Praca ludzka
W cyklu "Praca ludzka" opisujemy różne zawody, zakłady pracy, warunki na bardzo różnych stanowiskach pracy. Poszczególne odcinki składają się na całość, która jest swoistą dokumentacją polskiej gospodarki (w cyklu pojawiają się też sporadycznie reportaże dotyczące zagranicy), pokazującą nie tylko bhp, ale i technologię oraz organizację pracy.
Dotychczas ukazały się:
- 9/2019: "Plantacja lawendy" - Mamy w Polsce kilkanaście plantacji lawendy - w artykule przedstawiamy jedną z nich: Lawendowe Zdroje we wsi Pakszyn w woj. wielkopolskim. Plantacja działa od 2012 r., kiedy to Paulina Michalska odziedziczywszy niewielkie gospodarstwo postanowiła wraz z mężem Bartoszem zająć się uprawą ziół. Zaczęła od mięty, potem przerzuciła się na lawendę i tak już zostało. Obecnie plantacja ma powierzchnię 1 ha i liczy około 17 tysięcy krzaków.
- 9/2018: "Duży może więcej" - artykuł poświęcony jest zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy w Polskim Koncernie Naftowym Orlen na przykładzie Orlen Południe - spółki akcyjnej powstałej w 2015 r. z połączenia rafinerii w Trzebini i Jedliczu.
- 7/2018: "Strażnicy z Ojcowskiego Parku Narodowego" - Wędrując po trasach turystycznych wytyczonych w parkach narodowych zdarza nam się spotkać strażników w nich pracujących. Ponieważ noszą mundury lub charakterystyczne uniformy i wyposażeni są w broń, najczęściej traktujemy ich jak zwykłych ochroniarzy. W rzeczywistości zakres obowiązków funkcjonariuszy Straży Parku jest szerszy - poza ochroną mienia zajmują się także zwalczaniem przestępstw w zakresie ochrony przyrody oraz realizują wiele innych zadań, które na przykładzie Straży Ojcowskiego Parku Narodowego warto poznać.
- 9/2017: "Budowa nowych instalacji - budowa kultury bezpieczeństwa" - Projekt EFRA, czyli Efektywna Rafinacja to realizowana od dwóch lat przez firmę LOTOS inwestycja w instalację opóźnionego koksowania, umożliwiająca bardziej zaawansowany, głębszy przerób ropy naftowej. O rozwiązaniach i zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy w projekcie EFRA opowiada działający w jego ramach zespół bhp Grupy LOTOS: Tomasz Klawikowski - koordynator ds. bhp i ppoż., Mateusz Rekowski - specjalista ds. bhp, Magdalena Szum - inspektor ds. bhp, Justyna Twarduś - specjalista ds. bhp.
- 11/2016: "Bezpiecznie na torach" - Bezpieczeństwo jest ważne dla wszystkich przewoźników i innych firm oraz instytucji zaangażowanych w prowadzenie czy nadzorowanie ruchu kolejowego. Tym razem w "Pracy ludzkiej" nie zajmujemy się jednak samymi przewozami ludzi czy towarów po torach, ale tym co ma niebagatelne znaczenie dla komfortu, szybkości i bezpieczeństwa przewozów, czyli inwestycjami. Wybrane zagadnienia dotyczące bezpiecznego prowadzenia prac przy budowie torów, stacji, peronów, wiaduktów itp. pokazujemy na przykładzie zadań realizowanych przez firmę Trakcja PRKiI.
- 4/2016: "90. rocznica powstania grupy uvex" - Zgodnie z filozofią "protecting people", rodzinna firma z siedzibą w Fürth od 90 lat jest synonimem najlepszej z możliwych ochrony ludzi w czasie uprawiania sportu, podczas zajęć rekreacyjnych oraz w miejscu pracy w przemyśle. Z niewielkiego warsztatu, dzięki konsekwentnemu rozwojowi, uvex stał się firmą globalną - obecnie to jedna z najlepiej rozpoznawalnych marek na świecie.
