[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Czy krwiodawcy przysługuje zwolnienie od pracy?

Czytelnik pyta: Czy pracownikowi, będącemu krwiodawcą, przysługuje zwolnienie od pracy w dniu oddania krwi i w jakim wymiarze? Czy pracodawca może nie uwzględnić zaświadczenia wydanego przez stację krwiodawstwa o oddaniu krwi przez pracownika i przysługującym mu zwolnieniu od pracy?

Uprawnienia osób będących krwiodawcami reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (DzU nr 106, poz. 681 ze zm.). Zgodnie z przepisami art. 6 tej ustawy, osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, przysługuje tytuł "Honorowy Dawca Krwi". Honorowemu dawcy krwi:
    - kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
    - mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
przysługuje tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi".

Według art. 9 powołanej ustawy, zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

1) zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

2) zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;

3) zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, przy czym koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi; zastosowanie tu mają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (DzU nr 236, poz. 1990 ze zm.), wydanego na podstawie art. 77⁵ § 2 k.p. Stosownie natomiast do art. 77⁵ § 3 k.p., warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej pracownikowi zatrudnionemu u innego pracodawcy (poza sferą budżetową) powinny być określone w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania (zatrudniający mniej niż 20 pracowników);

4) posiłek regeneracyjny, wydawany przez stację krwiodawstwa.

Do pracowników będących krwiodawcami odnoszą się także przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.), określające taksatywnie przypadki, kiedy pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownika od pracy. M.in. przepis § 12 tego rozporządzenia stanowi, że pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi, a także na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację okresowych badań lekarskich, jeżeli badania takie nie mogą być przeprowadzone w czasie wolnym od pracy. Nie ma tu żadnego znaczenia, czy pracownik zatrudniony jest u pracodawcy będącego jednostką organizacyjną, czy też osobą fizyczną. Bez znaczenia jest również to, na jakiej podstawie pracownik jest zatrudniony i w jakim systemie czasu pracy. Pracodawca nie może zatem odmówić udzielenia pracownikowi zwolnienia od pracy w wymienionych wyżej przypadkach. Bezpodstawne byłoby zatem zalecenie pracodawcy, aby pracownik oddawał honorowo krew w ramach urlopu wypoczynkowego, bądź też jednostronne odliczenie tego czasu z urlopu. Fakt oddania krwi lub przeprowadzania okresowych badań lekarskich pracownik powinien udokumentować, przedstawiając pracodawcy stosowne pismo (zaświadczenie) wydane przez stację krwiodawstwa, z określeniem czasu przysługującego zwolnienia od pracy.

Zgodnie z § 16 ust. 1 powołanego rozporządzenia z 15 maja 1996 r., za czas zwolnienia od pracy pracownik, będący krwiodawcą, zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 297 kodeksu pracy. Chodzi tu zatem o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.). W myśl § 5 tego rozporządzenia, przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, z tym, że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadało zwolnienie od pracy. Zasady ustalania wynagrodzenia za czas urlopu określone zostały natomiast w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).

FM

Dodaj swój komentarz

Paweł: W takim razie pracodawca także powinien otrzymywać tytuł honorowego(2006-09-13)

robson: nie pomyslałes ze moze własnie ,ktos z twojej(2006-09-27)

adam: Na pierwszy rzut oka Paweł jest be, ale już(2006-09-27)

rafal: Myślę że oddawanie krwi jest dobre dla wszystkich dla(2006-11-05)

Ktos: Kto chce moze oddac krew, nikt mu nie broni.(2007-10-13)

Paweł: Mój szef nie chce mi uznać wolnego dnie(2007-12-04)

Też kapitalista: Tym, którym nie podoba się stanowisko Pawła podpowiadam, żeby(2007-12-07)

