[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Zdrowie

Wellbeingu uczmy się od najlepszych

Słowa uczą a przykłady pociągają i skłaniają do działania. dlatego w ateście wracamy do ważnego wydarzenia wellbeingowego. autorka naszego cyklu przywołuje konferencję i galę finałową "the best of wellbeing 2020". w konkursie #pozytywnywpływ, zorganizowanym przez wellbeing institute, zostały nagrodzone ciekawe inicjatywy. warto się z nimi zapoznać i czerpać inspiracje z różnych źródeł, nie traktując wellbeingu jako zadania działu hr, ale jako integralny element biznesu, podobnie jak bezpieczeństwo.

Barbara Makowska
health&safety manager grupy CIECH, chief wellbeing officer, happiness manager, autor i trener w makówkapracuje.pl

Od kilku lat mówi się, że żyjemy w świecie VUCA, a nawet SUPER VUCA (V = zmienność, ang. volatility; U = niepewność, ang. uncertainty; C = złożoność, ang. complexity; A = niejednoznaczność, ang. ambiguity). Zwłaszcza od wystąpienia globalnej pandemii funkcjonujemy w czasie nieprzewidywalnych, dynamicznych zmian, wiążących się z ciągłą niepewnością. Na szczęście wiele się dzieje również w obszarze wellbeingu. Mimo wciąż trwającego ograniczenia działalności, a może właśnie dzięki niemu, świat się bardziej otworzył na kwestie dobrostanu, zdrowia psychicznego czy relacji. Jak to zwykle bywa: nie doceniamy tego, co mamy na co dzień, dopóki nam tego nie zabraknie. Mimo pandemii próbujemy znaleźć wellbeing i tzw. nową normalność. W związku z tym powstają on-linowe grupy i odbywają się spotkania dotyczące szeroko pojmowanego dobrostanu.

fot. w artykule Pixabay

Mistrzowie wellbeingu

Poprzedni artykuł z cyklu "W stronę wellbeingu" ("Do szczęścia potrzebne jest zaangażowanie") ukazał się w ATEŚCIE 2/2021.

Jednym z takich wydarzeń promujących wellbeing była zorganizowana na początku bieżącego roku konferencja on-line "The Best of Wellbeing 2020", połączona z galą wręczenia nagród w konkursie #pozytywnywpływ. Konferencję zorganizował Wellbeing Institute, który co roku wyróżnia firmy i przedsięwzięcia wdrażające inicjatywy wellbeingowe.

W wydarzeniu wzięło udział 85 gości z różnych firm, branż i szczebli zarządzania oraz goście specjalni, m.in. nazywany najlepszym psychologiem pozytywnym wśród raperów Jacek Mezo Mejer pionier yogi i ajurwedy w Polsce Piyush Mittal oraz twórcy pozytywnej organizacji międzykulturowej OpsTalent Gabriela i Trevor Coyne. Omówione zostało 9 studiów przypadku, a kilkunastu laureatów otrzymało nagrody i wyróżnienia w dwóch kategoriach "Najbardziej wellbeingowa organizacja" oraz "Najlepsza inicjatywa pro-wellbeingowa". Przesłanych zostało aż 35 zgłoszeń dotyczących inicjatyw wellbeingowych w różnych organizacjach, więc wybór jury nie był łatwy.

Według organizatorów konferencji dobrostan to rezultat określonych działań, które podejmujemy każdego dnia. Zarówno w środowisku prywatnym, jak i biznesowym od stanu "jakoś leci" i "może być" do stanu "uwielbiam swoją pracę" i "mam satysfakcję i radochę" dzieli nas tylko (a może aż) szereg mikrozmian, które zrobią tę makroróżnicę. Wydarzenie miało odpowiedzieć na pytania:

Jakie mikrozmiany budują dobre środowisko pracy?

Jakie mikrodziałania wzmocnią efektywność i zaangażowanie?

Jak kulturę wellbeingu tworzą najlepsi na rynku?

Jak robią to duże firmy, a jak firmy z mniejszymi budżetami?

Jak zbudować kulturę organizacyjną opartą na zasadach wellbeingu?