- 1/2016: "Firma oparta na wiedzy" - Można powiedzieć, że firma Elokon, o której piszemy w tym artykule, działa zgodnie z koncepcją triady bezpieczeństwa: wie, jak konstruować bezpieczne maszyny, wie, jak dobrać i zainstalować środki ochronne, wie, jak nadzorować ryzyko resztkowe i co o nim powinni wiedzieć użytkownicy maszyn.
- 10/2015: "Budują bezpiecznie" - Średniej wielkości firma budowlana nie kojarzy się wam ze szkoleniami z zakresu komunikacji międzyludzkiej, z konkursami plastycznymi i organizacją pikników behapowskich? Zwykle nie, ale jest firma - Iławskie Przedsiębiorstwo Budowlane, która intensywną działalność budowlaną i deweloperską łączy z niecodziennym zaangażowaniem w sprawy bhp, w edukację młodzieży i propagowanie bezpieczeństwa i zdrowia w pracy wśród współpracujących z nią zakładów, a także w społeczności lokalnej.
- 7/2015: "Ćwierćwiecze SAWO, cz. 2" - W 1999 r. targi SAWO po raz ostatni odbyły się w Bydgoszczy. W następnym roku przeniesiono je do Poznania, ale była to tylko zmiana lokalizacji, bo organizatorem nadal pozostała firma Międzynarodowe Targi Bydgoskie SAWO. Tak było do roku 2003, kiedy to impreza została sprzedana Międzynarodowym Targom Poznańskim i w ten sposób - od 2004 r. - stała się jedną z licznych imprez organizowanych przez MTP. I tak jest do chwili obecnej - najbliższe SAWO odbędzie się pod koniec kwietnia 2016 r.
- 4/2015: "Ćwierćwiecze SAWO" - Pierwsze Międzynarodowe Targi Ochrony Pracy SAWO odbyły się w 1989 r., w ubiegłym roku minęło więc 25 lat od ich powstania. W tym roku SAWO nie będzie, bo od 2006 r. odbywają się w cyklu dwuletnim, w latach parzystych. Nie będzie więc tym razem kolejnego reportażu, opowiemy za to czytelnikom historię tej imprezy - jubileusz jest po temu dobrą okazją.
- 1/2015: "Strażacy muszą być dobrze chronieni" - Jeśli komuś jeszcze Ochotnicza Straż Pożarna kojarzy się z pospolitym ruszeniem i archaicznym sprzętem, to pilnie powinien zaktualizować swoje wiadomości. Choćby uważniej przyglądając się relacjom z wypadków czy pożarów. Nowocześnie wyposażeni strażacy, którzy ratują życie i mienie, to często właśnie ochotnicy. Podczas akcji chronieni są m.in. przez zaawansowane ubrania ochronne, które szyje dla nich ZOSP RP Wytwórnia Umundurowania Strażackiego w Brzezinach koło Łodzi, należąca do Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP.
- 10/2014: "Bezpieczeństwo przy produkcji piwa" - o ciekawych rozwiązaniach zwiększających bezpieczeństwo pracy, w tym o informowaniu, wizualizowaniu, promocji dobrych praktyk bhp piszemy na przykładzie Browaru w Elblągu
- 7/2014: "Podwójne bhp" - firma Klimawent produkuje m.in. wentylatory, urządzenia filtrowentylacyjne i klimatyzatory, odciągi stanowiskowe, odsysacze spalin; rozwija produkcję dbając o komfortowe warunki pracy i integrację załogi
- 4/2014: "Praca to nie gra. Masz tylko jedno życie" - reportaż z firmy Bitron w Sosnowcu, która zdobyła pierwszą nagrodę w konkursie K&P Safety Culture Award; pokazujący warunki pracy w tej dużej firmie produkcyjnej artykuł w ATEŚCIE był dodatkową nagrodą
