ATEST Ochrona Pracy

25 kwietnia 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 2/2024

Dofinansowanie urlopu wypoczynkowego

Czytelniczka napisała do redakcji: Pracuję w firmie, która zatrudnia więcej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Raz w roku jest wypłacane tzw. urlopowe. Okazało się jednak, że ja go nie otrzymam, ponieważ pracuję krócej niż rok - tak przewiduje regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Czy jest to zgodne z prawem, że jestem dyskryminowana ze względu na staż pracy?

Sprawę dofinansowania do wypoczynku urlopowego pracowników reguluje generalnie ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (jedn. tekst: DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.). Przewiduje ona dwa sposoby organizowania przez pracodawców pomocy socjalnej dla pracowników: utworzenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub wypłatę co roku jednorazowego świadczenia urlopowego. Jednak nie wszyscy pracodawcy mają ten wybór. Obowiązek utworzenia zfśs ciąży bowiem na pracodawcach zatrudniających według stanu na 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz pracodawcach sektora finansów publicznych, prowadzących działalność w formie państwowych lub samorządowych jednostek budżetowych, zakładów budżetowych oraz gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych - bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników (art. 3 ust. 1 i 2 ustawy). Natomiast pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników (z wyłączeniem pracodawców sfery budżetowej) mogą tworzyć dobrowolnie zfśs albo wypłacać świadczenie urlopowe (art. 3 ust. 3 ustawy). Nie jest więc dopuszczalne tworzenie funduszu i równoczesne wypłacanie świadczenia urlopowego. Jak z powyższego wynika, świadczenia urlopowego nie mogą wypłacać pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników oraz pracodawcy sfery budżetowej, bez względu na liczbę zatrudnionych, są oni bowiem obowiązani tworzyć zfśs. Świadczenie urlopowe wypłacane jest przez pracodawcę raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu z urlopu w danym roku kalendarzowym przez co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy pracownik wykorzystuje urlop bieżący, czy też zaległy. Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego na zfśs, określonego w przepisach ustawy, i ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika. Świadczenie urlopowe powinno być wypłacone przez pracodawcę nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu przez pracownika. Dodać należy, że od świadczenia urlopowego nie jest odprowadzana składka na ubezpieczenia społeczne pracowników (zob. art. 3 ust. 4-6 ustawy). Świadczenie to podlega jednak opodatkowaniu jako dochód pracownika, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z listu Czytelniczki, pracodawca, u którego jest zatrudniona, tworzy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Zgodnie z przepisami art. 8 ustawy, zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z zfśs oraz przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową (zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30 ust. 5 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - jedn. tekst: DzU z 2001 r., nr 79, poz. 854 ze zm.). Natomiast pracodawca, u którego nie działają związki zawodowe, uzgadnia ten regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów. Zgodnie też z tą ustawą, przyznawanie pracownikom świadczeń z zfśs dokonywane powinno być w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową.

Regulamin zfśs, podobnie jak regulamin pracy czy regulamin wynagradzania, jest wewnątrzzakładowym źródłem prawa pracy i obowiązuje zarówno pracodawcę, jak i pracowników. Regulamin powinien określać przede wszystkim zasady tworzenia zfśs, wysokość odpisów i zwiększeń, zakres przedmiotowy działalności socjalnej, w tym m.in. finansowanie różnych form wypoczynku, osoby uprawnione do korzystania z funduszu, zasady przyznawania świadczeń. A zatem to regulamin zfśs określa w sposób szczegółowy warunki przyznawania świadczeń, również gdy chodzi o dopłaty do wypoczynku urlopowego. Jeśli więc regulamin zfśs uzależnia dofinansowanie do wypoczynku urlopowego od posiadania przez pracownika określonego stażu pracy w zakładzie pracy (a tak jest w przypadku Czytelniczki), niespełnienie tego warunku nie uprawnia pracownika do żądania takiej dopłaty. Nie można też w takiej sytuacji uznać, że w zakresie przyznawania świadczeń socjalnych pracownik jest dyskryminowany ze względu na krótki staż pracy. Ponadto świadczenia z zfśs mają charakter uznaniowy, w przeciwieństwie do świadczenia urlopowego przewidzianego w ustawie, które ma charakter roszczeniowy i wypłaty którego pracownik może żądać. Dopłata do urlopu wypoczynkowego z zfśs nie ma charakteru świadczenia urlopowego, choćby nawet została tak nazwana w regulaminie zfśs obowiązującym u pracodawcy.

FM


Brak komentarzy

Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2006

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58498946