[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Prace w komorach śrutowniczych

Proszę o informacje, w jaki sposób powinna być skonstruowana komora śrutownicza do oczyszczania detali, a także w co powinna być wyposażona? Jakie kwalifikacje powinny mieć osoby pracujące w komorach śrutowniczych oraz jakie badania lekarskie należy przeprowadzać?

Większość odpowiedzi na zadane przez czytelnika pytania znajdujemy w rozporządzeniu MGPiPS z 14 stycznia 2004 r. w sprawie bhp przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym (DzU nr 16, poz. 156), które określa m.in. wymagania bhp w zakresie czyszczenia powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi przy użyciu urządzeń z otwartym lub zamkniętym obiegiem ścierniwa, w strumieniu sprężonego powietrza, wody lub mieszaniny wody i sprężonego powietrza. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się natomiast do procesów czyszczenia powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi za pomocą urządzeń typu wirnikowego. Prace czyszczenia powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi zalicza się do prac szczególnie niebezpiecznych na podstawie rozporządzenia MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (DzU z 2003 r., nr 169, poz. 1650 ze zm.). Dlatego też pracodawca jest zobligowany do określenia szczegółowych wymagań bhp przy wykonywaniu tych prac, w szczególności do zapewnienia: bezpośredniego nadzoru nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób; odpowiednich środków zabezpieczających; instruktażu pracowników obejmującego w szczególności: imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań i wymagania bhp przy poszczególnych czynnościach. Do czyszczenia powierzchni można stosować następujące ścierniwa: metalowe, w szczególności: śrut ostrokątny lub kulisty staliwny albo żeliwny, cięty drut stalowy; niemetalowe, w szczególności: piaski kwarcowe w metodach pneumatycznych mokrych i wilgotnych, elektrokorund, ścierniwa odpadowe, w tym żużel pomiedziowy, paleniskowy, wielkopiecowy, rozdrobnione skały i minerały, w tym oliwin, staurolit, dolomit, granit i inne, ścierniwa sztucznie wytworzone i organiczne. Niedopuszczalne jest stosowanie suchego piasku kwarcowego jako ścierniwa lub dodatku do innych ścierniw. Podczas stosowania w pomieszczeniach ścierniw z rozdrobnionych skał i minerałów zawierających wolną krzemionkę należy oznaczać w tym pomieszczeniu stężenie pyłu całkowitego i respirabilnego, którego wartości nie mogą być wyższe od wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Komory robocze przeznaczone do czyszczenia powierzchni powinny być podłączone do ssących układów filtracyjno-wentylacyjnych i w taki sposób zabezpieczone, aby wyeliminować możliwość zapylenia pomieszczenia, w którym zostały zainstalowane. Niedopuszczalne jest stosowanie urządzeń do strumieniowo-ściernego czyszczenia powierzchni niewyposażonych w system umożliwiający zamknięcie wypływu ścierniwa z dyszy roboczej bezpośrednio przez pracownika wykonującego proces czyszczenia. System ten powinien być tak skonstruowany, aby w razie wypuszczenia z rąk pracownika dyszy roboczej nastąpiło niezwłoczne zamknięcie dopływu ścierniwa do dyszy. System zamknięcia wypływu ścierniwa należy kontrolować każdorazowo przed rozpoczęciem pracy i w przypadku jego wadliwej pracy. Stanowiska pracy, przy których odbywa się czyszczenie powierzchni, powinny być wyposażone w instrukcję bhp uwzględniającą wymagania dotyczące: zasad obsługi, konserwacji oraz kontroli urządzeń używanych w procesie czyszczenia powierzchni metali i innych materiałów konstrukcyjnych; rodzajów środków ochrony indywidualnej (śoi), które należy stosować w zależności od technologii czyszczenia oraz występujących czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia pracownika i osób przebywających w strefie pracy. Pracownicy obsługujący urządzenia przeznaczone do czyszczenia powierzchni zainstalowane w komorach roboczych powinni być asekurowani przez co najmniej jednego pracownika znajdującego się na zewnątrz komory roboczej. Pracownicy wykonujący prace wewnątrz komory roboczej powinni być wyposażeni w śoi przywidziane w instrukcji bhp. Praca w komorze powinna trwać jednorazowo nie dłużej niż 40 minut, a przerwa powinna trwać co najmniej 20 minut, podczas której pracownicy powinni przebywać w miejscu z dopływem czystego powietrza. Komora robocza powinna być wyposażona w świetlny sygnalizator pracy informujący o zagrożeniach oraz awaryjny wyłącznik urządzeń. Drzwi wejściowe do komory powinny być otwierane dopiero po uprzednim odpyleniu jej wnętrza. Wielokrotność wymiany powietrza w komorze roboczej powinna zapewniać dobrą widoczność oraz być zależna od: rodzaju czyszczonego materiału lub usuwanej powłoki malarskiej, liczby stanowisk pracy oraz rodzaju i ilości zużywanego ścierniwa. Niedopuszczalne jest podejmowanie pracy w komorze roboczej bez odpowiednich śoi oraz czyszczenie powierzchni przy niedomkniętych drzwiach komory roboczej lub niesprawnym systemie wentylacyjnym. Niedopuszczalne jest też kierowanie strumienia ścierniwa z dyszy poza czyszczony przedmiot. W przypadku obsługiwania urządzeń do czyszczenia powierzchni przez otwory w ścianie kabiny, otwory te powinny być wyposażone w szczelne gumowe rękawy usytuowane na wysokości przedramienia pracownika. Powyższe stanowiska pracy powinny być wyposażone w ergonomiczne krzesła przystosowane do warunków wykonywanej pracy. Od pracowników wykonujących prace obróbki strumieniowo-ściernej nie wymaga się dodatkowych kwalifikacji. Pracodawca powinien zapewnić, aby prace te wykonywały osoby upoważnione i odpowiednio poinstruowane w zakresie bhp (instruktaż stanowiskowy w zakresie bhp).

Pracownik obsługujący urządzenia do obróbki strumieniowo-ściernej podlega profilaktycznym badaniom lekarskim na zasadach ogólnych, wynikających z art. 229 k.p. i rozporządzenia MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 69, poz. 332 ze zm.). O zakresie i częstotliwości badań profilaktycznych decyduje lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne, kierując się wskazówkami metodycznymi stanowiącymi załącznik nr 1 do rozporządzenia. Wskazówki te określają dla danego czynnika szkodliwego lub uciążliwego rodzaj badań wstępnych i okresowych oraz częstotliwość tych ostatnich. Lekarz może poszerzyć zakres badania, a także wyznaczyć krótszy termin następnego badania, niż to wynika z załącznika. Orzeczenie lekarskie wydane po przeprowadzeniu badań powinno się opierać m.in. na ocenie zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika, występujących na stanowisku pracy. Z tego względu bardzo istotne znaczenie odgrywa treść skierowania na badanie profilaktyczne, które wystawia pracodawca.

W.Ł

Brak komentarzy

Dodaj swój komentarz