[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

Oznakowanie elementów sterowniczych

Pan P.Ch. pisze: Mam pytanie do publikowanego w ATEŚCIE cyklu "Maszyny - lista kontrolna". Chodzi o podstawę prawną zapisu: Oznakowania elementów sterowniczych czytelnymi napisami w języku polskim lub za pomocą zrozumiałych symboli (wysokość napisów i symboli powinna wynosić minimum 3 mm). Co prawda podstawa prawna jest podana, ale przepisy odnoszą się do Polskich Norm, w których zapewne jest sprecyzowane, że napisy powinny być w języku polskim oraz że wysokość napisów i symboli powinna wynosić minimum 3 mm. W opracowaniach nie są podane konkretne normy dotyczące przedmiotowych zapisów.

Szczegółowe informacje na temat zasad identyfikacji i znakowania elementów sterowniczych (manipulacyjnych) znajdziemy w następujących normach:

- PN-EN 60073:2000 Zasady podstawowe i bezpieczeństwa przy współdziałaniu człowieka z maszyną, oznaczanie i identyfikacja. Zasady kodowania wskaźników i elementów manipulacyjnych.

- PN-EN 61310-1:2009 Bezpieczeństwo maszyn. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie. Część 1: Wymagania dotyczące sygnałów wizualnych, akustycznych i dotykowych.

- PN-EN 61310-2:2010 Bezpieczeństwo maszyn. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie - Część 2: Wymagania dotyczące oznaczania.

- PN-EN 61310-3:2010 Bezpieczeństwo maszyn. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie - Część 3: Wymagania dotyczące umiejscowienia i działania elementów sterowniczych.

- PN-EN 60204-1:2010 Bezpieczeństwo maszyn. Wyposażenie elektryczne maszyn. Część 1: Wymagania ogólne.

Zgodnie z pkt. 5.1 PN-EN 61310-2:2010 oznaczenia, znaki i informacje tekstowe powinny być łatwe do zrozumienia i powinny jednoznacznie ustalać, do jakiej części maszyny lub do jakiego działania się odnoszą. Należy preferować oznakowanie symbolami graficznymi i znakami bezpieczeństwa zamiast informacjami tekstowymi. Symbole graficzne powinny być zgodne, w miarę możliwości, z symbolami znormalizowanymi, podanymi w normach IEC 60417 i ISO 7000. Znaki bezpieczeństwa powinny być zgodne z ISO 7010. Informacja tekstowa powinna być napisana w języku(-ach) kraju, w którym maszyna ma być albo może być użytkowana, zgodnie z wymaganiem użytkownika, napisana w sposób zrozumiały dla operatorów i osób narażonych. Oznakowania powinny być wyraźnie widoczne na zainstalowanej maszynie, zgodnie z zaleceniami producenta, a jeżeli nie jest to możliwe, to należy w pobliżu maszyny umieścić dodatkowe znaki lub napisy ostrzegawcze, tak aby były widoczne dla osób zagrożonych. Oznakowanie powinno być trwałe i czytelne w czasie wszystkich faz "życia" maszyny.

Norma PN-EN 61310-2:2010 w pkt. 7 precyzuje, że oznakowania powinny być:

a) bezpiecznie zamocowane;

b) czytelne;

c) o trwałych barwach;

d) odporne na wszystkie zamierzone i przewidywane warunki środowiskowe bez pogorszenia jakości pod wpływem czynników środowiskowych, np. cieczy, gazów, wody, pokrycia solą, temperatury, światła; e) odporne na ścieranie;

f) stabilne pod względem wymiarów.

W normach nie znajdziemy szczegółowych informacji na temat wymiarów napisów i symboli graficznych. Podawana przez autorów list kontrolnych minimalna wysokość 3 mm wynika z ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i jest powszechnie stosowana przez producentów maszyn i urządzeń technicznych.

W.Ł.

Od redakcji: Polecamy czytelnikom zapoznanie się z artykułami "Identyfikacja i oznakowanie elementów sterowniczych maszyn" cz. 1 i 2 autorstwa W. Łabanowskiego zamieszczonymi w nr. 3 i 4/2012 ATESTU.

Brak komentarzy

Dodaj swój komentarz