ATEST Ochrona Pracy

29 kwietnia 2024 r.

[Najnowszy numer] [Prenumerata] [Spis treści]     

 

ATEST 2/2024

Czy krwiodawcy przysługuje zwolnienie od pracy?

Czytelnik pyta: Czy pracownikowi, będącemu krwiodawcą, przysługuje zwolnienie od pracy w dniu oddania krwi i w jakim wymiarze? Czy pracodawca może nie uwzględnić zaświadczenia wydanego przez stację krwiodawstwa o oddaniu krwi przez pracownika i przysługującym mu zwolnieniu od pracy?

Uprawnienia osób będących krwiodawcami reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (DzU nr 106, poz. 681 ze zm.). Zgodnie z przepisami art. 6 tej ustawy, osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, przysługuje tytuł "Honorowy Dawca Krwi". Honorowemu dawcy krwi:
    - kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
    - mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
przysługuje tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi".

Według art. 9 powołanej ustawy, zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

1) zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

2) zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;

3) zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, przy czym koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi; zastosowanie tu mają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (DzU nr 236, poz. 1990 ze zm.), wydanego na podstawie art. 775 § 2 k.p. Stosownie natomiast do art. 775 § 3 k.p., warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej pracownikowi zatrudnionemu u innego pracodawcy (poza sferą budżetową) powinny być określone w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania (zatrudniający mniej niż 20 pracowników);

4) posiłek regeneracyjny, wydawany przez stację krwiodawstwa.

Do pracowników będących krwiodawcami odnoszą się także przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.), określające taksatywnie przypadki, kiedy pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownika od pracy. M.in. przepis § 12 tego rozporządzenia stanowi, że pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi, a także na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację okresowych badań lekarskich, jeżeli badania takie nie mogą być przeprowadzone w czasie wolnym od pracy. Nie ma tu żadnego znaczenia, czy pracownik zatrudniony jest u pracodawcy będącego jednostką organizacyjną, czy też osobą fizyczną. Bez znaczenia jest również to, na jakiej podstawie pracownik jest zatrudniony i w jakim systemie czasu pracy. Pracodawca nie może zatem odmówić udzielenia pracownikowi zwolnienia od pracy w wymienionych wyżej przypadkach. Bezpodstawne byłoby zatem zalecenie pracodawcy, aby pracownik oddawał honorowo krew w ramach urlopu wypoczynkowego, bądź też jednostronne odliczenie tego czasu z urlopu. Fakt oddania krwi lub przeprowadzania okresowych badań lekarskich pracownik powinien udokumentować, przedstawiając pracodawcy stosowne pismo (zaświadczenie) wydane przez stację krwiodawstwa, z określeniem czasu przysługującego zwolnienia od pracy.

Zgodnie z § 16 ust. 1 powołanego rozporządzenia z 15 maja 1996 r., za czas zwolnienia od pracy pracownik, będący krwiodawcą, zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 297 kodeksu pracy. Chodzi tu zatem o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.). W myśl § 5 tego rozporządzenia, przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, z tym, że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadało zwolnienie od pracy. Zasady ustalania wynagrodzenia za czas urlopu określone zostały natomiast w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).

FM

Dodaj swój komentarz


Paweł: W takim razie pracodawca także powinien otrzymywać tytuł honorowego(2006-09-13)

robson: nie pomyslałes ze moze własnie ,ktos z twojej(2006-09-27)

adam: Na pierwszy rzut oka Paweł jest be, ale już(2006-09-27)

rafal: Myślę że oddawanie krwi jest dobre dla wszystkich dla(2006-11-05)

Ktos: Kto chce moze oddac krew, nikt mu nie broni.(2007-10-13)

Paweł: Mój szef nie chce mi uznać wolnego dnie(2007-12-04)

Też kapitalista: Tym, którym nie podoba się stanowisko Pawła podpowiadam, żeby(2007-12-07)