- 1/2014: "Nie stresuj się stresem" - relacja z targów A+A w Düsseldorfie, które odbyły się w dniach 5-8 listopada 2013 r. i na których w znacznej mierze koncentrowano się na takich problemach jak stres, wypalenie zawodowe, przeciążenie psychiczne, choć oczywiście dominowały jak zwykle środki ochrony indywidualnej i inne ochrony pracowników
- 7/2013 i 10/2013: "Służba bezpieczeństwa i higieny pracy", dwuczęściowy artykuł omawiający powstanie i rozwój służby bhp w powojennej Polsce
- 1/2013 i 4/2013: "66 lat ATESTU" - Przygotowując 788. numer naszego miesięcznika weszliśmy w 66. rok wydawania pisma znanego jako ATEST - Ochrona Pracy. Nie chcieliśmy, jak to zwykle czyni się przy jubileuszu, świętować zapalając 66 świeczek na torcie, bo nie możemy na taką uroczystość zaprosić wszystkich najważniejszych dla nas gości, czyli Czytelników. W związku z tym proponujemy wspólne świętowanie, wspominanie, oglądanie okładek z tamtych lat. Redakcja
- 10/2012: "Więcej nakładów, mniej wypadków" - w artykule opisaliśmy m.in. użytkowanie w firmie PKP Energetyka S.A. zaawansowanych technologicznie kurtek chroniących przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi
- 7/2012: "Wszyscy jesteśmy behapowcami" (cz. 2) - w drugiej części artykułu poświęconego organizacji bezpiecznej pracy w zakładach PZL Mielec piszemy o rozwiązaniach dotyczących m.in. transportu, obrotu środkami chemicznymi, o programie doskonalenia jakości ACE oraz o programie "Bezpieczny start" (działania, które każdy pracownik powinien podjąć rozpoczynając codzienną pracę)
- 4/2012: "Wszyscy jesteśmy behapowcami" (cz. 1) - pierwsza część artykułu, w którym opisujemy bezpieczeństwo przy produkcji statków powietrznych (samolotów i śmigłowców) w zakładach PZL Mielec. W kwietniowym ATEŚCIE temu tematowi poświęcona jest nie tylko "Praca ludzka", ale też okładka
- 1/2012: "Bhp w formacie globalnym" - opis największych na świecie targów behapowskich, czyli A+A w Düsseldorfie
- 7/2011 i 10/2011: "Praca w wykonaniu przeciwwybuchowym" - dwie części artykułu, w którym opisaliśmy zagrożenia występujące w rafinerii LOTOSU w Gdańsku, procedury dla podwykonawców w tym zakładzie, niektóre przedsięwzięcia z zakresu prewencji i promocji bhp
- 10/2010 i 4/2011: "Środki ochrony dróg oddechowych"- dwuczęściowy artykuł, w którym opisaliśmy m.in. zasady doboru tych środków, oznaczenia na półmaskach i innych śoi, produkcję tych ochron w firmie Filter Service
- 1/2011: "Wielu wykonawców, wiele problemów" - współpracę podwykonawców na dużych inwestycjach budowlanych opisaliśmy na przykładzie doświadczeń firmy Elektromontaż Rzeszów, a także obserwując budowę dużego centrum handlowego Millenium Hall w Rzeszowie
- 7/2010: "Pracownicy omawiają wypadki" - w artykule znalazł się opis przemyślanych i atrakcyjnych sposobów angażowania pracowników i ich rodzin w sprawy bezpieczeństwa w pracy, a także innych przedsięwzięć z zakresu bhp w Cementowni Kujawy w Bielawach należącej do Lafarge Cement S.A.
