[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Pisemne oświadczenie nie zaszkodzi

Pan J. S. prosi o wyjaśnienie: Od 50 lat pracuję w branży elektrycznej, obecnie w firmie, która zajmuje się projektowaniem, wykonywaniem i pomiarami instalacji elektrycznej, elektroniki i automatyki przemysłowej w kraju i za granicą. Coraz częściej na budowach w kraju inspektorzy bhp, zleceniodawcy lub użytkownicy żądają od naszych kierowników robót elektrycznych - przed rozpoczęciem danej inwestycji - oświadczenia, że używane narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym są sprawne i nadają się do użytkowania. Proszę o wyjaśnienie, jaka jest podstawa prawna takiego żądania. Każde narzędzie pracy przed użyciem poddane jest oględzinom zewnętrznym przez dopuszczającego.

Art. 215 obowiązującego kodeksu pracy stanowi, że pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane podczas pracy maszyny i inne urządzenia techniczne zapewniały w szerokim rozumieniu bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Przepis ten, biorąc pod uwagę treść art. 218 kodeksu pracy odnosi się także do narzędzi pracy, w tym również do narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym.

Drugi z kolei, podstawowy w ochronie pracy przepis, mianowicie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j.: z 2003 r., DzU nr 169, poz. 1650 ze zm.) w art. 57 stanowi, że maszyny i narzędzia powinny być utrzymywane w stanie sprawności technicznej i czystości zapewniającej bezpieczne ich użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem. Podobne wymagania wobec użytkowanego sprzętu roboczego, w tym również ręcznych narzędzi, stawia także pracodawcom w § 2.1 rozporządzenie Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy, które także stanowi o okresowych i specjalnych kontrolach tego sprzętu. Ustawodawca wymienionych przepisów nie określił wprawdzie wyraźnie sposobów ich sprawdzenia i weryfikacji, jednak należy przyjąć, że forma pisemnego oświadczenia jest akceptowaną przez ogół formą potwierdzenia wykonania przepisu.

Stale postępujący wśród organizatorów produkcji wzrost świadomości technicznej oraz znajomości przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności dotyczący oceny ryzyka zawodowego, przy wzrastających z powodu konkurencji wymaganiach wobec podwykonawców robót, zwiększa wymagania stawiane firmom ubiegającym się o udział w różnych inwestycjach. Jednym z takich wymagań może być żądanie udokumentowania przez firmy ubiegające się o wykonawstwo robót, np. kwalifikacji pracowników, stanu technicznego użytkowanych maszyn, narzędzi itp. Wymagania takie bardzo często stawiane są np. przy ubieganiu się o certyfikaty dotyczące uznania systemów jakości w firmach.

Należy stwierdzić, że jest to zjawisko pozytywne, które na pewno może wpłynąć na wzrost bezpieczeństwa w pracy. Nie powinno się z nim walczyć i kwestionować takich żądań, ich spełnienie przez pracodawców posiadających maszyny oraz narzędzia w dobrym stanie technicznym nie jest kłopotliwe.

A.K.