Myślę, że opisane poniżej, wybrane spośród wielu prezentowanych, dobre praktyki wyróżnione w konkursie mogą być inspiracją, a czasem nawet bezpośrednią receptą na działania, które warto wdrożyć. Wiele aspektów można zastosować wprost w obszarze bezpieczeństwa, np. ankiety i pytanie pracowników o potrzeby, zaangażowanie ich w dzielenie się pomysłami, wspólne inicjatywy itp. Trudno najczęściej rozdzielić, gdzie kończy się zdrowie i bezpieczeństwo a zaczyna wellbeing. Warto więc czerpać z różnych źródeł i sprawdzonych rozwiązań, nie traktując wellbeingu jako inicjatywy działu HR, ale jako integralny element biznesu, podobnie jak bezpieczeństwo.

Kategoria "Najlepsza inicjatywa pro-wellbeingowa"

Trzecie miejsce w tej kategorii zajął InPost, reprezentowany przez Marzenę Paterek, junior HRBP. Firma InPost została już jakiś czas temu nagrodzona za innowacyjne podejście do nadawania i odbierania paczek, przekształcając rynek przesyłek poprzez wprowadzenie paczkomatów. Któż z nas z nich nie korzysta? Na konferencji organizacja ponownie została wyróżniona za innowacyjność, tym razem w obszarze wellbeing.

Rozproszenie zarówno pod kątem lokalizacji, jak i zróżnicowania obszarów działania nie ułatwia inicjatyw sprzyjających wellbeingowi na co dzień, przede wszystkim relacjom czy dbaniu o zdrowie. Celem działań wellbeingowych było zadbanie o podstawy, tzn. zwiększenie świadomości pracowników w zakresie zdrowia, w szerokim ujęciu, propagowanym również przez WHO, a więc rozumianym jako pełnia dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby czy niepełnosprawności. Ważnym elementem było uświadomienie odpowiedzialności każdego człowieka za ten stan oraz ukazanie związku między zdrowiem a stylem życia, codziennymi nawykami i drobnymi decyzjami. Inicjatywa zyskała nazwę "7 nawyków zdrowego życia"; w założeniu każde kolejne 2 tygodnie miały być poświęcone jednemu zagadnieniu, takiemu jak np. picie wody, sen i regeneracja, porcja warzyw do każdego posiłku. Planowane narzędzia zapewnić miały szerokie dotarcie do pracowników, zawierały artykuły w sieci wewnętrznej, plakaty, szkolenia, webinary, konsultacje itd. Pandemia pokrzyżowała częściowo te plany, ale udało się je urzeczywistnić korzystając z dostępnych form kontaktu, a główną rolę odegrała platforma grywalizacyjna "Strefa Wellbeing". Warto pokreślić, że dzięki przeniesieniu wydarzeń do sfery on-line, wszystko ostatecznie zostało wykonane siłami samej firmy. Pracownicy zapoznając się z informacjami na temat wellbeingu i wykonując powiązane z nimi zadania zdobywają (oprócz cennej wiedzy) punkty, wymieniane na nagrody. Dodatkowo wprowadzono wyzwania dotyczące poszczególnych nawyków, dzięki którym pracownicy inspirują i dopingują się wzajemnie do pozytywnych zmian w stylu życia.

Warto podkreślić, że "Strefa Wellbeing", mimo oficjalnego zakończenia projektu w listopadzie, funkcjonuje nadal, a pracownicy sami wychodzą z inicjatywami kolejnych tematów, projektów czy wyzwań. M. Paterek podkreśliła, że wellbeing dzieje się cały czas, warto czerpać z pasji i mocnych stron pracowników oraz zaangażować ambasadorów wellbeingu w firmie. Czyż nie jest to spójne z wzorcowym podejściem do podnoszenia poziomu kultury bezpieczeństwa?

