ATEST Ochrona Pracy

26 kwietnia 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 2/2024

Rodzina otrzymuje odszkodowanie

Poniżej publikujemy pismo, które redakcja - w związku z pytaniami czytelników - skierowała do prezesa ZUS w Warszawie

Miesięcznik "Atest - Ochrona Pracy" zwraca się z prośbą o wyjaśnienie dotyczące artykułu 21 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Z przywołanego artykułu wynika, że świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Świadczenia nie przysługują również ubezpieczonemu, który, będąc w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Otrzymujemy pytania od Czytelników, dotyczące odszkodowań dla rodzin pracowników, którzy ponieśli śmierć wskutek wypadku przy pracy, do którego przyczynili się w sposób opisany w artykule 21. Gdyby żyli, nie otrzymaliby odszkodowań. A co z ich rodzinami? Czytelnicy sygnalizują nam, że są rodziny, które takie odszkodowania od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych otrzymują, ale są i takie, którym ZUS - właśnie na podstawie artykułu 21 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - odmawia wypłaty tych odszkodowań. Prosimy więc o informację, jaką zasadę w tym przypadku stosuje ZUS? Czy wypłaca wspomniane odszkodowania, czy odmawia ich wypłaty?

Przy okazji prosimy o dane statystyczne, dotyczące: 1. odszkodowań dla rodzin pracowników zmarłych w wyniku wypadków przy pracy; 2. odszkodowań dla rodzin pracowników zmarłych w wyniku wypadków przy pracy, w których uznano "wyłączną winę" pracownika; 3. odmów wypłaty odszkodowań rodzinom pracowników zmarłych w wyniku wypadków przy pracy, w których uznano "wyłączną winę" pracownika.

A oto odpowiedź, którą otrzymaliśmy z Biura Prasowego ZUS.

Celem regulacji zawartej w przepisie art. 21 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DzU z 2009 r., nr 167, poz. 1322 ze zm.), jest pozbawienie ubezpieczonego prawa do świadczeń w sytuacjach ocenianych przez ustawodawcę szczególnie negatywnie. Wyłączenie prawa do świadczeń jest uzasadnione, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa (art. 21 ust. 1) oraz, gdy ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku (art. 21 ust. 2).

Podmiotowy zakres wyłączenia - zgodnie z wykładnią literalną - obejmuje zatem wyłącznie samych ubezpieczonych. Powyższe oznacza, że członkowie rodziny pracownika zmarłego w wyniku wypadku przy pracy - niezależnie od okoliczności uzasadniających wyłączenie - zachowują prawo do świadczeń wynikających z ustawy.

Brak jest zatem podstaw do odmowy przyznania przez Zakład jednorazowego odszkodowania członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy - na podstawie art. 21 ust 1 lub 2 powołanej ustawy.

Odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania członkom rodziny pozostałym po zmarłym wskutek wypadku może nastąpić w przypadku nieuznania przez Zakład zdarzenia za wypadek przy pracy, tj. na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 powołanej ustawy (organ rentowy stwierdza, że uznanie w protokole powypadkowym przedmiotowego wypadku za wypadek przy pracy jest bezpodstawne).

Jednocześnie informuję, że Zakład dysponuje wyłącznie danymi statystycznymi odnośnie do liczby jednorazowych odszkodowań wypłaconych rodzinom z tytułu śmiertelnych wypadków przy pracy.

Liczba wypłaconych odszkodowań rodzinom ubezpieczonych, którzy ponieśli śmierć w wypadkach przy pracy, wynosiła odpowiednio:

w 2007 r. - 654,

w 2008 r. - 734,

w 2009 r. - 702,

w okresie I-IX 2010 r. - 610.

Wojciech Andrusiewicz
Biuro Prasowe ZUS

Dodaj swój komentarz


Maciej Ś.: Potrzeba wyjaśniania "czytelnikom", czyli przede wszystkim behapowcom, komunikatywnych zapisów w ustawie, wynika z braku umiejętności czytania przepisów ze zrozumieniem. Ta "dolegliwość" dotyczy tak behapowców, jak i pracowników ZUS-u, niestety. Jednym i drugim, jak widać bez skutku, próbował wyjaśnić to SN w swoim orzeczeniu. Oby to, zamieszczone tu na łamach "ATESTU", objaśnienie...przydało się "czytelnikom", czego im życzę. (2011-02-13)

JM 23: Ale ten Maciej jest MĄDRY ? (2011-02-18)

Maciej Ś.: Brak umiejętności czytania ze zrozumieniem skutkuje właśnie stawianiem takich pytań, jak powyżej (pomijając niegramatyczną budowę zdania). (2011-02-18)


Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2011

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58508770