- 1/2010 i 4/2010: "Praca w przeszłości - praca jutra" - w dwóch odcinkach omawiamy Niemiecką Wystawę Ochrony Pracy w Dortmundzie. Jest to wprawdzie placówka muzealna, ale spełnia ważne funkcje naukowe i edukacyjne i wciąż inspiruje dyskusje na temat świata pracy
- 10/2009: "Praca przy prasach" - przedstawiając prasy funkcjonujące w jednym z wrocławskich zakładów (Whirlpool/Polar S.A.), omówiliśmy niektóre aspekty bezpieczeństwa pracy przy obsłudze pras mechanicznych i hydraulicznych
- 7/2009: "Muzeum w fabryce, fabryka w muzeum" - w artykule opisaliśmy wyjątkowe w skali europejskiej muzeum funkcjonujące we wciąż czynnej (wtedy) fabryce - Częstochowskich Zakładach Przemysłu Zapałczanego, które są najstarszą zapałczarnią w Polsce
- 4/2009: "Bhp w paszach" - czynniki biologiczne i chemiczne, ruch maszyn i urządzeń, transport i wysokie składowanie, praca w laboratorium - w wytwórni pasz nie brakuje zagrożeń. Można je eliminować, wykorzystując różne sposoby. Najskuteczniejsze - jak pokazuje przykład firmy EKOPLON - jest stosowanie zaawansowanych rozwiązań technicznych
- 1/2009: "Nie taki celnik straszny" - niektóre elementy pracy celników pokazaliśmy na przykładzie zadań realizowanych przez funkcjonariuszy Izby Celnej we Wrocławiu
- 10/2008: "Prewencja w górnictwie" - w artykule opisaliśmy kilka nowoczesnych form prewencji i promocji bhp stosowanych w Kompanii Węglowej
- 7/2008: "Kombajny zamiast drwali" - o nowoczesnych maszynach wykorzystywanych w pracach leśnych napisaliśmy na przykładzie firm z woj. lubuskiego
- 4/2008: "Solidna prewencja" - artykuł o rozwiązaniach technicznych i organizacyjnych, ograniczających ryzyko wystąpienia wypadków i chorób zawodowych w fabryce SPOMASZ w Pleszewie
- 1/2008: "Wydobycie węgla brunatnego" - opisane na podstawie Kopalni Węgla Brunatnego "Konin" w Kleczewie
- 10/2007: "Jak się drukuje ATEST?" - drukarnia Wydawnictwa Czasopism i Książek Technicznych SIGMA-NOT w Warszawie drukuje nasze czasopismo i wiele innych; opisując druk ATESTU pokazaliśmy pracę drukarni
- 7/2007: "Jak się robi papier?" - na to pytanie odpowiedzieliśmy na podstawie wizyty w zakładzie Arctic Paper Kostrzyn
- 4/2007: "Na ludzką miarę" - duża i nowoczesna fabryka SZYNAKA MEBLE to połączenie zaawansowanych rozwiązań technologicznych i ergonomicznych z wywodzącym się z tradycji rzemieślniczej podejściem gospodarskim i naciskiem na kształcenie młodzieży
- 1/2007: "Jedyni w Europie" - reportaż z zakładu Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Odolanowie - jednego z niewielu zakładów na świecie, w których pozyskuje się hel w procesie odazotowania gazu ziemnego. Najbliższe podobne zakłady są w Algierii i Rosji
- 10/2006: "Edukacja (nie tylko) dorosłych" - reportaż z Zachodniopomorskiego Centrum Edukacyjnego, które kształci dorosłych i młodzież, prowadzi nowoczesne pracownie edukacji praktycznej, zajmuje się obsługą szczecińskich szkół w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
- 7/2006: "Szelki nie wystarczą" - w reportażu z firmy Protekt opisujemy produkcję środków zabezpieczających przed upadkiem z wysokości; piszemy też o wymaganiach stawianych tym środkom, ich stosowaniu i przeglądach
- 4/2006: "Audytorzy i systemy" - o wdrażaniu i audytowaniu systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy piszemy na podstawie doświadczeń audytorów z firmy DNV
- 1/2006: "Bez ochron ani rusz" - o produkcji i doborze środków ochrony indywidualnej, a także o certyfikacji śoi piszemy na podstawie informacji zebranych w firmie Robod
- 10/2005: "Fizyka, tramwaje, Kazimierz" - Muzeum Inżynierii Miejskiej pokazuje wytwory pracy ludzkiej z przeszłości, przede wszystkim eksponaty związane z szeroko rozumianą techniką
- 7/2005: "Sanatorium wśród toksyn" - jeden z gości Zakładów Chemicznych "Organika-Sarzyna", który rozejrzał się po otaczającym zakłady lesie i instalacjach chemicznych, powiedział: tu jest jak w sanatorium, można zapomnieć o bliskości paskudnej chemii. Zagrożeń chemicznych, oczywiście, w tej firmie nie brakuje, jednak zintegrowane działania z zakresu jakości produkcji, ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy przyniosły dobry efekt: minimalne oddziaływanie na środowisko, maksymalne bezpieczeństwo pracowników, ścisła współpraca z lokalną społecznością.
