-05-20)

jigsaw: w dniu w który oddajesz krew nie mozesz pracować,(2009-09-17)

kapi: do"Olo". hej jeśli chodzi o zwolnienie na oddanie krwi(2009-11-17)

KKrwiodawca: Czytam te wszystkie bzdury pseudo "honorowych" dawców krwi... i(2010-01-05)

tess: pracujemy w systemie ciągłym po 12 godz wraz z(2010-02-10)

Maciej Ś.: Trzeba z uwagą i zrozumieniem przeczytać zamieszczony tu tekst,(2010-02-10)

ZM: Jestem również pracodawcą - podzielam zdanie Pana który podpisał(2010-04-06)

Jędrek: ...a jak i kto powinien wytłumaczyć honorowym krwiodawcom, że(2010-04-06)

Maciej Ś.: Gdyby odwrócić sytuację, tzn. bezwzględnie zapewnić honorowym dawcom krwi(2010-04-06)

Jędrek: ...bardzo cienka granica (niemalże ostrze brzytwy lub żyletki). Dajesz->masz(2010-04-06)

BETI: JA DO KK KTORY PISZE ZE MY HONOROWI TO(2010-09-04)

marcepan: pracodawca jest od tego,zeby przestrzegać prawa i płacić pracownikowi,który(2010-10-05)

Do KK: Oddaję krew od 1977roku i sporadycznie biorę wolne. Jeżeli jakiś pseudo lekarz ,ząda aby ktoś oddał krew rodzinnie to gdzie tu jest honorowe krwiodawstwo.Czemu tego kolego nie widzisz. (2011-03-04)

aga: ciekawe jak ci madrzy co nie ponoszą strat z tego tytułu się wymądrzają bo nie są stratni!! Proste!! gorzej gdyby mieli za to płacic to pewnie mówiliby inaczej. Jeżeli krew jest potrzebna ok. jak najbardziej popieram honorowe krwiodawstwo ale np. niech płacą za to firmy farmaceutyczne, które do biednyc nie należą, a często skupują krew do produkcji leków. Ja jestem stratna przez to 2400 zł rocznie!! (2012-09-11)

relo: Życzę każdemu zwolennikowi obciążenia firmy kosztami nieobecności pracownika z tytułu oddania krwi, aby znalazł się sam w takiej sytuacji. Aby bez uprzedzenia ubyło mu w pewnym dniu kilku pracowników,dezorganizując przepływ produkcji zakontraktowanej na określony termin, narażając firmę na płacenie kar umownych. Życzę tym, którzy nie potrafią pojąć, że krwiodawstwo obecne nie jest honorowe, aby zostali przymusowo skierowani na kurs podstaw ekonomii. Może wtedy zrozumieliby, że firma zapłaciła dniówkę jako dodatkowy podatek, wymuszony przez pracownika, wykorzystującego pokomunistyczne prawo. Pracownik ,,honorowo" oddając krew zarabia dzień wolny i honorowo kasuje zapłatę za dniówkę. A szef firmy utrzymuje ZUS, NFOZ i innych darmozjadów! I to jest w porządku.Nie!? 69209 (2014-10-27)

Imhotep: @relo Nie mogą zrobić tego bez uprzedzenia (wcześniej już padl artykuł, który to określa). Jeśli tak robią to raz weź ich na rozmowę, a drugi raz daj obecność nieusprawiedliwioną. (2015-01-23)

Tony Halik: Brawo Imhotep, tylko czy pracownik ma tylko informować, że idzie oddać „honorowo” krew, czy musi mieć na to ZGODĘ? „Pracodawca nie może zatem odmówić udzielenia pracownikowi zwolnienia od pracy w wymienionych wyżej przypadkach.” …….. BHP’owiec to fachowiec od wszystkiego, czyli niczego i 99% z nas nie ma pojęcia o ekonomii, zresztą jak całe społeczeństwo – co widać przy okazji każdych wyborów (np. w Gdyni wygrał z miażdżącą przewagą kandydat co utopił 100 baniek w lotnisku, przy okazji zatapiając kilka firm, zatrudniających ludzi i płacących dla miasta podatki). Zresztą co się dziwić, skoro nawet minister finansów mówił, że wyższe podatki są lepsze niż niższe … i że nie będzie zajmował się teoriami zmarłych ekonomistów, a szkoda, szkoda … (2015-01-23)