R. Olszewska: Mam w swoim zakładzie pracy dwóch dawców. Wszystkich pracujących(2007-12-10)

zaklapior: pawle oczywiscie mialbys racje ale tylko wtedy kiedy taki(2008-01-24)

olo: witam.jestem brygadzistą w zakładzie produkcyjnym,gdzie każda nieobecnośc któregoś z pracowników stanowi poważny problem(praca na linii).kilku kolegów oddaje krew-problem polega na tym,że dzień w którym oddają krew jest przez nich traktowany jak urlop na żądanie tzn."nie masz nic do gadania,mam wolne bo właśnie dzisiaj,a nie jutro chcę oddać krew" i nic nie szkodzi,że ktoś jeszcze ma l4,a ktoś inny urlop na żądanie.oczywiście należy docenić fakt oddawania krwi,ale czy dla krwiodawcy ustalenie z pracodawcą dogodnego dla obu stron terminu oddania krwi musi stanowić taki problem,jak mamy organizować pracę w takich sytuacjach?nie chcę nikogo obrazić,ale przynajmniej w mojej firmie nikt nie oddaje krwi dla idei,nie ma to też nic wspólnego z honorem,chodzi po prostu o dzień woly. (2008-03-18)

Wu: No cóż, jeśli ktoś nie potrafi sobie poradzić z takim problemem jak pracownik oddający krew, to może niech się nie bierze za zakładanie własnej firmy. Na rynku są wolne etaty w różnych branżach. (2008-08-22)

Honorowy Dawca Krwi od 10 lat: Życzę Wam wszystkim "kochani" pracodawcy, byście znaleźli się w sytuacji, gdy dla Was czy Waszej rodziny nie będzie krwi. Usłyszcie, że zabrakło jej w stacji, bo komuś nie podobało się, że jego pracownik jest dawcą. Że żałował tych paru złotych niewypracowanych w firmie tylko spędzonych na dawstwie. Przypomnijcie sobie to, gdy z braku krwi najbliższa Wam osoba będzie umierała. Ile w tedy będzie warte jej życie. Te 150 zł za dzień, czy 1050 rocznie? A Twój pieprzony robol zamiast oddac krew, siedzi w firmie, bo Tobie się to nie podobało. I nie obrażajcie Tych, którzy oddają krew nie dla dnia wolnego (bo nie przeczę, że tacy są), lecz dla ratowania życia ludzi, nawet takich, którzy naplują im potem w twarz. Życzę miłego dnia. (2008-09-01)

Bartosz: jestem początkującym pracownikiem i moje zarobki można określić jako jałmużne a mój pracodawca twierdzi że będzie stratny gdy oddam krew i nie będzie mnie ten jeden dzień w firmie. A naj gorsze w tym wszystkim jest to , że jest on człowiekiem który miał wypadek samochodowy i żeby nie krew podczas licznych operacji to nie było by go na tym świecie. Pozrawiam (2008-09-29)

Sajmon: jak mnie to wkurza jak pracodawca mowi idz oddaj krew i przyjdz do roboty. ja sobie tego nie wyobrazam. organizm jest tak wymeczony po oddaniu krwi a gdzie tu jeszcze na 8 czy na 12 godzin isc do roboty. niech sam odda krew i niech idzie stanie na moim stanowisku pracy. Ciekawe jak dlugo by ustal kolo maszyny?? wiekszasc pracodawcow to obojetne osoby bo ich stac zeby kupic sobie to i to nie zycze im tego zeby zabraklo dla nich krwi czy dla jego bliskich (2008-11-27)

Dan: Moi drodzy Od 33 lat jestem honorowym krwiodawcą a od 9 mies.prowadzę działalność gospodarczą. I teraz tak - oddałem krew i sam sobie muszę zapłacić. I co wy na to. Moim zdaniem przepis rzeczywiście jest rodem z komuny, bo wszystko jedno czy zakład uspołeczniony czy prywatny, nie może płacić za kogoś. A tak jest w tym przypadku. Korzyść ma ogólnie rzecz biorąc społeczeństwo, poświęca się z własnej woli krwiodawca a płaci nie z własnej woli pracodawca!!! To nie jest w porządku. A w moim przypadku jest to dosyć kuriozalne. Ciekawe co powie ZUS któremu zostawiłem zwolnienie wystawione przez stację krwiodawstwa. Pozdrawiam wszystkich krwiodawców i pracodawców. (2009-01-11)

Janka: W mojej jednostce wojskowej honorowy krwiodawca ma dzień wolny ale tylko w wymiarze 8 godzin. Wartownik , którego zmiana jest 12 godzinna musi zatem przyjść na 4 godziny. Czy to zgodne z prawem ? (2009-03-12)