- 4/2005: "Rękawice elektroizolacyjne" - Aby w tej części Europy zobaczyć produkcję rękawic elektroizolacyjnych, trzeba pojechać do firmy Secura B.C. w Warszawie. Jest to jeden z dwóch producentów takich rękawic na naszym kontynencie. Produkcja tych specyficznych ochron wymaga dużej staranności i zaawansowanej technologii.
- 1/2005: "Zapewniają bezpieczeństwo" - Nawet na porządnych, na pierwszy rzut oka, rusztowaniach pracownicy dają często popisy akrobatycznych umiejętności, jeśli nie mają, albo nie chce im się zamontować poręczy czy drabin. Jak powinno się montować i prawidłowo użytkować rusztowania pokazujemy na przykładzie rozwiązań stosowanych przez firmę R&M plettac.
- 10/2004: "Zbudować jezioro" - Wadowice, a właściwie malownicze okolice tego miasteczka, niedługo będą znane nie tylko dzięki papieżowi i kremówkom. Tuż obok powstanie sztuczne jezioro (zbiornik), które rozleje się w granicach trzech gmin: Mucharza, Zembrzyc i Skawiec. Doprowadzi do tego zakończenie największej obecnie budowy hydrotechnicznej w Polsce: zapory w Świnnej Porębie.
- 7/2004: "Bezpieczeństwo pracy w policji" - W pracy policji można spotkać tak wiele zagrożeń, że trudno byłoby wszystkie tu wymienić. Policjanci mają kontakt z czynnikami chemicznymi, materiałami wybuchowymi, narażeni są na nadmierny hałas i wyniszczający stres, mogą zetknąć się ze śmiertelnie niebezpiecznymi materiałami biologicznymi, mogą zostać pobici, zastrzeleni i podpaleni, biorą udział w wypadkach komunikacyjnych. Pracują na ulicy, w budynkach, na wodzie i pod nią, w powietrzu, a gdy trzeba, to i pod ziemią.
- 4/2004: "Maszyny budowlane" - Trudno wyobrazić sobie jakiekolwiek przedsięwzięcie budowlane i inżynieryjne bez dźwigów, koparek, spycharek itd. Praca przy obsłudze tych maszyn wymaga nie tylko umiejętności potwierdzonych odpowiednimi zaświadczeniami, ale i precyzji oraz przede wszystkim zachowania zasad bezpieczeństwa.
- 1/2004: "Kopalnia wapienia" - Gdy patrzy się na Kopalnię Wapienia Czatkowice w Krzeszowicach z lotu ptaka, to budynki, w których mieszczą się hale obróbki mechanicznej surowca, wyglądają jak małe klocki w stosunki do ogromnego złoża. Wapień ze złoża pozyskuje się techniką strzelniczą, co wymaga szczególnych procedur bezpieczeństwa zarówno ze względu na ochronę pracowników, jak i środowiska naturalnego (kopalnia sąsiaduje z parkiem krajobrazowym) oraz okolicznych osiedli mieszkaniowych.
- 10/2003: "Cegły i pustaki" - Cegielnia w Nowym Sączu, w której obserwowaliśmy produkcję pustaków ceramicznych, zatrudnia 97 osób i jest jednym z pięciu zakładów produkujących pod szyldem "Biegonice". Na tym miejscu - na najbogatszym i najlepszym złożu gliny w rejonie Nowego Sącza - cegielnia powstała już w 1890 r.
- 7/2003: "Domy z drewna" - Dawniej budowa domu zaczynała się od wyboru odpowiednich drzew w lesie, teraz trzeba wybrać lub zamówić projekt. Elementy domu, jak klocki, przygotowywane są w zakładzie. Na działce wybranej przez klienta dom jest składany w tempie budzącym uznanie: ściany i dach powstają właściwie w ciągu kilku dni. Śledzenie budowy domu z drewna umożliwiła nam firma Tatra House.