Anna: Dlaczego Pracodawca musi płacić wynagrodzenie za dzień nieobecny z powodu oddawania krwi przez pracownika a nie jest to pokrywane z zasiłków ZUS. Ten przepis jak i inne np. że Pracodawca płaci za 2 dni-ślub, urodzenie dziecka, śmierci , 2dni opieki nad zdrowym dzieckiem - przepisy z "Komuny" uduszą Pracodawców. (2015-03-12)

Tony Halik: Aniu, lepszy przykład, mamy obowiązkowa ubezpieczenie społeczne (dla naszego dobra, podobno), co miesiąc płacimy haracz Państwu, a jak ktoś zachoruje, to mimo, że jest ubezpieczony w ZUS, to płaci mu i tak … pracodawca, nie ZUS (za pierwsze 33 dni w danym roku - o ile mnie pamięć nie myli)! I mimo ubezpieczenia, chory dostaje 80%. Ale może dzięki temu ZUS jest stać na 335 służbowych aut i zatrudnienie 282 kierowców (dane ze strony WEI - Warsaw Enterprise Institute). (2015-03-13)

Pracodawca tak tak: Problem jest prosty. Prawo jest prawo i należy je przestrzegać, a po ludzku można się dogadać, kiedy kto idzie oddać krew. Tym bardziej, że nie można oddawać częściej niż raz na kwartał, co też reguluje przepis. Koniec kropka. Co do kapitalizmu i braku wspólnoty to się Panowie pracodawcy również mylicie. Drogi po których jeździcie, szkoły, służba zdrowia są nadal wspólne i może wam się to nie podobać, ale jak zachorujecie to szybko przestaniecie gadać o kapitalizmie, bo wilczy kapitalizm w waszym wydaniu dawno was do plajty też by doprowadził. (2015-09-29)

Pracodawca i pracownik w jednym: Ja też, jako pracodawca, dorzucę swoje 3 grosze. Problem nie polega na tym, czy prawa należy przestrzegać. Oczywiście, jak pracownik przyjdzie z zaświadczeniem to nic, tylko trzeba wypełnić swoje obowiązki. Tylko niech ktoś mi wytłumaczy - skoro jak sami piszecie krew może się przydać każdemu - to właśnie pracodawcy fundują całemu narodowi dni wolne dla krwiodawców? Jak dla mnie ZUS powinien zwracać koszty takiego urlopu. Pracodawcy i tak płacą horrendalne stawki na ZUS, to czemu jeszcze zrzuca się na nich dodatkowe koszty związane z ochroną zdrowia obywateli? Mam wątpliwości co do sprawiedliwości takiego rozwiązania. Pracodawca w żadnym stopniu nie korzysta bardziej na oddawaniu krwi niż każdy Kowalski. (2015-11-19)

Maciej Ś.: Od dzisiaj zapanuje "prawo i sprawiedliwość" i nikt temu nie przeszkodzi. Bądźcie optymistami. Będzie lepiej. Dacie radę. (2015-11-19)

mim: Oprócz tego że pracodawcy finansują krew, to dlaczego jedna krew kosztuje dzień pracy prezesa a inna dzień pracy zamiatacza?. Dodatkowo każdy "honorowy" w zeznaniu rocznym może uzyskać ulgę jako dawca tkanek więc dodatkowy koszt nas wszystkich. Prawo faktycznie komunistyczne nie przystające do aktualnych stosunków gospodarczych. Stacje krwiodawstwa ponadto sprzedają nieużyteczne dla ich celów frakcje krwi firmom komercyjnym których produkty państwo za nasze pieniądze kupuje dla chorych. (2016-02-11)


Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2006

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58072535