[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Wcześniejsze emerytury

Czy ,,obniżony wiek" w artykule ,,Praca w szczególnych warunkach a uprawnienia emerytalne" dr. Piotra Wąża dotyczy 60 lat i więcej, czy też np. 59 i mniej lat?

Obniżony wiek emerytalny, o jakim mowa w artykule, dotyczy osób wykonujących pracę w szczególnych warunkach. Osoby te mogą nabyć uprawnienia emerytalne przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, tj. przed 60 (kobiety) lub 65 (mężczyźni) rokiem życia. Uzyskanie prawa do emerytury jest wówczas uzależnione od kumulatywnego spełnienia następujących warunków: a) osiągnięcie wymaganego wieku; b) posiadanie stosownego stażu ubezpieczeniowego (okres składkowy i nieskładkowy); c) posiadanie odpowiedniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Stosownie do powyższego, zatrudnieni w szczególnych warunkach mogą, co do zasady, przejść na emeryturę po ukończeniu 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni), jeżeli mają co najmniej 20 letni (kobiety) lub 25 letni (mężczyźni) staż pracy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przy czym jest to jedynie podstawowa zasada, od której przewidziane są wyjątki. W zależności bowiem od rodzaju świadczonej pracy, możliwe jest dalsze obniżenie wieku emerytalnego, jak również wymaganej liczby lat pracy świadczonej w warunkach szczególnych. Wyjątki te przywołane zostały są w 1, 2 i 3 przypisie pod artykułem.

Należy przy tym zaznaczyć, że obecna regulacja prawna różnicuje sytuację pracowników w omawianym zakresie, odrębnie traktując pracowników urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., a odrębnie pracowników urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Powyżej przedstawione wyjaśnienia dotyczą wprost osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. Natomiast osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. mogą nabyć uprawnienia emerytalne w wieku obniżonym, jeżeli wspomniane warunki (tj.: wymagany staż ubezpieczeniowy oraz okres pracy w warunkach szczególnych) spełnią w jednym z terminów wskazanych bądź to w art. 46, bądź też w art. 184 ustawy emerytalnej (o którym jest mowa w następnej odpowiedzi). Zgodnie z art. 46 ustawy, ubezpieczeni urodzeni pomiędzy 31 grudnia 1948 r. a 1 stycznia 1969 r. warunki do uzyskania emerytury powinni spełnić do dnia 31 grudnia 2008 r., przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego.

Czy mogę przejść na wcześniejszą emeryturę, mając 15 lat pracy w warunkach szkodliwych oraz 25 lat pracy (do 1999 roku) i wiek życia obecnie 58 lat? Instytucje odpowiedzialne nie potrafią lub może nie chcą udzielić mi wiążących informacji. Proszę o wskazówki odnośnie do odpowiednich działań.

Dla pracowników, którzy już przed wejściem w życie ustawy, a więc przed 1 stycznia 1999 r. posiadali wymagany staż pracy i staż ubezpieczeniowy, przewidziano szczególną regulację zawartą w art. 184 ustawy. Przepis ten stanowi, że ubezpieczonym, urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku obniżonego (tj. zasadniczo 55 lat kobiety i 60 lat mężczyźni, lub niższego w przypadkach określonych w rozporządzeniu), jeżeli przed 1 stycznia 1999 r. posiadali:

a) wymagany okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wskazany w rozporządzeniu oraz

b) wymagany okres składkowy i nieskładkowy (tj. 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).

W stosunku do tych osób przesłanka uzyskania wieku emerytalnego nie jest ograniczona terminem z art. 46 ustawy (obecnie: 31 grudnia 2008 r.). Fakt ten oznacza, że osoby takie uzyskają prawo do emerytury na starych zasadach. Wystarczy zatem, że osiągną wymagany wiek (obniżony). Ważne jest też, aby nie byli członkami otwartego funduszu emerytalnego. Jeżeli jednak nimi są, to powinni złożyć wniosek do ZUS o przekazanie środków z funduszu na rzecz Skarbu Państwa. Celem uzyskania świadczenia emerytalnego, osoby te powinny rozwiązać stosunek pracy, jeżeli w nim pozostają. Do tego bowiem czasu wypłata świadczenia zostanie wstrzymana (zob. uchwała SN z 8.2.2007 r., II UZP 14/06, OSNP 2007/13-14/199).

P.W.

Dodaj swój komentarz

JO: Jestem dokładnie w sytuacji opisanej w artykule w przykładzie. Mam 58 lat, 29 lat pracy i 20 lat w warunkach szczególnych. Złożyłem wniosek o przyznanie emerytury z chwilą ukończenia 60 lat (listopad 2009r), oraz wniosek o przekazanie pieniędzy zgromadzonych w OFE i ZUS odpowiedział, że z art. 184 nie mogę przekazać pięniędzy z OFE do skarbu Państwa. Sprawa dotyczy jakieś artykułu 40kilka - nie spamiętałem numeru. Odwołuję się do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. I co Państwo na to. (2008-08-01)

teresa adamiak: czy Art 37,pkt 5 oraz art 45 ustawy o emeryturach kapitałowych z dnia 21 listopada 2008r uchylający ust 2a art 103 w ustawie z dnia 17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z FUS ( Dz.u.nr 39,poz 3523 z 2004r tzn. nie ma wymogu rozwiązania stosunku pracy aby pobierać świadczenie emerytalne,czy ma zastosowanie do art 184 ustawie z dnia 17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z FUS ( Dz.u.nr 39,poz 3523 z 2004r . Mam pismo z Departamentu Ubezpieczeń Społecznych potwierdzające, że uchylenie art 2a w art 103 odnoszą się także do osób , które nabyły prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach , szczególnym charakterze. ZUS w Szczecinie nie uznaje tego dokumentu i uzależnia wypłatę świadczenia od podania daty ustanie stosunku pracy w dotychczasowym zakładzie pracy9 muszę zwolnic się z pracy)Proszę o odpowiedz na adres meilowy.Dziękuję. (2009-05-05)

Dodaj swój komentarz