- 4/2003: "Produkcja zapałek" - Przeciętnemu użytkownikowi zapałek produkcja tych patyczków z łebkami z "siarką" nie wydaje się skomplikowana. Dopiero prześledzenie całego procesu produkcji, od przywiezienia drewna po ustawienie dużych paczek z zapałkami na paletach, pokazuje stopień skomplikowania i wielość zagrożeń. Pokazaliśmy je na przykładzie Czechowickich Zakładów Przemysłu Zapałczanego w Czechowicach-Dziedzicach.
- 1/2003: "Tartak" - Transport i rozładowanie materiału, przecięcie na trakach, wycinanie fryzów, klejenie, układanie na paletach - już wymienienie kilku etapów cyklu produkcyjnego w tartaku pokazuje liczbę zagrożeń. Oprócz upadków, pośliźnięć i stłuczeń, najczęstsze wypadki w tartakach to skaleczenia przy obsłudze pił. Jednym z rozwiązań stosowanych w państwowym Zakładzie Przemysłu Drzewnego "Rudy" w Tarnowie jest zmiana wykonywania czynności przez niektórych pracowników podczas jednej dniówki, żeby uniknąć monotonii, która zwiększa ryzyko wypadku.
- 10/2002: "Gospodarka leśna" - Drwal jest skazany na wibracyjną chorobę zawodową. To tylko kwestia czasu, kiedy będzie musiał skończyć ze ścinaniem drzew. W ogóle obciążenie przy tej pracy jest ogromne: zanim drwal zacznie ścinać drzewa, musi czasem pokonać kilka kilometrów po śniegu pod górę, niosąc ponad trzydzieści kilogramów sprzętu - a to dopiero początek dniówki.
- 7/2002: "Buty dla Bundeswehry" - Trudno obecnie kupić buty z "Chełmka", które kilkanaście lat temu były bardzo popularne. Wielkie fabryki obuwia w Polsce raczej nie przetrwały okresu transformacji. Jednak w fabryce w Chełmku nadal produkuje się buty, ale eksportuje się je do Stanów Zjednoczonych, Kanady, Anglii; tylko niewielkie ilości trafiają do sklepów w Polsce.
- 4/2002: "Garbarstwo" - W garbarni trudno poradzić sobie z wszystkimi zagrożeniami dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Proces garbowania jest skomplikowany, sporo jest przy nim pracy ręcznej, wymaga użycia wielu środków chemicznych oraz maszyn i urządzeń, które mogą stwarzać duże zagrożenia. Opisaliśmy go na przykładzie Zakładów Garbarskich "Skotan" w Skoczowie.
- 1/2002: "Zakłady odzieżowe" - Sposobem na zminimalizowanie liczby wypadków w dużych zakładach odzieżowych jest przede wszystkim dyscyplina pracowników, powiązana z systemem szkoleń i ciągłą dbałością o dobry stan techniczny rozbudowanego parku maszynowego. Pracę w takich zakładach opisaliśmy na przykładzie firmy Bytom Trade Mark.
- 10/2001: "Dziewiarstwo" - Kolejny zakład włókienniczy - "Olimpia", który odwiedziliśmy przygotowując reportaże z cyklu "Praca ludzka" potwierdza regułę, że zmiany parku maszynowego oraz organizacji pracy pozwalają na zminimalizowanie liczby wypadków i zagrożeń.
- 7/2001: "Wykończalnia" - Aby tkanina mogła być wykorzystana do szycia, np. pościeli czy koszul, trzeba ją jeszcze poddać obróbce chemicznej w wykończalni, którą opisaliśmy na przykładzie firmy Pamotex w Pabianicach.
- 4/2001: "Tkalnie" - Tkalnie kupują gotową przędzę i produkują z niej wątek i osnowę. Od bardzo dawna tkanie polega na odpowiednim przeplataniu osnowy i wątku. Zmieniają się tylko techniki.
- 1/2001: "Przędzalnictwo" - Łódź i okolice nie są już "ziemią obiecaną". Przemiany gospodarcze i tani import z Azji doprowadziły polskie włókiennictwo do ostrego kryzysu. Coraz trudniej znaleźć na mapie Polski duże przedsiębiorstwa włókiennicze, tak niegdyś chętnie pokazywane przez peerelowskie media. Zakład produkcji przędzy, który odwiedziliśmy, radzi sobie w gospodarce rynkowej. Po halach krząta się sporo ludzi, lecz nie tak wielu, jak kiedyś - maszyny są nowocześniejsze. Jak od dziesiątków lat, tak i teraz pracy w przędzalni towarzyszą kurz i hałas. Właściwie nie ma sposobu, żeby je całkowicie wyeliminować.