Firma SoftJourn zajęła drugie miejsce. Podczas konferencji o inicjatywie pod hasłem "Czy wszyscy w Twojej firmie kochają koty", czyli SoftJournal, opowiedziała Martyna Jancewicz, HR Manager. Firma działa w sektorze IT, tworząc oprogramowanie dla branży biletowej, FinTech, rozrywkowej czy mediów, głównie dla amerykańskich klientów. Pracownicy działają w zespołach wirtualnych, rozsianych po całym świecie od Ukrainy po RPA. Firma zdefiniowała na własne potrzeby wellbeing jako "wrażliwość na potrzeby pracowników - uznanie ich człowieczeństwa, niezależności i wyjątkowości ponad zapisane w umowach obowiązki". Ponieważ firma zaczynała od biura na Ukrainie, ale od kilku lat funkcjonuje międzynarodowo, mierzy się z wyzwaniami takimi, jak różnice międzykulturowe, szumy komunikacyjne czy stosowany w codziennej komunikacji język angielski, który nie jest językiem ojczystym pracowników. Kierunkiem działań wellbeingowych było więc zacieśnienie więzi, ułatwienie pracy zdalnej, promocja wartości firmowych i oczywiście zwiększenie zaangażowania pracowników. W tym celu powstał multidyscyplinarny zespół, zajmujący się kompleksowo projektem zarówno w sferze technicznej, jak i samych treści, korzystający w dużej mierze z wewnętrznych lub darmowych narzędzi takich jak Google Docs. W ramach projektu pod nazwą SoftJournal pracownicy dzielą się swoją wiedzą, zainteresowaniami, poruszając tematy, które są neutralne (tzn. bez treści religijnych czy politycznych), a jednocześnie stanowią ich pasję. Dzieląc się swoimi wierszami, rysunkami, relacjami z podróży czy detalami z życia codziennego (takimi jak np. udany proces zrzucenia zbędnych kilogramów), potwierdzają, że jest to dla nich ważne, a jednocześnie, że czują się komfortowo i swobodnie w grupie współpracowników. Platforma służy również do promowania inicjatyw firmowych, np. pojawiają się tam wywiady z pracownikami różnych działów z różnych krajów, ułatwiające integrację i poznanie całej organizacji. Świętowano na przykład "Dzień wyszywanki", charakterystycznej ukraińskiej koszuli zdobionej przy kołnierzu/dekolcie folklorystycznymi wzorami, wspólnym spotkaniem w takim stroju właśnie (pracownicy w innych krajach dostali je wcześniej). Pokazuje to, że można doceniać wyjątkowość, z szacunkiem dla tożsamości i dumy narodowej, a jednocześnie z ciekawością i otwarciem na poznawanie "nowego". Może to jest recepta na budowanie zdrowych relacji w międzynarodowych zespołach?

Inną ciekawą cykliczną inicjatywą, budującą relacje, są piątkowe "salad days" (przy czym nie chodzi o "dzień sałatki", ale idiom angielski oznaczający "beztroski, młodzieńczy czas"), które pozwalają na lepsze poznanie się załogi. Pracownicy umieszczają swoje zdjęcie z dzieciństwa wraz z kilkoma wskazówkami i na tej podstawie pozostali mają odgadnąć, kto jest na zdjęciu. Według SoftJourn kluczem do wellbeingowych warunków pracy okazują się być "determinacja w dążeniu do wyznaczonego celu i głębokie przekonanie o jego słuszności, adaptowanie swoich działań do zmieniającej się rzeczywistości i potrzeb, praktyczne wdrożenie wartości firmowych w życie i pokazanie przykładów wrażliwości na drugiego człowieka, stworzenie przestrzeni do dzielenia się informacjami z życia firmy".

Pierwsze miejsce zajęła agencja zatrudnienia COVEBO - reprezentowana przez Justynę Schreiber, project manager HR - za rozwój całej kultury organizacyjnej, będącej podstawą skutecznych działań wellbeingowych pod hasłem "DNA COVEBO". Firma, zatrudniając 55 pracowników skupionych w 5 biurach, zajmuje się rekrutacją do pracy na terenie Holandii. Firma deklaruje, że "wellbeing w Covebo = ludzie i relacje; szczęśliwi ludzie = szczęśliwa organizacja."