R. Olszewska: Mam w swoim zakładzie pracy dwóch dawców. Wszystkich pracujących(2007-12-10)

zaklapior: pawle oczywiscie mialbys racje ale tylko wtedy kiedy taki(2008-01-24)

olo: witam.jestem brygadzistą w zakładzie produkcyjnym,gdzie każda nieobecnośc któregoś z(2008-03-18)

Wu: No cóż, jeśli ktoś nie potrafi sobie poradzić z(2008-08-22)

Honorowy Dawca Krwi od 10 lat: Życzę Wam wszystkim "kochani" pracodawcy, byście znaleźli się w(2008-09-01)

Bartosz: jestem początkującym pracownikiem i moje zarobki można określić jako(2008-09-29)

Sajmon: jak mnie to wkurza jak pracodawca mowi idz oddaj(2008-11-27)

Dan: Moi drodzy Od 33 lat jestem honorowym krwiodawcą a(2009-01-11)

Janka: W mojej jednostce wojskowej honorowy krwiodawca ma dzień wolny(2009-03-12)

Halina: W dzień wolny od świadczenia pracy pracownik oddaje krew(2009-05-20)

jigsaw: w dniu w który oddajesz krew nie mozesz pracować,(2009-09-17)

kapi: do"Olo". hej jeśli chodzi o zwolnienie na oddanie krwi(2009-11-17)

KKrwiodawca: Czytam te wszystkie bzdury pseudo "honorowych" dawców krwi... i wlasna krew mnie zalewa... Ludzie. Opamietajcie sie! Wg Was jestescie honorowi bo nie bierzecie kasy za krew? Bierzecie ja bezczelnie za dzien pracy ktorej nie wykonujecie. Wtedy nie myslicie juz o honorze? Ile jest warta Wasza dniowka? Tyle placi Wam pracodawca ktory Was zatrudnil. Jesli jestescie tacy honorowi to oddawajcie krew w dzien wolny od pracy! Ja tak robie bo oddaje krew zeby ratowac zycie innych a nie wziac dzien wolny za ktory zaplaci szef... (2010-01-05)

tess: pracujemy w systemie ciągłym po 12 godz wraz z sobotami i niedzielami w związku z powyższym wychodzi 3 4 dni wolnego w tygodniu .Czy wobec powyższego pracodawca może odmówić pracownikowi dnia wolnego w dniu oddania krwi twierdząc że może to zrobić w dniu wolnym od pracy (dodam że pracujemy rownież na zmiany)? (2010-02-10)

Maciej Ś.: Trzeba z uwagą i zrozumieniem przeczytać zamieszczony tu tekst, i wszystko jasne. Nie mylić "dnia wolnego" (odmówił, albo dał) ze "zwolnieniem od pracy na czas potrzebny na oddanie krwi". (2010-02-10)

ZM: Jestem również pracodawcą - podzielam zdanie Pana który podpisał sie DAN. Nie mam nic przeciw oddawaniu krwi, ale czy ta nieobecność w pracy nie powinna być płacona przez Państwo? a blizej przez ministerstwo zdrowia ? A tak apropo honorowych dawców krwi - opisze przypadek w mojej rodzinie . Brat miał złotą oznakę honorowego dawcy krwi , oddawał ją regularnie wiele lat . Przyszedł dzień że rodziła jego żona - dwojaczki niestety zabrakło krwi .Dzięki bliskiej rodzinie i znajomym udało sie zapobiec tragedii. Dlatego pozdawiam Tych co odaja i liczą ,ze dla ich rodziny wystarczy!!! I odgrażają sie tu na forum pracodawcom . Pozdrawiam też pracodawców którzy jak zwykle łatają dziury w budżecie Państwa . (2010-04-06)

Jędrek: ...a jak i kto powinien wytłumaczyć honorowym krwiodawcom, że dla ich bliskich lub dla nich samych zabrakło krwi w krytycznej sytuacji??? (2010-04-06)