- 10/2000: "Chłodnictwo" - Na zewnątrz ponad dwadzieścia stopni ciepła, ale operatorzy wózków widłowych jeżdżących po rampie chłodni ubrani są w czapki, kurtki i rękawice. Wjeżdżając przez drzwi do komory chłodniczej pokonują różnicę temperatur około pięćdziesięciu stopni - w komorze jest minus dwadzieścia siedem. W halach, gdzie sortuje się zamrożone truskawki, pracuje się po kilka godzin w temperaturze około zera stopni. Chłodnia w oczywisty sposób kojarzy się z zimnem.
- 7/2000: "Zakłady drobiarskie" - Przemysł drobiarski zajmuje się hodowlą, tuczem, ubojem drobiu, jego obróbką, przetwórstwem i wykorzystaniem produktów ubocznych, głównie pierza. W procesie produkcji przetworów drobiowych mimo znacznej mechanizacji prac występuje duży udział prac wykonywanych bezpośrednio przez ludzi, z czym wiąże się wiele zagrożeń.
- 4/2000: "Przetwórstwo ryb" - W firmie Dega w Karnieszewicach koło Koszalina od ośmiu lat przetwarza się ryby. Nie produkuje się tu konserw, które ludzie kupują o wiele rzadziej niż kiedyś, podstawą są sałatki śledziowe.
- 1/2000: "Koncentraty spożywcze" - W zakładach, które odwiedziliśmy ("Winiary" w Kaliszu) widać znaczną przewagę nowoczesnej technologii nad ludzką pracą. Coraz mniej ludzi zajmuje się wytwarzaniem coraz większej ilości produktów spożywczych. Automatyzacja, zmiany w organizacji produkcji, wprowadzenie nowoczesnych środków transportu wiążą się ze znacznym zmniejszeniem obciążeń pracowników.
- 10/1999: "Produkcja soli" - Kopalnia soli w Wieliczce nie zajmuje się już wydobywaniem soli. Sól, która tam powstaje jest po prostu... odpadem. Trzeba ją - a precyzyjniej - solankę wydobywać na powierzchnię, żeby zapobiec zawaleniu się kopalni, a wraz z nią zapadnięciu się Wieliczki. Część solanki służy do przenoszenia podsadzki wypełniającej "dziury" pozostawione przez górników, część odgotowuje się, żeby uzyskać sól.
- 7/1999: "Przemysł zielarski" - Ziołolecznictwo - prawie tak stare jak ludzkość - opiera się na przekonaniu, że natura, programując choroby, zaplanowała także naturalne leki. Kiedyś leki z ziół przygotowywało się w domach lub klasztorach, dzisiaj produkuje się je na skalę przemysłową, często korzystając ze starych receptur. Taką produkcję zaprezentowaliśmy na przykładzie Krakowskich Zakładów Zielarskich "Herbapol".
- 4/1999: "Przemysł tytoniowy" - W nowoczesnych zakładach tytoniowych wiele prac, wykonywanych dawniej ręcznie, zostało zmechanizowanych. Już trzydzieści lat temu podręczniki technologii przemysłu spożywczego mówiły o dużym udziale maszyn w procesie produkcji papierosów. Znacznemu ograniczeniu uległy również najpoważniejsze dla zakładów tego typu zagrożenia: hałas i zapylenie. Pracę zakładów tytoniowych pokazaliśmy na przykładzie zakładów Philip Morris w Krakowie.
- 1/1999: "Przemysł tłuszczowy" - Mieszkańcy naszej strefy klimatycznej przyzwyczaili się do spożywania tłuszczów o konsystencji stałej (od wieków jadali masło i smalec), tymczasem przeszło 60% produkowanego obecnie tłuszczu jest pochodzenia roślinnego, a ma on akurat postać oleju, czyli ciekłą. Dlatego duże znaczenie w gospodarce mają procesy utwardzania tłuszczów.
|