Projekt DNA COVEBO miał na celu określenie wartości, którymi firma kieruje się w swoich codziennych działaniach. W jaki sposób? Pierwszy element stanowił warsztat metodą Design Thinking, z udziałem dwunastoosobowego zespołu pracowników, zróżnicowanych nie tylko pod kątem stanowisk pracy, ale też płci, stażu pracy czy typu osobowości. Warsztat polegał na opracowaniu przez dwie grupy sposobów komunikacji (mapa empatii, matryca wartości, list pracowników do organizacji itp.) z dwiema różnymi osobami - nowym pracownikiem oraz pracownikiem z długim stażem. Drugi etap odbył się już on-line i obejmował omówienie wyników warsztatu oraz ankietę dla wszystkich pracowników, która miała uszczegółowić wartości opracowane podczas warsztatu stacjonarnego oraz potwierdzić lub podważyć ich rzeczywiste stosowanie na co dzień w organizacji. Efekty przedsięwzięcia: wypracowano zestaw wartości firmy (m.in. otwartość, zaufanie, relacje, samodzielność, worklife balance), które zostały wykorzystane w działaniach EB (employer brandingu) oraz strategii HR; prawie 100% frekwencji na warsztacie on-line; potwierdzenie realizowania na co dzień zdefiniowanych przez organizację wartości na poziomie 70-80%; pracownicy docenili fakt, że zostali zapytani o opinie.

Jest to podpowiedź również dla działów bhp, by pytać, jak pracownicy widzą wdrażanie wartości bezpieczeństwa w życie codzienne organizacji, w jej DNA. I konfrontować ich opinie z naszymi pomysłami.

Wyróżnienia w kategorii "Najlepsza inicjatywa pro-wellbeingowa" otrzymały również firmy: Schaeffler oraz American Express za programy wspierające dobrostan psychiczny pracowników.

Dobrostan zależy od nas

Na konferencji pojawił się ciekawy gość: Pijush Mittal - nauczyciel jogi i ajurwedy, wykładowca, autor i współautor licznych warsztatów oraz kursów instruktorskich, sam praktykujący od ponad 35 lat, a jednocześnie absolwent Wydziału Informatyki i Zarządzania Politechniki Warszawskiej. Według Pijusha wellbeing jest najważniejszy nie tylko w pracy, ale i w całym życiu - nie jest to nowość, bo jako ludzkość wiemy o tym od tysięcy lat. Wykładowca podkreślił, że w modelu Wellbeing Institute nie bez przyczyny na pierwszym miejscu jest świadomość. Wszystkie rozwiązania ułatwiające osiągnięcie dobrostanu (związane z organizacją miejsca pracy, procesami czy relacjami) tworzone są przez ludzi i dla ludzi. Ludzie są tu elementem wspólnym, stąd konieczność skupienia się na ich (samo)świadomości właśnie.

Warto podkreślić za Pijushem, że dobrostan (a przecież jego elementem jest też bezpieczeństwo, nawet jeśli nie rozumiane bezpośrednio) zależy od nas samych! Wspaniale, że firmy wprowadzają rozwiązania ułatwiające dbanie o dobrostan pracowników, ale ostatecznie to każdy z nas sam jest odpowiedzialny za wprowadzanie zmian w swoje życie.

Kategoria "Najbardziej wellbeingowa organizacja"

W tej kategorii oceniano działania we wszystkich sześciu obszarach wellbeingu według modelu Wellbeing Institute. Należało więc udowodnić skuteczne działania w obszarze świadomości, zdrowia, relacji, miejsca pracy, systemów i procesów oraz kultury organizacyjnej. Opracowania i wystąpienia były bardzo obszerne, wiele działań było podobnych, dlatego na potrzeby niniejszego materiału wybrałam najciekawsze. Dodatkowo pewne działania obejmowały swym zasięgiem więcej niż jeden obszar wellbeingu, np. relacje i kulturę organizacyjną czy miejsce pracy i zdrowie.

Trzecie miejsce zajęła firma Clariter, reprezentowana przez dyrektor HR Małgorzatę Pasikowską. Ta firma o polskich korzeniach zajmuje się przetwarzaniem odpadów z tworzyw sztucznych w wysokiej jakości produkty naftowe - rozpuszczalniki, oleje, woski. Ma 3 zakłady produkcyjne, zatrudnia 85 pracowników czternastu narodowości, posługujących się 24 językami. Clariter odwołuje się do powiedzenia Richarda Bransona "Zatroszcz się o swoich pracowników, a oni zatroszczą się o twój biznes", a wellbeing rozumie jako "holistyczne podejście do potrzeb pracownika i zaspokojenie ich przez pracodawcę, traktowanie innych tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani, wspieranie ogólnego dobrostanu pracowników, zauważenie, że różnorodność pracowników warunkuje ich różnorodne potrzeby".