Maciej Ś.: Gdyby odwrócić sytuację, tzn. bezwzględnie zapewnić honorowym dawcom krwi dostęp do transfuzji w przypadku ich osobistej potrzeby (lub potrzeby ich bliskich), to pozostali zmuszeni by byli zadbać podobnie o siebie. Rezultat - krew tylko dla honorowych dawców krwi = absurd. Nie oddajesz, nie dostajesz. Najczęściej, czyli prawie zawsze, jest granica podaży rzeczy koniecznie potrzebnych. Inaczej wszystkich by ogarniało absolutne szczęście. (2010-04-06)

Jędrek: ...bardzo cienka granica (niemalże ostrze brzytwy lub żyletki). Dajesz->masz lub powinieneś mieć, ale w tej chwili brak. Nie dajesz-> nie masz tu i teraz, ale może będziesz miał później, ale nie koniecznie!!! I tak to się kręci od zarania dziejów. (2010-04-06)

BETI: JA DO KK KTORY PISZE ZE MY HONOROWI TO NIBY NIE CHCE NAM SIE PRACOWAC I CO IDZIEMY ODDAC KREW !CZŁOWIEKU OBYŚ NIGDY W ZYCIU NIE MUSIAL SKORZYSTAĆ Z BANKU KRWI (2010-09-04)

marcepan: pracodawca jest od tego,zeby przestrzegać prawa i płacić pracownikowi,który ratuje życie-nieważne z jakich pobudek. Ktoś wie,czy oddawanie krwi może mieć wpływ na moją mizerną premie frekwencyjno-wynikową?Do tej pory nie mam tej premi a pracodawca tłumaczy , że wlasnie dlatego a ja mu nie popuszcze...Pozdrawiam wszystkich HONOROWYCH krwiodawców. (2010-10-05)

Do KK: Oddaję krew od 1977roku i sporadycznie biorę wolne. Jeżeli jakiś pseudo lekarz ,ząda aby ktoś oddał krew rodzinnie to gdzie tu jest honorowe krwiodawstwo.Czemu tego kolego nie widzisz. (2011-03-04)

aga: ciekawe jak ci madrzy co nie ponoszą strat z tego tytułu się wymądrzają bo nie są stratni!! Proste!! gorzej gdyby mieli za to płacic to pewnie mówiliby inaczej. Jeżeli krew jest potrzebna ok. jak najbardziej popieram honorowe krwiodawstwo ale np. niech płacą za to firmy farmaceutyczne, które do biednyc nie należą, a często skupują krew do produkcji leków. Ja jestem stratna przez to 2400 zł rocznie!! (2012-09-11)

relo: Życzę każdemu zwolennikowi obciążenia firmy kosztami nieobecności pracownika z(2014-10-27)

Imhotep: @relo Nie mogą zrobić tego bez uprzedzenia (wcześniej już(2015-01-23)

Tony Halik: Brawo Imhotep, tylko czy pracownik ma tylko informować, że(2015-01-23)

Anna: Dlaczego Pracodawca musi płacić wynagrodzenie za dzień nieobecny z(2015-03-12)

Tony Halik: Aniu, lepszy przykład, mamy obowiązkowa ubezpieczenie społeczne (dla naszego(2015-03-13)

Pracodawca tak tak: Problem jest prosty. Prawo jest prawo i należy je(2015-09-29)

Pracodawca i pracownik w jednym: Ja też, jako pracodawca, dorzucę swoje 3 grosze. Problem(2015-11-19)

Maciej Ś.: Od dzisiaj zapanuje "prawo i sprawiedliwość" i nikt temu(2015-11-19)

mim: Oprócz tego że pracodawcy finansują krew, to dlaczego jedna(2016-02-11)


Dodaj swój komentarz  
 

©ATEST-Ochrona Pracy 2006

Liczba odwiedzin od 2000 r.: 58565050