Halina: W dzień wolny od świadczenia pracy pracownik oddaje krew i przedkłada zaświadczenie pracodawcy , wnosząc o zminejszenie wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym o dzień poświęcony na oddanie krwi . Zgodnie z przepisami , krwidawcy nie przysługuje inny dzień wolny a może powinien go otrzymać w zamian za dar życia. (2009-05-20)

jigsaw: w dniu w który oddajesz krew nie mozesz pracować, podejmując jednak prace w tym dniu łamiesz prawo.! (2009-09-17)

kapi: do"Olo". hej jeśli chodzi o zwolnienie na oddanie krwi to neistety ale Pracownik nie może tego traktować jako tzw "wolne na żadanie" gdyż jako honoroy dawca wie, iż jest to czynnośc powtarzająca i do przewidzenia. zgodnie z rozporządzeniem o usprawiedliwianiu nieobecnośći.... "Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.Pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia". Oddanie krwi jest z góry wiadome i z góry wiadome." nie jestem przeciwna oczywiście oddawaniu krwi ale o tym, o czym wspomniało tu kilka osób. Podstawa prawna: § 12, § 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. (2009-11-17)

KKrwiodawca: Czytam te wszystkie bzdury pseudo "honorowych" dawców krwi... i wlasna krew mnie zalewa... Ludzie. Opamietajcie sie! Wg Was jestescie honorowi bo nie bierzecie kasy za krew? Bierzecie ja bezczelnie za dzien pracy ktorej nie wykonujecie. Wtedy nie myslicie juz o honorze? Ile jest warta Wasza dniowka? Tyle placi Wam pracodawca ktory Was zatrudnil. Jesli jestescie tacy honorowi to oddawajcie krew w dzien wolny od pracy! Ja tak robie bo oddaje krew zeby ratowac zycie innych a nie wziac dzien wolny za ktory zaplaci szef... (2010-01-05)

tess: pracujemy w systemie ciągłym po 12 godz wraz z(2010-02-10)

Maciej Ś.: Trzeba z uwagą i zrozumieniem przeczytać zamieszczony tu tekst,(2010-02-10)

ZM: Jestem również pracodawcą - podzielam zdanie Pana który podpisał(2010-04-06)

Jędrek: ...a jak i kto powinien wytłumaczyć honorowym krwiodawcom, że(2010-04-06)

Maciej Ś.: Gdyby odwrócić sytuację, tzn. bezwzględnie zapewnić honorowym dawcom krwi(2010-04-06)

Jędrek: ...bardzo cienka granica (niemalże ostrze brzytwy lub żyletki). Dajesz->masz(2010-04-06)

BETI: JA DO KK KTORY PISZE ZE MY HONOROWI TO(2010-09-04)

marcepan: pracodawca jest od tego,zeby przestrzegać prawa i płacić pracownikowi,który(2010-10-05)

Do KK: Oddaję krew od 1977roku i sporadycznie biorę wolne. Jeżeli(2011-03-04)

aga: ciekawe jak ci madrzy co nie ponoszą strat z(2012-09-11)

relo: Życzę każdemu zwolennikowi obciążenia firmy kosztami nieobecności pracownika z(2014-10-27)

Imhotep: @relo Nie mogą zrobić tego bez uprzedzenia (wcześniej już(2015-01-23)

Tony Halik: Brawo Imhotep, tylko czy pracownik ma tylko informować, że(2015-01-23)

Anna: Dlaczego Pracodawca musi płacić wynagrodzenie za dzień nieobecny z(2015-03-12)

Tony Halik: Aniu, lepszy przykład, mamy obowiązkowa ubezpieczenie społeczne (dla naszego(2015-03-13)

Pracodawca tak tak: Problem jest prosty. Prawo jest prawo i należy je(2015-09-29)

Pracodawca i pracownik w jednym: Ja też, jako pracodawca, dorzucę swoje 3 grosze. Problem(2015-11-19)

Maciej Ś.: Od dzisiaj zapanuje "prawo i sprawiedliwość" i nikt temu(2015-11-19)

mim: Oprócz tego że pracodawcy finansują krew, to dlaczego jedna(2016-02-11)

Dodaj swój komentarz