Z zaprezentowanych inicjatyw warto wymienić działanie w obszarze "świadomość": edukacyjne środy, czyli krótkie filmiki przesyłane na firmowej grupie WhatsApp, odpowiadające na pytania pracowników dotyczące technologii, produktów lub po prostu bieżących tematów z życia firmy. Odpowiedzi w większości przygotowane są przez wewnętrznych ekspertów z danego tematu, co również dobrze wpływa na relacje w firmie. Ciekawa jest też inicjatywa w obszarze zdrowia - dofinansowanie okularów lub soczewek kontaktowych: pracownik co dwa lata może wydać 500 zł na okulary i zapas soczewek kontaktowych, według własnych potrzeb. Inicjatywa z zakresu miejsca pracy obejmowała sfinansowanie lub dofinansowanie wyposażenia w postaci mebli, sprzętu i materiałów biurowych, by zapewnić pracownikom ergonomiczne home office. Klucze do sukcesu według Clariter: "pytaj ludzi o potrzeby, zaangażuj management, używaj różnych kanałów komunikacji, zadbaj o podstawy życia na co dzień". Nagroda dla Clariter potwierdza, że jest miejsce na wellbeing również w przemyśle.

Drugie miejsce zajęła firma MERCK. O haśle przewodnim działań wellbeingowych "WE4US" ("My dla nas") mówiła Anna Grzybek, junior HR BP. Merck to grupa naukowo-technologiczna, a nagrodzona firma - Merck Business Solutions Europe - stanowi centrum usług wspólnych dla spółek Merck na świecie. Wellbeing rozumiany jest tu jako dbałość o dobre samopoczucie pracowników oraz ich zadowolenie z życia. Pierwszym praktycznym krokiem w tym kierunku było po prostu zapytanie ich, czego potrzebują. Jako wynik ankiet i wywiadów powstały trzy grupy zaangażowania pracowników: wellbeing i środowisko, CSR, kariera i docenianie, w których wspólnie podejmują różne inicjatywy.

Jedną z inicjatyw wellbeingowych Mercka są regularne kilkunastominutowe ćwiczenia w open space - to pomysł samych pracowników, realizowany ze wsparciem trenera, ważny dla osób pracujących 8 godz. przy komputerze. W czasie pandemii zastąpiono je wersją on-line, na grupie na Facebooku, gdzie nagrania pozostają dostępne do odtworzenia w dogodnym czasie.

Ciekawym rozwiązaniem jest firmowa ogólnodostępna biblioteczka. Zgodnie z regulaminem, obejmującym również kryteria higienicznosanitarne, każdy pracownik może zarówno przynieść zalegające w domu lektury, jak i coś wypożyczyć. W firmie przyznawane są też nagrody w dwóch kategoriach: "Najlepszy kolega" ("Best colleague") oraz "Najlepszy trener" ("Best trainer"). W ramach tej inicjatywy, promującej "kulturę doceniania", pracownicy co roku wybierają spośród siebie najbardziej wspierającą innych osobę i najlepszego prowadzącego szkolenia. Klucz do sukcesu firma zdefiniowała nowocześnie: #jestesmywtymrazem, ponieważ wellbeing tworzony jest przez ludzi dla ludzi.

Pierwsze miejsce zajęła firma OVHcloud, reprezentowana przez Joannę Sulikowską, HR BP. OVH to globalna firma technologiczna, obejmująca swoją działalnością produkcję i obsługę serwerów dedykowanych oraz inne kompleksowe rozwiązana z obszarów IT. Ich przepis na wellbeing to "OVHbeing", bazujący na wartościach takich jak zaufanie, wspólna praca, pasja, schodzenie z utartych ścieżek, odpowiedzialność.

Ciekawą inicjatywą w obszarze relacji jest organizowanie nieformalnych spotkań on-line. Choć takie wirtualne kawy są znane w wielu firmach, jednak OVH zdecydowała się dodać jeden element: spotkania odbywają się w małych zespołach, a uczestnicy są przydzielani do pokoi losowo, by stworzyć jeszcze lepszą możliwość poznania się pracowników rozsianych po całym świecie. Firma prowadzi też pracowniczy program emertytalny finansowany w 100% przez pracodawcę; daje też możliwość stosowania tzw. autorskich kosztów uzyskania przychodów - dla osób pracujących kreatywnie, wdrażających innowacje.

Dodatkowe wyróżnienia w kategorii "Najbardziej wellbeingowa organizacja" otrzymały firmy: Covebo, Nokia, Astra Zeneca.

Współpracownicy jako partnerzy

Kolejnymi gośćmi specjalnym było małżeństwo tworzące od kilkunastu lat firmę OPStalent - Gabriela i Trevore Coyne. Podkreślali oni konieczność pracy nad wellbeingiem już w momencie rekrutacji, poprzez dobór pracowników w sposób spójny z kulturą organizacji. Według właścicieli firmy, która zajmuje się szeroko pojętym wsparciem IT, ważniejsze jest zwracanie uwagi na postawy i umiejętności miękkie niż kompetencje techniczne, które (poza oczywiście pewnym minimum) można w dzisiejszym świecie stosunkowo szybko nadrobić. Zaznaczyli również, że nie traktują osób tworzących firmę jak pracowników, a jak po prostu ludzi i partnerów w biznesie. To chyba najlepsza definicja wellbeingu.

Ciekawym zwieńczeniem konferencji było spotkanie z artystą Jackiem Mezo Mejerem, który zaprezentował nagrany wcześniej krótki koncert, a na żywo podzielił się swoim podejściem do osobistego dobrostanu. Jego twórczość to połączenie pozytywnego hip-hopu z popem, na swoim koncie ma 9 albumów oraz wiele prestiżowych nagród. Psychologia pozytywna, stanowiąca podstawy dobrostanu, jest jego pasją, co zaowocowało m.in. studiami podyplomowymi z tego zakresu. Po wsłuchaniu się w słowa utworów można zauważyć spory wpływ tej dziedziny (teksty pochodzą z www.tekstowo.pl):

"Inspiracja"
Rób co daje Tobie satysfakcję
Rob to co daję Tobie w życiu pasję
Ja tylko daje inspirację
Dalej musisz sam sama iść
By odkryć swoje miejsce
Gdzie kryje się Twoje w życiu szczęście
Tego życzę Ci.

"Wdzięczny"
Po co się na zapas niepokoić?
Problemy i tak przyjdą same,
ale ty - ty znajdziesz rozwiązanie.
Jeśli znajdziesz spokój ducha,
w samego siebie się wsłuchasz.
Małe kroki prowadzą do efektu.
Drobną przyjemnością się delektuj.
Czerp siłę z dobrych tekstów,
dobrych lektur, siły intelektu;
możliwości są niewyczerpane.
Jesteś swego losu panem.

Artykuł "Wellbeingu uczmy się od najlepszych" był inspiracją projektu okładki.

Według Mezo dla osobistego wellbeingu warto zadbać o spójność i harmonię życiową, realizację swojej pasji i znalezienie poczucia sensu. Jako pułapkę natomiast wskazał wpadnięcie w "hedonistyczny kołowrót", który sprawia, że jesteśmy wciąż niezaspokojeni. Warto więc zauważać i doceniać małe przyjemności, pielęgnować wdzięczność, nawet jeśli wymaga to od nas nieco wysiłku. Dodatkowo zachęcał, by zadbać o momenty wyciszenia i uważności, które dają spokój ducha i ułatwiają szersze spojrzenie na rzeczywistość wokół nas.

Warto pamiętać, że ludzie tworzą organizacje i bez dbania o nich nie osiągniemy długofalowego sukcesu. Sposobów na to jest mnóstwo, wiele z nich możliwych nawet przy niemal zerowych budżetach, w każdej branży, w firmach małych i dużych. Najważniejsze jest skupienie się na człowieku, wsłuchanie się w jego potrzeby i ruszenie do przodu, potem już zadziała efekt kuli śnieżnej. Powodzenia!

Jeśli nie wiesz jak ruszyć, zapraszam na makowkapracuje.pl

Brak komentarzy

Dodaj swój komentarz